«Bolashaq» túlegi «Amerıkany taný: Qazaqstannan kózqaras» kitabyn tanystyrdy
Kitaptyń avtory Erkin Tuqymov – halyqaralyq qatynastar jónindegi maman, dıplomat, «Bolashaq» baǵdarlamasynyń stıpendıaty, AQSh-ta memlekettik basqarý magıstri dárejesin alǵan. 1997-2005 jyldary QR Prezıdenti janyndaǵy QSZI-da jumys istep, syrtqy saıası zertteýler bólimin basqarǵan.
Qazirgi ýaqytta ol Reseı Federatsııasyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasy Elshiliginiń keńesshi-ýákili bolyp qyzmet etedi.
Bastapqyda «Amerıkany taný: Qazaqstannan kózqaras» monografııasy Qazaqstan strategııalyq zertteýler ınstıtýtynda 2017 jyly jaryq kórdi. Onda AQSh-tyń syrtqy saıasatyna, syrtqy saıası sheshimder qabyldaý tetikterine jáne Vashıngton men Nur-Sultannyń ekijaqty qatynastaryna basa nazar aýdarylǵan. Búgingi kitapty qazaq tiline aýdarýǵa jáne basyp shyǵarýǵa da Qazaqstan strategııalyq zertteýler ınstıtýty kómektesken.
«Eń aldymen maǵan ystyq QR Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstan strategııalyq zertteýler ınstıtýtynda, onyń dırektory qurmetti Zarema Káýkenqyzyna meniń monografııamdy aýdaryp jáne basyp shyǵarǵany úshin shyn júrekten alǵys bildirýge ruqsat etińizder. Eldegi kúrdeli jaǵdaıǵa qaramastan, onyń sapaly jáne joǵary deńgeıde júzege asyrylǵany – erekshe qundy. Men úshin kitaptyń qazaq tilinde jaryq kórýi, sol arqyly qazaq ultynyń ıntellektýaldyq damýyna shaǵyn úles qosqanym asa mańyzdy», - dedi kitap avtory Qazaqstan strategııalyq zertteýler ınstıtýtyndaǵy tusaýkeserge joldaǵan beıneúndeýinde.
Avtor kórshiles elder men álemde bolyp jatqan oqıǵalardy tól kózqarasymyz qajet ekenin atap ótti.
«Damý maqsatynda biz qandaı álemde ómir súrip jatqynymyzdan, kórshi elderde – Reseıde, Qytaıda, Ortalyq Azııada ne bolyp jatqanynan habardar bolýǵa tıispiz. Sonymen birge, bizde alysta ornalasqan elderde, ásirese áskerı jáne ekonomıkalyq turǵydaǵy álemniń alpaýyty – AQSh-taǵy jaǵdaıdy da bilip otyrýymyz kerek. Biz uzaq jyldar boıy álemdi sheteldik ǵalymdar men zertteýshilerdiń kózqarasy boıynsha qarastyryp keldik. Árıne, biz álemdik sarapshylardy oqyp, olardyń pikirin bilýge tıispiz. Biraq, sonymen birge biz álemge óz kózqarasymyz, tól ulttyq múddemiz turǵysynan zer salýymyz qajet. Óıtpegen jaǵdaıda biz qandaı da bir memleketpen, sonyń ishinde AQSh-pen qandaı qarym-qatynas ornatý qajettigin túsine almaýymyz múmkin», - dedi Erkin Tuqymov.
Dıplomat dál qazir AQSh-ta óte mańyzdy áleýmettik jáne saıası ózgerister júrip jatqanyn jetkizdi.
«Rasızm, genderlik jáne áleýmettik teńsizdikpen kúres jańa sapaly formaǵa ıe bolýda. El kóz aldymyzda ózgerip jatyr. Bul ózgerister búkil álemniń sonyń ishinde Qazaqstannyń múddesine de áserin tıgizip otyr. Sonymen qatar, AQSh jańa tehnologııalar men medıtsınadan bastap, ǵaryshty qamtıtyn adamzat damýynyń barlyq salalaryndaǵy jeteshi ortalyq bolyp tabylady. Osy sebepti men óz kitabym arqyly bul erekshe memleketke degen úlken qyzyǵýshylyq týdyryp, bárimiz birge Qazaqstannyń halyqaralyq qatynastar ǵylymyndaǵy amerıkatanýdyń nyq irgetasyn qalaımyz dep úmittenemin. Bul baǵyt – búgingi tańda jaı ǵana zertetýshilik qyzyǵýshylyq emes. Bul – memlekettik múdde. Óıtkeni AQSh-taǵy ózgerister qalaı degende de barsha ǵalamǵa, onyń ishinde Qazaqstanǵa yqpalyn tıgizip otyr», - dedi E. Tuqymov.
QR Prezıdenti janyndaǵy QSZI dırektory Zarema Sháýkenova mańyzdy basylymdardy memlekettik tilge aýdarý jumysy jaıly baıandady.
«Ózekti basylymdardy memlekettik tilge aýdarý QSZI ǵylymı-ádistemelik qyzmetiniń mańyzdy baǵyty bolyp tabylady. Bul bastama «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń «Qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyq» jobasynyń jarqyn úlgisimen baılanysty. Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń baǵdarlamalyq maqalasynda aıtylǵandaı «Eń zamanaýı quraldardy alyp, memlekettik qazaq tiline aýdarý kerek. Bul – memlekettiń mindeti. Oqyrmandar tarapynan «Amerıkany taný: Qazaqstannan kózqaras» monografııasyna úlken qyzyǵýshylyq baıqaldy. Osy eńbektiń birinshi kezekte elimizdiń jetekshi joǵary oqý oryndarynda halyqaralyq qatynastardy, saıasattaný ǵylymyn oqyp jatqan jas qazaqstandyqtarǵa qoljetimdi bolýy úshin memlekettik tilge aýdaryp, basyp shyǵarý qajettigin kórsetti», - dedi Z.Sháýkenova.
Atalǵan jınaq Qazaqstan kitaphanalaryna taratylady jáne elektrondy nusqasyn QSZI resmı saıtynan oqýǵa bolady.
Tusaýkeser onlaın jáne oflaın formatta ótti. Oǵan QR Syrtqy ister mınıstrliginiń, QR shet elderdegi dıplomatııalyq ókildikteri, QR Parlamenti Senaty janyndaǵy Senatorlar keńesi tóraǵasynyń orynbasary Birǵanym Áıtimova jáne Nursultan Nazarbaev qorynyń Halyqaralyq baǵdarlamalar ortalyǵynyń basshysy Qaırat Ábýseıitov qatysty.
Tusaýkeser Birǵanym Áıtimova men Qaırat Ábýseıitovtiń dástúrli lenta kesýimen aıaqtaldy.