Buqtyrmaǵa kópir salý: Prezıdent tapsyrmasy qalaı oryndalyp jatyr
Kópir uzyndyǵy – 1300 metr
Kúrshim aýdanynan oblys ortalyǵyna jetý úshin sabylyp parom kútip, al qys kezinde muz ústimen júrip ábden yǵyry shyqqan dúıim jurt qalaǵa qonys aýdara bastaǵan bolatyn. Al 2019 jyldyń tamyz aıynda 2 birdeı parom isten shyqqanda turǵyndar ótkeldegi uzyn-sonar kezekte saǵattap turǵan. Osyǵan oraı, oblys ákimi Danıal Ahmetov ShQO Jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasyna jaǵdaıdy baqylaýǵa alýdy, polıtsııa qyzmetkerlerine kezekshilikti kúsheıtýdi tapsyrǵan-tuǵyn. Dese de kópir salynbasa ótkel máselesi túbegeıli sheshilmeıtini anyq edi. Bul ásirese halyq sany jyl sanap azaıyp kele jatqan kúrshimdikterdi tolǵandyrǵan.
Ótken jyldyń qyrkúıek aıynyń ortasyna taman osy jaıly respýblıkalyq «Egemen Qazaqstan» gazetinde maqala jarııalandy. Sóıtip elimizdiń bas basylymynda kóterilgen másele Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevqa jetken.
«Egemen Qazaqstan» gazeti ShQO Kúrshim aýdanynyń 20 myńnan astam turǵynyn tolǵandyrǵan ózekti máseleni kóterdi. Halyq 50 jyl buryn salynǵan eski parommen qatynap júr. Úkimetke Shyǵys Qazaqstan oblysy ákimdigimen birge Buqtyrma sý qoımasyna kópir salý úshin qarjy bólý máselesin qarastyrýdy tapsyramyn», – dep jazdy Memleket basshysy óziniń Twitter paraqshasynda.
Kóp uzamaı Danıal Ahmetov Prezıdent tapsyrmasynyń sózsiz oryndalatyndyǵyn, tıisti jobanyń daıyn ekendigin, az ýaqyttyń ishinde arnaıy protsedýra ótkiziletindigin jetkizdi. Aqpan aıyna qaraı kópir qurylysyna respýblıkalyq bıýdjetten qarjy bólinetindigi belgili boldy.
«Smetalyq qujattamaǵa sáıkes joba úsh jylda iske asady. Kópir Quıǵan aýylynyń tusynan salynady. Onyń uzyndyǵy 1 300 metrdi quraıdy. Júrgizýshiler kópirden esh aqy tólemeı óte alatyn bolady», – dedi sol kezde ShQO Óńirlik kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz konferentsııasynda oblystyq Jolaýshylar kóligi men avtomobıl joldary basqarmasynyń basshysy Nurjan Jumadilov.
Tender jarııalanyp, jeńimpaz anyqtaldy
Goszakup.gov.kz portalyndaǵy málimetterge súıensek, elimiz táýelsizdik alǵaly beri sý qoımasy ústindegi alǵashqy kópir qurylysyna jaýapty merdigerdi tańdaý boıynsha konkýrs tórt aıǵa sozylǵan. Habarlandyrý jarııalanǵan kezde eki kompanııa – «Kazahdorstroı» JShS jáne «Bazis Construction» JShS kópir salýǵa nıet bildirdi. Biraq ekeýi de kvalıfıkatsııalyq irikteýden óte almaǵan. Ekinshi márte habarlandyrý jarııalanǵanda bes kompanııa ótinim berdi. Atap aıtsaq, onyń ekeýi jergilikti «OblShyǵysJol» men «Service SMÝ», ekeýi Nur-Sultan qalasyndaǵy «Kazstroıpodrıad» pen «Kazahdorstroı» jáne atyraýlyq «Atyraýınjstroı-AIS» kompanııasy.
Jobany talqylaý kezinde merdigerlerdiń qoıǵan negizgi saýaly – «Qurylys-montaj jumystarynyń smetasy kóbeıtile me?». Óıtkeni jobalyq-smetalyq qujattama 2017 jyly júrgizildi, al joba boıynsha memlekettik saraptama merzimi eki aıda – 2020 jyldyń 8 jeltoqsanynda aıaqtalady. Osy ýaqytta qurylys materıaldary men qyzmetterdiń baǵasy ósip, ulttyq valıýtanyń qunsyzdanǵany belgili. ShQO Jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasy basshysynyń orynbasary Nurbek Turarovtyń aıtýynsha, kópir qurylysyn respýblıkalyq bıýdjetten qarjylandyrý úshin 5 mlrd teńgege ótinim jiberilgen. Alaıda ony respýblıkalyq bıýdjettik komıssııa maquldamady.
«Biz bıyl óz tarapymyzdan oblys bıýdjetinen 200 mln teńge bóldik. Qazir tender aıaqtalyp, merdiger belgili bolǵanymen eki kompanııa konkýrs sheshimimen kelispeı sotqa aryz túsirdi. Onyń sheshimi osy aıdyń ishinde shyǵýy tıis», – dedi ol.
Kópir qurylysyn júrgizýi yqtımal «Atyraýınjstroı» kompanııasy – 1995 jyly keńes zamanyndaǵy «Almaataspetsstroı» bazasynda qurylǵan «Almatyınjstroı» aktsıonerlik qoǵamynyń enshiles kásiporny. «Almatyınjstroı» holdıngi kóp jyldar boıy Forbes Kazakhstan iskerlik jýrnalynyń «QR-nyń úzdik 50 iri jeke kompanııalary» reıtınginde tur.
«Atyraýınjstroı» JShS 2016 jyldan bastap ISO 9001-2016 serıaly halyqaralyq standartqa sáıkes keletin sapa menedjmenti júıesin engizgen. Kompanııanyń I-shi sanattaǵy qurylys-montaj jumystaryn júrgizýge memlekettik lıtsenzııalary ISO júıesi boıynsha sertıfıkattalǵan. JShS kólik joldaryn, trotýarlardy, ótpejoldardy, júrginshiler jáne avtokólik kópirlerin salý, qaıta qalpyna keltirý, aerodrom jabyndysyn jóndeý, aýmaqtardy abattandyrý, jer qazý jumystarynyń barlyq túrlerin júrgizý boıynsha mamandandyrylǵan.
Parom jóndelip, kezek azaıdy
Byltyr «Qyzyl tý» ótkelindegi eki paromnyń isten shyqqany jaıly joǵaryda aıttyq. Osy jyldyń mamyr aıynda «REOM» JShS eski paromdy jóndeýge kirisken bolatyn.
«Ótkel basshylyǵynyń barmaǵan jeri qalmaǵan. Biraq kóbisi eski paromdy jóndeýden bas tartypty. Sóıtip, bıyl mamyr aıynda «Qalqymaly ótkel» JShS dırektory Aıdar Mamıev bizge júgindi. Birden kelisimimizdi berip, qoldan kelgenshe jóndeýge tyrysatynymyzdy aıttyq», - deıdi kompanııa dırektory Ashat Nurıman.
Mamandar 1953 jylǵy elektrqozǵaltqyshty muqııat teksergen. Qazir osyndaı qozǵaltqyshtar múlde shyǵarylmaıdy eken.
«Eń qıyny, elektrqozǵaltqyshtaǵy kollektor tesilip qalǵan. Kollektordy ashqannan keıin qaıta quraý ońaı sharýa emes. Kóptegen mekemelerdiń osydan seskengeni anyq. Tehnıkalyq dırektorymyz Qaırat Jaqypov, elektrotseh masterleri Meıir Seıitov pen Dmıtrıı Koloteı, oraý tsehynyń brıgadıri Natalıa Selıýn, slesarlar Qymbat Qazybekov pen Evgenıı Pastýshenko bir jaǵadan bas, bir jeńnen qol shyǵaryp jumys istedi. 1 aıdyń ishinde kollektordy jóndep bitirdik. Alaıda parom júrmeı qoıdy. Sebebi onyń basqa da synyp turǵan jerleri bar eken», – deıdi ol.
Osylaısha, elektrqozǵaltqyshty qaıta alǵan olar tolyqtaı jóndeýden ótkizdi. Ótkel dırektory Aıdar Mamıev te saımandardy tabýǵa barynsha kómek kórsetken. Nátıjesinde 3 aıǵa jýyq ýaqyt ótkende barlyq jumystar aıaqtaldy. Tamyz aıynyń ortasynda parom qaıtadan qatynaı bastap, búginge deıin úzdiksiz júrip tur.
Dese de dúıim jurt kópirdiń salýyn taǵatsyzdana kútýde.
«Ótken jyly bir parom buzylyp qalǵanda «Vasılev» ótkeliniń paromy osynda jiberilgen-tuǵyn. ıAǵnı qazirgi ýaqytta «Qalqymaly ótkelde» 3 parom júrýde. Osynyń arqasynda básekelestik paıda boldy. Halyq qaı parommen baratyndaryn ózderi tańdaıdy. Endi aldaǵy ýaqytta baǵa arzandaýy yqtımal. Bul kúrshimdikter úshin jaǵymdy jańalyq. Biraq kóptiń kútip júrgeni – kópir. Qurylys jumystary tezirek bastalsa nur ústine nur bolar edi», - deıdi turǵyn Tólegen Kinásilov.