Biz qazir tyǵyryqtan shyǵýdy ǵana maqsat tutpaı, daǵdarysty aldaǵy ýaqytta boldyrmaýdy da oılastyrýymyz kerek ? akademık Oraz Baımuratov

ALMATY. Aqpannyń 26-sy. QazAqparat /Erlik Erjanuly/ - Daǵdarys jaǵdaıyndaǵy Qazaqstan ekonomıkasy endi eki baǵytpen júrýi kerek.

Ony Қazaқtyң T. Rysқұlov atyndaғy Ekonomıka ýnıversıtetiniң janyndaғy Қarjy-bank menedjmenti ғylymı-zertteý ınstıtýtynyң dırektory Oraz Baımұratov bүgin Almatyda өtip jatқan «Қazaқstannyң daғdarystan shyғý joldary» dep atalatyn dөңgelek үstel jıyny kezinde ҚazAқparat tilshisine bergen sұhbatynda aıtty.«Daғdarystan shyғý kezinde қazir ғalymdardyң aldynda, meniң oıymsha eki jol bar. Birinshisi, қazirgi taңda atқaratyn, jasaıtyn sharalar. Ekinshisi, ony bolashaқta boldyrmaıtyn jaғdaıdy oılastyrý. Өıtkeni ekonomıkada, қarap otyrsaңyz, daғdarys jıi-jıi bolyp jatyr. Onyң basty sebepteriniң biri, meniң oıymsha, ҚR Prezıdenti Nұrsұltan Nazarbaevtyң «Daғdarystan shyғýdyң kilti» dep atalatyn maқalasynda aıtylғandaı Halyқaralyқ valıýta jүıesi men halyқaralyқ қarjy jүıesiniң dұrys құrylmaýynda jatyr. Sonyң saldarynan әlemdik ekonomıka osyndaı үlken daғdarysқa ұshyrap otyr», deıdi ҚR ҰҒA akademıgi, ekonomıka ғylymynyң doktory, professor Oraz Baımұratov. Onyң paıymdaýynsha, aldaғy ýaқytta da osyndaı mәseleler bolmaýy үshin adamdar endi aldaғy bolashaққa arnalғan oılardy kөterýi kerek. Bұl қazir әleýmettik ekonomıkany құrýғa baılanysty týyndap otyr. «Bұl ekonomıkanyң үsh tiregi bolý kerek. Olar ? demokratııalyқ үrdister, demografııalyқ jәne rýhanı damý. Osy үsh үrdisti biriktirip ekonomıkany olarmen birge jүrgizip otyrsaқ, ıaғnı үılesimdilik jasasaқ sonda ғana bolashaқta mұndaı daғdarystyң bolmaıtyn jolyn tabýғa mүmkindik bar dep oılaımyn. Қazir әlemde keıbir ıslam elderi ғana әleýmettik ekonomıkany құrý jolynda kele jatyr. Oғan Malaızııa men Saýd Arabııasyn mysalғa keltirýge bolady. Ony Batys Eýropa elderi de құrýғa әrekettenýde, biraқ onda biz joғaryda atap өtken ekonomıkanyң tirekteri tolyқ emes, naқty aıtқanda rýhanı damý joқ. Biz osyny eskere otyryp өzimizge tұjyrymdar jasaýymyz kerek. Ekonomıka үsh tireke sүıenbese ol әrdaıym aқsap, daғdarysқa ұshyraı beredi», deıdi әıgili ekonomıst ғalym. Onyң aıtýynsha, batystyң ekonomıkalyқ damý jolynda kele jatқan elderi өz baғytyn өzgertpese AҚSh-taғy ıpoteka daғdarysynan bastalғan әlemdik ekonomıkadaғy bұl dүrbeleңnen shyққanmen, daғdarys aldaғy ýaқytta taғy da қaıtalana beredi. Sol sebepti jaңa ekonomıkany құrýdy қazirden bastap қolғa alý kerek. Ony қoғam talқysyna salyp, үkimettiң әleýmettik ekonomıkany resmı tүrde қabyldaýyna jol salý қajet.