Bıylǵy Joldaýdy daǵdarysqa qarsy ekinshi baǵdarlama retinde baǵalaýǵa bolady ? Prezıdent Joldaýyna qatysty pikirler

ASTANA. Naýryzdyń 6-sy. QazAqparat /Aıdar Ospanalıev/ - Bul keleshekke degen senimniń, halyqtyń kúsh-jigerin nyǵaıtatyn, eldi birlikke, yntymaqqa, ekpindi eńbek etýge shaqyratyn joldaý boldy, - dedi QazAqparat tilshisine Elbasynyń bıylǵy Joldaýyna baılanysty óz pikirin bildirgen Májilis depýtaty Kenjeǵalı Saǵadıev.

Depýtattyң paıymdaýynsha, Joldaýda elimizdi tyғyryқtan shyғarýdyң joldary men қaı salaғa erekshe kөңil bөlý қajettigi aıryқsha aıқyn etip kөrsetilgen. Bұl baғytta әrıne elimizde қyrýar sharalar atқarylýy tıis. Solardyң biri - қoғamdaғy өzektiligimen daralanyp tұrғan tұrғyn үı mәselesi. «Қazirgi taңda memleketimizde jaңartýdy, jөndeýdi қajet etetin tұrғyn үıler men өzge de nysandar jeterlik. Daғdarys dep, қol қýsyryp otyra bergenshe, solardy jөndep, oңdy, solyn rettep alғan jөn. Osy tektes jұmystar aýyldyқ aımaқtarda da az emes. Onyң үstine bұryn қolғa alynғan jobalar bar emes pe? Memleket olardy da nazardan tys қaldyryp otyrғan joқ. Aıtalyқ қazir elimizdiң kөptegen aımaқtarynda ınfraқұrylym mәseleleri aқsap jatyr. Solardy jүzege asyrý қajet. Bұl tek bizdiң aldymyzғa қoıғan mindet қana emes. Ol daғdarys kezinde onyң saldarymen kүresýge, jұmyssyzdyқtyң aldyn alýғa baғyttalғan sharalar. Elbasy bүgin Joldaýynda osy mәselelerdi қadap tұryp aıtty. Bүgingideı қıyn-қystaý kүnderde halyққa jұmys taýyp berý, olardyң jalaқysyn tөlep, nәpaқa tabýyna jaғdaı jasaý asa maңyzdy mәseleler. Al Joldaýda osyndaı jұmystardyң tetikteri naқty kөrsetilip otyr. Sondyқtan bүgingi joldaýdy daғdarysқa қarsy ekinshi baғdarlama deýge bolady. Өzderiңiz kýә boldyңyzdar, құjatta kөrsetilgen maқsattarғa memleketten 600 mıllıard teңge қosymsha қarjy bөlinip, 350 myңdaı adam қosymsha jұmys ornymen қamtamasyz etiledi» dedi depýtat. Depýtat Ұlttyқ қordan қosymsha қarjy bөlý der kezinde қolғa alynyp otyrғan jүıeli shara ekenin aıtady. Қazaқstannyң kiris kөzderiniң biri mұnaı men tүsti metaldar. Al bұl resýrstarғa degen baғa soңғy ýaқytta kүrt tөmendedi. Osydan kelip bıýdjet қorjynyna tүsetin әdettegi қarjynyң kөlemi azdaý bolyp tұr. Endi biz osy resýrstardan keletin қarjyny ұlttyқ қorғa emes, әleýmettik mindetterdi jүzege asyrý үshin memleket bıýdjetine engizetin bolsaқ. Bұl өte ұtymdy әdil sheshim bolary sөzsiz. K.Saғadıevtyң sөzine қaraғanda, Joldaýda kөrsetilgen mindetterge oraı aldaғy ýaқytta respýblıka bıýdjeti қaıta қaralýy mүmkin. Ondaғy asa mұқtajdyқty қajet etpeıtin mәseleler keıinge shegerilip, onyң ornyna jұmyssyzdyқpen kүres sharlary men halyқtyң tұrmys deңgeıin қalypta ұstap tұrý jұmystary bıýdjettiң basym baғyttary retinde қaralatyn bolady. Onyң үstine Elbasy Joldaýynda 2009-2010 jyldarғa arnalғan әleýmettik sharalarғa bөlingen қarjynyң eshқaısysy da kemimeıtindigin aıtty. Osyғan oraı kelesi jyly bıýdjet қyzmetkerleriniң jalaқylary 25 paıyzғa өsip, zeınetkerlerdiң de қarjylary osynsha kөlemge ұlғaıady. Al 2010 jyly osy қarjylar 30 paıyzғa arttyrylmaқ. Bұl mәselelerdiң barlyғy da Joldaýda jarқyn kөrinis tapty. ıAғnı memleket barlyқ salalar boıynsha өziniң қoldaýyn kөrsetip otyr. «Al bizdiң үlken mindetterimiz - osy mәselelerdi halyққa dұrys tүsindirý. Өıtkeni bұlardyң barlyғy da tek bir ғana adamnyң қolynan keletin sharýa emes. Oғan jalpy ұlty bolyp ұıysyp, halyқ bolyp jұmylý қajet. Sonda ғana biz daғdarysty jeңip shyғamyz. Elbasynyң үlken әңgimesiniң arқaýy da osynda» deıdi depýtat. Sonymen қatar, bүgingideı daғdarystyң ýaқytsha ғana құbylys ekendigin, onyң erte me, kesh pe, aıaқtalatyndyғyna toқtalғan halyқ қalaýlysy daғdarys boldy eken dep tek bүgingimen өmir sүre bermeı, bolashaқty da oılaý қajettigin aıtty. Alda Joldaýda kөterilgen mәselelerdiң biri - egemendigimizdiң 20 jyldyқ merekesi tұr. Ony el bolyp, halyқ bolyp atқarý қajet. «Қoryta aıtқanda, Joldaýdan ұққanymyz - bizge daғdarys boldy eken dep, sary ýaıymғa salyna bermeı, bolashaққa үlken senimmen қaraý kerek. Bizde bүgingi tyғyryқtan shyғýdyң barlyқ mүmkindikteri bar. Ekinshiden barlyғymyz jұmylyp, daғdaryspen kүresýimiz kerek. Aýyldy өrkendetip, өndiristi jolғa қoıý kerek. Bala oқytyp, kөsheni de retteýimiz қajet. Sharýa jeterlik», dedi K.Saғadıev. Al «Nұr Otan» partııasynyң hatshysy, saıasattanýshy Erlan Қarın Elbasynyң Joldaýyna baılanysty mynadaı pikir bildirdi. «Elbasynyң Joldaýyndaғy maңyzdy eki mәseleni erekshe atap өtýge bolady. Birinshiden, әlemdik daғdarysқa қaramastan, memlekettiң strategııalyқ maқsattary bұrynғysynan aınyғan joқ. ıAғnı memleket osyғan deıingi aıtқan ýәdelerin bұljytpaı oryndaıdy. Ekinshiden, әrıne aғymdaғy jұmystarғa daғdarysty eskere otyryp birshama өzgerister engiziledi. Biraқ әleýmettik baғyt mүldem өzgermeıdi. Prezıdent Joldaýyndaғy basty erekshelik - onda bolashaқta atқarylýy tıis naқty mәseleler boıynsha naқty jұmsalatyn қarjynyң mөlsheri kөrsetildi. «Mysaly құjatta қarjynyң basym bөligi birinshi kezekte tұrғyn үı құrylysy men oғan қajetti aýyz sý, jylý, kәrizder sııaқty mәselelerge jұmsalýy қajettigi aıtyldy. Bұl shyn mәninde maңyzdy mәsele. Өıtkeni biz jaқynda ғana atalmysh problemaғa қatysty monıtorıng jүrgizdik. Onyң nәtıjesi boıynsha bүgin elimizdegi eldi mekenderdiң 70 paıyzy osy mәseleniң sheshilýin қalaıtyn bolyp shyқty. Ekinshi maңyzdy mәsele - Elbasy қarjyny, sondaı-aқ әleýmettik baғyttaғy, ıaғnı mektep, aýrýhana sııaқty nysandaryn jaңartýғa jұmsaý қajettigin aıtty. Үshinshiden, ol jalpy ınfraқұrylymdar, ıaғnı joldardy jөndeý men өzge de sharalar. Prezıdenttiң joldaýynan shyғatyn қorytyndy: memlekettiң damýy үshin eldiң ishki rezervteri әli de bolsa jetkilikti. «Bұl rezerv bizge alғa jaңa mindetter қoıyp, olardy jүzege asyrýғa mүmkindik beredi» deıdi partııa hatshysy.