Bıyl Mańǵystaýda Amal merekesi halyqaralyq deńgeıde uıymdastyryldy
Basqosýdaǵy basty maqsat Amal meıramy men «Otpan taý» sáýlet kesheniniń ólkedegi tarıhı bolmysyn aıshyqtaý, mańyzyn talqylaý, túbi bir túrki halyqtarynyń tanymyndaǵy mánin saralaý boldy.
Ata ǵuryp, salt-dástúr dáriptelgen dóńgelek ústelge Ázerbaıjan, Túrkııa, Qyrǵyzstan, Ózbekstan elinen kelgen tarıhshy-ǵalymdar qatysty. Muhammed Fızýlı atyndaǵy Ázerbaıjan ulttyq ǵylym akademııasy qoljazbalar ınstıtýtynyń ǵylymı qyzmetkeri, dotsent jáne professor Nezaket Memmedlı ázerbaıjan halqy jýannyń jińishkerip, jińishkeniń úziler shaǵyn jyl basy dep áspetteıtindigin aıtty.
Sondaı-aq ot kıesine táý etip, kesapat-kesel men jamandyq ataýlydan alastar qasıetine senim bildirgendikten, ázerbaıjandyqtar úshin Naýryzdyń aıryqsha nyshany alaýdan attap sekirý ekendigin málimdedi. Sonymen qatar, kórshiles memlekette mereke qarsańynda baqılyq bolǵandar rýhyna quran baǵyshtalyp, qyzdarǵa syılyqtar tabystalady. Naýryz meıramynda dástúrli ánder oryndalatyndyǵyn jetkizdi.
Túrkııadaǵy «Baıram Velı» ýnıversıteti jáne «Qajy Bektash Velı» zertteý ortalyǵynyń dırektory Ahmet Tashǵyn bala kúninde Amal merekesiniń toılanǵanyna kýá bolǵandyǵyn aıtady.
«Amal merekesi jaıly «qaıdan shyqty, ne úshin oılap tabyldy?» degen suraqtar meni de qyzyqtyrdy. Mereke tarıhyn zerttegen kezde túrik jáne qazaq eli mádenıetiniń túbi bir ekendigine dálel bolady eken. Jahandaný úderisi keıbir ulttyq salt-dástúrlerimizdi jadymyzdan óshirip tastaǵandaı kúıdemiz. Biz bul saltty, ulttyq qundylyqtardy óskeleń urpaqqa ónege etýimiz kerek. Aýyzbirligimiz ben tutastyǵymyzdy saqtap, rýhanı jańǵyrý dańǵylyna túsýimiz sondaı mańyzdy»,- deıdi Túrkııa elinen kelgen professor Ahmet Tashǵyn.
Jıynda aqyn Sabyr Adaı túrki elderiniń tarıhyn tereńnen zerdeleý úshin ótkendi taný, tarıhı jadymyzdy jańǵyrtý mańyzdy ekeni jóninde oı sabaqtady.
«Ótken tarıhty saqtaımyz. Biraq biz alǵa jyljý úshin, ulttyń jetekshi qaıratkerlerin qalyptastyrý úshin ulttyq rýhymyzdy jigerlendirýimiz qajet. Iá, rýhymyz qansha jyl boıy shóldedi. Búginde Amal merekesine súıenip, sonyń arqasynda aǵaıyndy tabystyrdyq. Tarıhty tolǵaý, baıandaý - bizdiń paryzymyz. Bul jerdegi kók kúmbezdi keseneniń aıtýly maǵynasy bar. Tórt qubylasy túgel qazaq eli, búkil álemdi sharlap, bilim alsyn, biraq búkil jınalǵan ilimin kók kúmbezine, ıaǵnı ortaǵa jısyn degen maǵynada saldyrdyq. Kez-kelgen salt-dástúr, ata-babamyzdan qalǵan qaǵıdalar saıyp kelgende, ata jurtty jáne atamekendi saqtap, kelesi urpaqqa amanattaýdyń amal-ádisteriniń jıyntyǵy. Sondyqtan, biz osynyń bárine ıe bolyp qalýymyz qajet», - dedi Sabyr Adaı.