Birtanov temeki, alkogol satýshylarǵa qosymsha salyq salyp, ony MÁMS qoryna aýdarýdy usyndy
«Parlamentte temeki ónimderine qatysty usynǵan ózgeristerimiz uzaq talqylanatynyn sezip otyrmyn. Sebebi, olardyń lobbıi aıtarlyqtaı myǵym. Qazaqstan túgili, álemde osylaı. Damyǵan iri memleketter temeki ónimderin belgili bir dárejede shekteı almaı otyrǵanda, Qazaqstannyń Úkimeti men Densaýlyq saqtaý mınıstrligi úshin bul sharýany eńserý tipten qıyn. Sol úshin qoǵamnyń, patsıenttik uıymdardyń, úkimettik emes uıymdardyń qoldaýynan úmittimiz. Parlamentke temeki ónimderin tutynýdy shekteýge, ony odan ary qatań baqylaýǵa qatysty usynystar beriledi. Naqty osy faktorlar halyqtyń densaýlyǵyna zor áserin tıgizetinin kórip otyrmyz», - dedi Eljan Birtanov ótip jatqan Onkologııadaǵy Dúnıejúzilik kóshbasshylar sammıtinde tilshilerdiń suraǵyna jaýap bere otyryp.
Mınıstrdiń aıtýynsha, tájirıbe kórsetip otyrǵandaı, temeki jaıly jarnamany shekteý, sózsiz, tutyný men satylym kórsetkishin qysqartýǵa zor serpinin tıgizedi.
«Biz áli de temeki ónimderiniń jarnamalanýyn shekteýdi maqsat etemiz. Sebebi, jarnamany shekteý ásirese jastar arasynda temeki shegý kórsetkishin azaıtady. Temekige kelgende jarnamanyń jastarǵa kóbirek áser etetinin baıqadyq. Álbette, erkin quqyqty shektegimiz kelmeıdi. Adamdar aınalyp kelgende sheshimdi ózderi qabyldaýy kerek. Dese de, eń mańyzdy qaǵıdat – sheshim oıly bolýy tıis. Ártúrli ónim jaıly aqparat kóbirek bolsa deımiz. Qazir alternatıvti temeki ónimderiniń de adam densaýlyǵyna qanshalyqty zııan ekeni aıtylyp jatyr. Sol sebepti, biz bul máseleni talqylap, ortaq sheshimge kelýimiz kerek», - dedi Eljan Birtanov.
Mınıstr sonymen qatar, úkimettik deńgeıde halyq temekini azyraq shegý úshin naqty qandaı qadam jasaýǵa bolatynyna qatysty boljam jasady.
«Birinshiden, temeki shegýge tyıym salynatyn oryndardy kóbeıtý kerek. Ekinshiden, salyqty arttyrǵan abzal. Densaýlyq saqtaý júıesin damytýdyń jańa memlekettik baǵdarlamasy arqyly temeki men ishimdikke qosymsha salyqtardy salýdy usynamyz. Ol salyqtan túsken qarajatty «Mindetti áleýmettik-medıtsınalyq saqtandyrý» qoryna aýdarý kózdeledi. Kóptegen elde mundaı tájirıbe bar. Tabak pen alkogolge túsken salyqtan bulardyń baǵasy qymbattaı túsedi de, tıisinshe, ony tutyný azaıady. Onymen birge, aktsızder men salyqtar tikeleı halyqtyń densaýlyǵyna jaqsartýǵa, naqty baǵdarlamalarǵa aýdarylady», - dedi ol.
Eske sala ketsek, elordada Onkologııadaǵy Dúnıejúzilik kóshbasshylar sammıti ótip jatyr. Forým jumysyna Halyqaralyq obyrǵa qarsy odaq (UICC) prezıdenti, joǵary mártebeli hanshaıym Dına Maıred, Qazaqstan Densaýlyq saqtaý mınıstri Eljan Birtanov qatysýda.
https://kaz.inform.kz/news/elordada-onkologiyadagy-duniezhuzilik-koshbasshylar-sammiti-bastaldy_a3575410
Sammıtte aıtylǵanyndaı, Eljan Birtanov zańnamalyq turǵyda elektrondy sıgaretterdi temekilerge teńestirýdi kózdep otyr.
https://kaz.inform.kz/news/elzhan-birtanov-kazakstandyktarga-temekini-koygyzudyn-zhana-amalyn-usyndy_a3575906