Bilimge «toımaıtyn» mamandardyń arqasynda medıtsına jetiledi – travmatolog-dáriger Bolat Ysqaqov
Bolat Serikuly 1983 jyly Aqmola oblysy Arshaly aýdanynda dúnıege kelgen. Medıtsına salasynyń mamany bolsam degen bala kúngi armany ony Aqmola memlekettik medıtsına akademııasyna oqýǵa túsýge jeteledi. Oqý ornynyń qabyrǵasynda 6 jyl bilim alyp, támamdaǵannan soń biliktiligin ushtaı túspek úshin Astana qalasyndaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń bazasyndaǵy klınıkalyq ordınatýrada oqyǵan. Sodan beri 15 jyldan astam ýaqyt boıy ol dertine daýa izdegen jandarǵa kómek qolyn sozyp keledi. Búginde elimiz boıynsha bilikti mamandardyń biregeıi sanalatyn Bolat Ysqaqov Qazaqstan travmatologtar qaýymdastyǵynyń múshesi, 30-dan astam ǵylymı maqalanyń avtory.
- Bolat Serikuly, osyndaı jaýapty ári qıyn mamandyqty tańdap, dáriger bolýyńyzǵa qandaı oı ushqyny sebep boldy?
- Bala kezimde dáriger bolyp, aýyrǵan adamdardy emdep, olardyń qalypty ómirge qosylyp ketýine járdemdessem degen armanym bolatyn. Sondyqtan aldyma bir ǵana maqsat qoıdym – ol bilikti maman ataný. Ol úshin 2000 jyly Aqmola memlekettik medıtsına akademııasyna túsip, ony 2006 jyly támamdadym. Keıin elordadaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń bazasynda klınıkalyq ordınatýrany aıaqtadym. Ol jerde maǵan tamasha adam jáne birinshi dárejeli maman Orlovskıı Nıkolaı Bronıslavovıch jetekshilik etti. Sodan soń №3 travmatologııa bólimshesiniń ordınator dárigeri, bilikti maman jáne bólim basshysy Áshimov Qaırat Joldybaıulynyń qaramaǵyna jumysqa qabyldandym. Osy bólimsheniń Tımýr Tólegenuly Baıdalın, Aleksandr Aleksandrovıch Stepanov, Ómirbek Baıdarbekuly Qulymqulov sııaqty dárigerlerimen jumys isteı júrip, men olardan jedel emdeý jáne shuǵyl ári aýyr jaǵdaıda túsken patsıentterge medıtsınalyq kómek kórsetý daǵdylaryn meńgerdim.
- Alǵashqy jasaǵan otańyz esińizde me? Sol kezdegi sezim qandaı bolyp edi?
-Meniń alǵash jasaǵan operatsııalarym Ilızarov apparatynyń kómegimen baltyr boıynda synǵan súıekterdi arnaıy quraldarmen bekitý boldy. Osy otalardan soń patsıentter maǵan alǵysyn bildirip jatty. Sol sátte óte qatty qýandym. Keıin men sol kezdegi klınıkanyń jetekshi mamany Alekseı Aleksandrovıch Belokobylov ıgergen býyndardy endoprotezdeý tehnıkasyn meńgergim keldi, qatty armandadym. Baqytyma oraı, men jumys istegen bólimniń qyzmet baǵyty keıin ortopedııaǵa negizdeletin boldy. ıAǵnı, ol bólimniń negizgi profıli býyndardy endoprotezdeý bolyp aýysty. Sonymen qatar, biz shuǵyl travmatologııa tájirıbesin jalǵastyra berdik.
- Qazir eńbek etip júrgen QR Prezıdentiniń Іs basqarmasy Medıtsınalyq ortalyǵynyń aýrýhanasyndaǵy qyzmetińizge toqtalsaq. Munda qandaı otalar jasaısyz jáne qaı baǵytta medıtsınalyq kómek kórsetýmen aınalysasyz?
- 2015 jyldan beriPrezıdent Іs basqarmasy Medıtsınalyq ortalyǵynyń aýrýhanasynda eńbek etip kelemin.Men zaqymdalǵan býyn, aıaq-qol jáne tirek-qımyl qozǵalystaryndaǵy aýrýlardardy emdeýmen aınalysamyn. Onyń ishinde týa bitken dertter de bar. Biz negizinen hırýrgııalyq jolmen emdeý arqyly medıtsınalyq kómek kórsetemiz.
Qazirgi ýaqytta men travmatologııa bólimshesiniń meńgerýshisimin. Bul jerde áriptesterimmen birge álemniń ozyq klınıkalarynda bilimimdi tolyqtyryp, tájirıbemdi jetildirýime múmkindik aldym.
- Qazirgi eńbek ornyńyzda otany sátti jasaýǵa múmkindik beretin qandaı tyń tásilder men jańa tehnologııalar qoldanylady?
- Biz sporttyq jaraqattar men ortopedııadaǵy jańa ádistemelerdi ıgerdik. Ony kúndelikti óz tájirıbemizde qoldanyp júrmiz. Sonymen qatar, biz múmkindiginshe bilimimizdi tolyqtyryp, jańa tehnologııalardy úırenýge baǵyttalǵan álemniń ozyq konferentsııalaryna qatysamyz. Onda sheteldik áriptesterdiń ǵylymı jumystarynyń nátıjesin kórip, olardy óz elimizge engizý boıynsha bastama qarastyramyz.
Bizde patsıentter óte kóp. Naýqastar elimizdiń barlyq óńirinen, sonymen qatar jaqyn shet elderden de kelip jatady. Olar hırýrgııalyq em alý úshin kútetin kezekke qaramastan, bizdiń mamandarǵa senim artady. Ol úshin patsıentterge alǵys aıtamyn.
- Siz Qazaqstanda travmatologııa boıynsha eń kóp ota jasaǵan mamandardyń birisiz. Osy ýaqytqa deıin qansha operatsııa jasaǵanyńyz esińizde me?
- QR PІB Medıtsınalyq ortalyǵynyń aýrýhanasynda jumys istep kele jatqan aralyqta men jáne áriptesterim 4 myńnan astam patsıentke kómek kórsetip, olardyń qalypty ómirge oralýyna jaǵdaı jasadyq. Em alǵan naýqastar bizdi áli umytqan joq, ár mereke saıyn jyly lebizderin bildirip, quttyqtap jatady.
- Eń aýyr ótken operatsııa esińizde me?
- Árıne, kez kelgen mamandyqta bar sátsizdikter bizde de bolady. Bul psıhologııalyq turǵydan óte qıyn. Degenmen olar bizdi osyndaı saldarǵa ákelip soǵatyn nátıjeniń sebebine úńilýge jáne bolashaqta ony qaıtalamaýǵa ıtermeleıdi. Osyndaı izdenisterdiń arqasynda biz asqynýlardy joıý úshin kóptegen zamanaýı ádisterdi engizdik.
- Sizdiń oıyńyzsha medıtsına mamany úshin eń úlken mártebe qandaı?
- Meniń oıymsha, medıtsına salasyndaǵy eń joǵary mártebe – naýqas pen qoǵamǵa qajet bolý. Emdelip ketken adamdardyń shynaıy emotsııasyn kórý, tek maǵan ǵana emes, sondaı-aq olardyń ata-anam men jaqyndaryma alǵys bildirýi – naǵyz mártebe.
- Siz sııaqty medıtsına mamany bolyp, osy salaǵa bet buryp kele jatqan jastarǵa qandaı keńes aıtar edińiz?
- Bizdiń saladaǵy jas talanttarǵa tańdaǵan mamandyǵy boıynsha bilimin únemi jetildirip tursa degen oıdy jekizgim keledi. Bilimge «toımaıtyn» mamandardyń arqasynda sala jetiledi, dárigerler jańa daǵdylardy úırenedi.
- Bolat Serikuly, ýaqyt bólip suhbat bergenińiz úshin rahmet! Eńbegińiz jemisti bolsyn!