Bes myńnan astam aqmolalyq Naýryz meıramyn dúrkiretip atap ótti
Óńirdegi basty kóktem merekesi «Naýryz – kóktem, jyr dýman!» teatrlandyrylǵan qoıylymynan bastaldy. Baǵdarlama «Kóktem áýeni», «Jeti álemniń boljamy», «Aq tilek pen aq bata», «Kóktem-ǵumyr», «Nur sebele, Ulystyń uly kúni», «Jastar oıyny», «Bazaryń qutty bolsyn, ardaqty elim!», «Naýryznama» atty segiz epızodtan quralǵan.
Aqmola oblysynyń ákimi Marat Ahmetjanov oblys ortalyǵynyń turǵyndary men qonaqtaryn Ulystyń uly kún – Naýryz merekesimen quttyqtady.
«Ejelgi zamannan beri bizdiń ata-babalarymyz bul kúndi jyldyń basy, tabıǵattyń oıanýy, onyń jańarýy men gúldenýi dep sanaǵan. Bıyl Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha Naýryz merekesin toılaý jańa sıpatta ótip, jańa serpin aldy. Naýryz meıramy «Amal-Kórisý» kúnimen bastalyp, ár bir kúni halqymyzǵa tán ulttyq bolmysty aıshyqtaıtyn taqyryptyq is-sharalarmen jalǵasýda. Bıylǵy jyly Qasıetti Ramazannyń bastalýy Naýryz meıramymen tuspa-tus keledi. Otbasylaryńyzǵa shyn júrekten beıbitshilik, jaqsylyq pen amandyq tileımin», - dep atap ótti oblys ákimi.
Merekelik is-shara barysynda Kókshetaý qalasynyń alańdary jańa naqyshta bezendirilip, qazaq halqynyń áıgili ánshi-kompozıtory, aqyn Birjan saldyń 190 jyldyǵyna arnalǵan «Birjan sal aýyly», qazaqtyń halyq kompozıtory, ataqty palýan, sportshy Balýan Sholaqtyń 160 jyldyǵyna arnalǵan «Balýan Sholaq aýyly» jáne «Qolónershiler aýyly» úsh aýyl tigildi. Sondaı-aq belgili aqmolalyqtar - Rahymjan Qoshqarbaev pen Saǵadat Nurmaǵambetovtyń mereıtoılyq kúnderine arnalǵan aýyldar ornatyldy.
«Abylaı han» alańynda boı tikken 16 kıiz úılerde qazaq halqynyń «Betashar», «Biz shanshar», «Quda túsý», «Qyz uzatý», «Kelin túsirý», «Esik ashar», «At tergeý», «Qursaq shashý», «At qoıý», «Qalja toı», «Besikke salý», «Tusaý keser», «Súndet toı», «Aıdar, kekil, tulym, kejim shash kesý», «Sholpy taǵý», «Baıǵazy berý», «Bastańǵy jasaý», «Bosaǵa maılaý», «Erýlik berý», «Qazan shegeleý» tárizdi umyt qalǵan salt-dástúrlerinen kórinister usynyldy.
Birjan sal aýyly qala turǵyndary men qonaqtaryna «Naýryz – kóktem, jyr dýman!» atty aýqymdy teatrlanǵan qoıylymyn usyndy. «Kóktem áýeni» atty bólimi halyqaralyq, respýblıkalyq baıqaýlardyń laýreaty «Asyl mura» halyqtyq bı ansambliniń myń buralǵan bıshi qyzdarynyń oryndaýyndaǵy názik kóktemgi horeografııalyq kompozıtsııasymen ashyldy. Sahna tórinde «Kókshe» mádenıet úıiniń shyǵarmashylyq ujymy qazaq halqynyń kóneden kele jatqan yrym senimi, adamdardy bále-jaladan, kóz tııý, suqtan saqtaýǵa baǵyttalǵan ár-túrli áreketter arqyly ottyń kómegimen jasalynatyn kóne dástúrlerdiń biri – «Alastaý» rásimin ótkizdi.
Qazaq halqy erteden Ulys kúndi «jyl basy» sanaıdy. Bul kún – aspan deneleri ózderiniń eń bastapqy núktelerine kelip, kún men tún teńeletin, jan-janýarlar tóldep, adamdardyń aýzy aqqa tıetin, jer ústine shattyq ornaǵan kún. Qazaq eli osy kúndi «Ulystyń uly kúni – ulys kún» dep ataǵan.
«Jeti álemniń boljamy» atty bóliminde san qyrlylyǵymen, jańashyldyǵymen qazaq teatr ónerinde ózindik ornyn aıshyqty túrde belgilegen, jas ta bolsa, jasampaz óner ordalarynyń biri – Astana qalasynyń «Jastar» teatry ártisteriniń oryndaýynda «Juldyzashar» rásimi sahnalandy.
«Aq tilek pen Aq bata» atty bóliminde halyqtyń qorǵaýshysy, qaıyrymdy, áýlıe Qydyr ata dalany aralap, jınalǵan qaýymǵa aq batasyn arnady. Musylman qaýymy úıge Qydyr ata túnep nemese bata berip ketedi dep túsingen. «Qydyr qonǵan», «Qydyr daryǵan» degen sózder osyndaıdan shyqqan bolar. Qydyr ata batasynyn keıin jer betiniń jandanýy men gúldenýi baıqalady degen senim bar.
«Kóktem – ǵumyr» atty bóliminde 7 tústi kıimdegi «Dostar» mádenıet saraıynyń «Asyl mura», «Araı» halyqtyq bı ansamblderi men A.Myrzahmetov atyndaǵy Kókshetaý ýnıversıtetiniń, Aqan seri atyndaǵy joǵary mádenıet kolledjiniń jetekshi bı ujymdarynyń 140 bıshi qyzdarynyń oryndaýyndaǵy jeti tústi bı kompozıtsııasy kópshilik kóńilin shalqyta tústi.
Negizgi kórinis sahna tórinde «Jastar» teatry ártisteriniń oryndalýynda sahnalandy. «Nur sebele, Ulystyń Uly kúni» atty bóliminde oblystyq «Kókshetaý» mádenıet saraıynyń halyqaralyq jáne respýblıkalyq baıqaýlardyń laýreattary «On alty qyz», «Kókshetaý» jáne «Shalqyma» halyqtyq bı ansamblderiniń qatysýshylary ásem horeografııalyq kompozıtsııasy arqyly Naýryz meıramyna arnalǵan bı shashýyn arnady. Onda kóktemdi saǵynǵan aýyl jastary dala qyzyqtaryna jınalyp án saldy.
«Jastar oıyny» atty bóliminde óner jastarynyń oryndaýynda el aýzynda júrgen qazaq halqynyń «Moldabaı», «Toıbazar», «Shybynym», «Gúlderaıym» ánderi oryndaldy. Birjan sal Qojaǵululynyń 190 jyldyǵyna arnalǵan «Bazaryń qutty bolsyn, ardaqty elim!» atty bóliminde qazaq halqynyń áıgili ánshi-kompozıtory, aqyn Birjan sal Qojaǵululy keıpindegi «Jastar» teatrynyń ártisi sahna tórinen kópshilik qaýymǵa ataqty «Aıtpaı» ánin arnady.
Sońǵy «Naýryznama» atty bólimi teatrlandyrylǵan qoıylymnyń barlyq qatysýshylarynyń oryndaýynda barsha ult pen ulystardy, oıyny adamzatty teńestiretin kóktemniń keremet merekesinde Naýryz kerýenimen beınelendi. «Naýryzym keldiń» ánimen jastardyń oıyny sahnalandy. Balýan Sholaq aýyly ornalasqan «Táýelsizdik» alańynda qazaq kúresi, toǵyz qumalaq, arqan tartý jáne basqa da kóptegen ulttyq oıyndar men sporttyq is-sharalary ótti.
Al Qolónershiler aýylynda qolónershiler jármeńkeleri men QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi Vladımır Bystrıtskııdiń kórmesi de kókshe jurtynyń kóńilinen shyqty. Merekelik shara Qazaqstannyń estrada juldyzdary «Jiger» tobynyń, sondaı – aq, Úkili Ybyraı atyndaǵy oblystyq fılarmonııa K.Kúmisbekov atyndaǵy qazaq halyq aspaptar orkestri, jetekshisi jáne bas dırıjeri Janat Rashıt, «Kókshetaý», «Dostar» mádenıet saraılarynyń shyǵarmashylyq ujymdarynyń merekelik kontserttik baǵdarlamasyna ulasty.
Merekeni tamashalaýǵa kelgen kókshetaýlyqtar men meımandarǵa Naýryz kóje, baýyrsaq tárizdi ulttyq taǵamdar usynylyp, tegin taratyldy. Ulystyń uly kúnine arnalǵan sharalar qalanyń 12 shaǵyn aýdanynda atalyp ótildi.
Aıta ketsek, budan buryn aqmolalyqtar bıyl Naýryz meıramyn erekshe naqyshta toılaıtynyn jazǵan edik.