Búkilálemdik qarjy daǵdarysynyń áseri áleýmettik sala úshin asa aýyr emes - Áleýmettik qamsyzdandyrý basqarmasynyń bastyǵy

ALMATY. Qańtardyń 12-si. QazAqparat /Ernar Beken/ - Almatyda zeınetaqy men túrli járdemaqylar alatyn 350 myńnan astam adam bar. Onyń 24 myńy múgedekter, al 11 myńy asyraýshysynan aıyrylǵandar. Soǵan oraı biz Almaty qalasy boıynsha Baqylaý jáne áleýmettik qorǵaý departamentiniń Áleýmettik qamsyzdandyrý basqarmasynyń bastyǵy Ardaq Shámıevaǵa

jolyғyp, osy salanyң jaı-kүıin bilgen edik. ? Әlemdi jaılaғan қazirgi қarjy-ekonomıkalyқ daғdarys bizdiң әleýmettik salaғa қanshalyқty әser etýde? ? Daғdarys әleýmettik salaғa asa aýyr tıip jatyr dep aıta almaımyn. Elbasynyң jyl saıynғy Қazaқstan halқyna Joldaýynda қarastyrylғandaı, 2010 jylғa deıin әleýmettik deңgeıdi jaқsartýғa arnalғan naқty baғyttar bar. Sondyқtan bұl tapsyrmalar tolyқtaı oryndalyp otyrsa, daғdarystyң әseri jeңil bolady dep oılaımyn. Onda mәselen қaңtardyң 1-inen bastap zeınetaқy tөlemderiniң mөlsherin ortasha eseppen 25 paıyzғa өsirý қarastyrylғan. Osyғan baılanysty, bıyldan bastap jasyna baılanysty alatyn zeınetkerlerdiң barlyқ bazalyқ zeınetaқy mөlsherleri 4810 teңgeden 5388 teңgege өsti. Bұl 2008 jyldaғy kүnkөris deңgeıiniң 40 paıyzyn құrap otyr. Jalpy, bıyldan bastap tөmengi kүnkөris deңgeıi 12 paıyzғa artty. ıAғnı bұl kөrsetkish 13470 teңgege jetip otyr. Bazalyқ zeınetaқy tөlemderin eңbek stajyna, aılyқ tabysyna қaramastan, barlyқ zeınetkerler men mүgedekter ala alady. Sonymen қatar, jasyna baılanysty beriletin zeınetaқy mөlsheri 2009 jyly 30 paıyzғa kөterildi. Bıyl eң joғarғy zeınetaқy mөlsheri 22 paıyzғa ұlғaısa, Қarýly kүshter қatarynda қyzmet etken zeınetkerlerdiң zeınetaқy mөlsheri 25 paıyzғa өsti. Aıta ketetin taғy bir jaıt, 2009-2011 jyldar үshin belgilengen Respýblıkalyқ bıýdjet týraly zaңғa sәıkes қaңtardyң 1-inen bastap eң tөmengi zeınetaқy mөlsheri 9875 teңgeni құrap otyr. Bұl somaғa bazalyқ zeınetaқy ? 5388 teңge қosylady. Nәtıjesinde eң tөmengi zeınetaқy mөlsheri 15263 teңgeni құraıdy. ? Al jәrdemaқy tөlemderine engen өzgerister қandaı? ? Bıyldan bastap kүnkөris deңgeıiniң өsýine oraı, barlyқ memlekettik jәrdemaқylar 12 paıyzғa artyp otyr. Bұғan қosa jer asty jәne ashyқ taý-ken oryndarynda asa aýyr jaғdaıda jұmys istegen jandarғa arnalғan arnaıy jәrdemaқy mөlsheri de 9 paıyzғa artty. Bala kүtimi үshin jәne bala 1 jasқa tolғanғa deıingi beriletin jәrdemaқy mөlsheri de 9 paıyzғa kөterilip otyr, ıaғnı birinshi balaғa 6365 teңge, ekinshi balaғa 7002 teңge, үshinshi balaғa 7638 teңge, tөrtinshi balaғa 8275 teңge tөlenedi. Jalpy Қazaқstanda 2003 jyldan bastap otbasy tabysyna қaramaı tөlenetin, bala týғanda beriletin bir jolғy jәrdemaқy 2009 jyly 9 paıyzғa өsip, 38190 teңgeni құrady. ? Osy salada aldaғy ýaқytta atқarylatyn taғy қandaı is-sharalar bar? ? Elbasynyң jyl saıynғy Joldaýyn jүzege asyrý maқsatynda, jalpy halyқtyң әleýmettik jaғdaıyn jaқsartý baғytynda ana men bala densaýlyғyn jaқsartý, demografııalyқ jaғdaıdy tүzeý үshin 2010 jyldan bastap birқatar sharalar jүzege aspaқ. Atap aıtar bolsaқ, bala kүtimine arnalғan jәne 1 jasқa tolғanғa deıin aı saıyn tөlenetin jәrdemaқy 2007 jylmen salystyrғanda, 2 jarym esege artpaқ. Sondaı-aқ bir jolғy tөlenetin 4 jәne odan da kөp balasy bar anaғa arnalғan jәrdemaқy mөlsherin 4 esege өsirý kөzdelip otyr. Mүgedek bala tәrbıelep otyrғan ata-analarғa nemese қamқorshylarғa eң tөmengi tabystyң mөlsherinde jәrdemaқy tөlenbek. 7 jәne odan da kөp bala tәrbıelegen analardy «Altyn Alқamen», 6 jәne odan da kөp balasy bar analardy «Kүmis Alқamen» marapattaý jәne osyғan oraı memleket taғaıyndaғan arnaıy jәrdemaқy berý қarastyrylғan. ? Әңgimeңizge rahmet!