«Bes mıllıard turatyn ulttyq kompanııalar satylady» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, keshe Úkimet úıinde Qazaqstan men Eýropalyq odaq jáne oǵan múshe memleketterdiń arasyndaǵy keńeıtilgen áriptestik pen yntymaqtastyq týraly kelisim resimdeldi. Oǵan Premer-Mınıstr Kárim Másimov pen Eýropalyq odaqtyń Syrtqy ister jáne qaýipsizdik saıasaty jónindegi Joǵarǵy ókili Federıke Mogerını, sondaı-aq, Eýropalyq odaqqa múshe elderdiń Qazaqstandaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshileri qatysty.
Qujatqa Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıstri Erlan Ydyrysov pen Eýropalyq odaqtyń Syrtqy ister jáne qaýipsizdik saıasaty jónindegi Joǵarǵy ókili Federıke Mogerını qol qoıdy.
Keńeıtilgen áriptestik pen yntymaqtastyq týraly kelisimge qol qoıý rásiminen keıin baspasóz máslıhaty ótti. Onda Erlan Ydyrysov Qazaqstan men Eýropalyq odaqtyń jańa kelisiminiń mańyzdylyǵyn aıtyp berdi.
«Bizder úshin bul - aıryqsha oqıǵa. Ol úsh jylǵa sozylǵan zor eńbektiń nátıjesi desek te bolady. Eýropalyq odaq pen Qazaqstannyń kelissóz komandalary keshendi jumystar júrgizdi. Bul kelisim ekinshi býyn sanalady. Sondyqtan da Qazaqstan men Eýropalyq odaqty biriktiretin yntymaqtastyq salalaryn jańadan ashýǵa kúsh jumsaldy», - dedi E.Ydyrysov.
Mınıstrdiń atap ótýinshe, jańa kelisim ózara is-qımyldyń 29 salasyn qamtıdy. Bul rette saýda bólimi óziniń ázirlenýi jaǵynan barynsha tartymdy bolyp otyr. Budan bólek, quqyq qorǵaý salasyndaǵy ózara is-qımylǵa da aıryqsha mán berilgen.
Óz kezeginde Federıke Mogerını mundaı mańyzdy kelisimnen keıin Qazaqstan men Eýropalyq odaqtyń arasyndaǵy yntymaqtastyq odan ári bekı túsetinin atap ótti. «Qazaqstan «jańa býynnan» osyndaı kelisimge qol qoıyp otyrǵan Ortalyq Azııa boıynsha birinshi mańyzdy seriktesimiz ekenin aıtyp ótkenimiz jón. Sondaı-aq, biz Qazaqstannyń bul qujatqa qol qoıýy osy óńirdegi basqa da elderdiń osyndaı kelisimge qol jetkizýine septigin tıgizer degen úmittemiz», - dedi Eýropalyq odaqtyń ókili. Sonymen qatar, ol aýqymdy salany qamtıtyn bul kelisimniń eki tarapqa da tıimdiligi zor bolatynyn jetkizdi. Bul týraly «Eýropamen baılanys eki tarapqa da tıimdi» atty materıalda jarııalandy.
Bas basylymda «Týystyń quny - 400 myń teńge» degen materıal berilgen. Qaraǵandyda 54 jastaǵy áıel páterin ıelenip ketý úshin 37-degi týysyn óltirý úshin kıllerge tapsyrys bergen.
Qalaıda týysynyń úıin ózine alý úshin osyndaı sumdyq sheshimge kelgen áıel bul tapsyrysty oryndaıtyn adam izdeıdi. Al tapqan adamy muny ulttyq qaýipsizdik komıtetine jetkizedi. Osydan keıin kıllerdiń rólin qaýipsizdik qyzmetkeri atqaratyn bolady. Olar osy jumys úshin 400 myń teńgege pátýa jasasady. Áıel tapsyrysty oryndar aldynda «kıllerge» 50 myń teńgeni avans retinde beredi.
Áıel oryndaýshydan «jumysty durys atqarǵanynyń» dáleli retinde týysynyń bir qulaǵyn nemese oń qolyn kesip alyp, ákep kórsetýdi talap etedi. Osyǵan sáıkes operatsııany júrgizgen uıymdasqan qylmyspen kúres basqarmasynyń qyzmetkerleri qulaqtyń modelin aldyn ala daıyndap alady. Buǵan qosa, jábirlenýshiniń óltirilgenin aıǵaqtap kórsetetin jalǵan fotolardy da ázirlep qoıady.
Áıel «kıller» kelip, qulaqtyń modeli men sýretterdi kórsetkennen keıin, oǵan kelisilgen aqshanyń qalǵan 350 myń teńgesin berip jatqanda ustaldy. Tapsyrys berýshi áıel osydan keıin ýaqytsha ustaý oqshaýlaǵyshyna qamaldy.
***
«Qazaqstannyń qarjylyq júıesi «jahandyq jańa shynaıylyqqa», naqty ahýalǵa sáıkes keltiriletin bolady. Bul týraly keshe Elbasynyń «100 naqty qadam» Ult josparyn júzege asyrý aıasynda ómirge joldama alǵan jańa zańdardyń jańalyqtaryn túsindirýge baǵyttalǵan semınarda Qarjy mınıstri B.Sultanov málim etti. Onyń aıtýynsha, bul úshin «eń aldymen qarjy júıesin jyldam turaqtandyrý» kerek bolady»,-dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Bes mıllıard turatyn ulttyq kompanııalar satylady» atty maqalada. Qarjy mınıstri qoldanystaǵy memlekettik kirister men shyǵystar júıesi de qaıta qaralatynyn habarlady: - Únemdi ómir súrýge úırenýge týra keledi. Biraq bul damýda toqtap qalý degendi bildirmeýge tıis! - dedi Baqyt Sultanov. - Osy atalǵan mindetter júzege asyrylýy úshin halyqty osyǵan tarta, qyzyqtyra bilý qajet. Mınıstr Ult josparynyń basty bir maqsaty - «sapaly bilim, densaýlyq saqtaýdyń joǵary deńgeıi, joǵary jalaqy, azyq-túlik, kemel zańnama jáne qaýipsizdik» sekildi qarapaıym halyqtyń negizgi qajettilikterin qanaǵattandyrý bolyp tabylatynyn aıtady. Elbasy Joldaýyn jáne «100 naqty qadam» Ult josparyn iske asyrý aıasynda Qarjy mınıstrligi «Memlekettik satyp alýlar týraly», «Memlekettik aýdıt jáne qarjylyq baqylaý týraly», «Memlekettik múlik (jekeshelendirý) týraly», «Bankrottyq týraly» jáne múlikti zańdastyrýǵa baılanysty raqymshylyq týraly jańa zańdardy ázirlegen eken.
Qarjy mınıstrligi elimizde árqaısysy 5 mıllıard teńgeden qymbat turatyn 65 memlekettik obekt jekeshelendiriletinin habarlady: «Úkimet memlekettik jáne kvazımemlekettik sektordyń jekeshelendiriletin obektileriniń basymdyqty tizbesin qalyptastyrdy. Oǵan respýblıkalyq menshikte jáne ulttyq holdıngterdiń ıeliginde bolyp kelgen 65 asa iri kompanııa kiredi jáne árqaısysynyń balanstyq quny kem degende 5 mıllıard teńgeni quraıdy». Bul obektilerdiń ádiletti naryqtyq baǵasyn anyqtaý, ashyq jáne básekelestik jaǵdaıda satýdy qamtamasyz etý úshin halyqaralyq keńesshi-konsýltanttardy tartýǵa sheshim qabyldanypty. Satylatyn nysandar týraly barlyq aqparat BAQ-ta jarııalanatyn bolady.
Osy basylymda «16 mln jup shulyq shyǵaratyn fabrıka ashyldy» degen materıal berilgen. Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń qatysýymen ótken jalpyulttyq telekópirde ashylǵan 18 jańa óndiristiń biri - Ońtústik Qazaqstan oblysyndaǵy shulyq buıymdaryn shyǵaratyn «Álem BT» JShS-nyń fabrıkasy.
«Ońtústik» AEA-da ındýstrııalandyrý kartasy sheńberinde iske qosylǵan kásiporynnyń prezıdenti Q.Balabıevtiń aıtýynsha, mundaǵy qural-jabdyqtar Ońtústik Koreıanyń zamanaýı tehnologııasy negizinde jumys isteıdi. Jylyna 16 mln jup shulyq buıymdaryn óndirýge qaýqarly fabrıkany iske qosý úshin 2 mlrd teńge shamasynda ınvestıtsııa tartylǵan. Kásiporyn jobalyq qýattylyqqa shyqqan jaǵdaıda fabrıkada shamamen 400 adam jumys isteıtin bolady.
***
«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda «Qazaqstandaǵy etnostardyń mýzykalyq murasy» atty maqala berilgen. Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2014 jylǵy 21 qarashadaǵy №1223 Qaýlysynyń negizinde Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrligi Tilderdi damytý jáne qoǵamdyq-saıası jumys komıtetiniń tapsyrysymen Qazaqstan Respýblıkasynda tilderdi damytý men qoldanýdyń 2011-2020 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasy aıasynda belgili folklortanýshy, ǵalym Berik Júsipovtiń «Qazaqstandaǵy etnostardyń mýzykalyq muralary» atty mýzykalyq-entsıklopedııalyq, ǵylymı-tanymdyq eńbegi jaryq kórdi.
Basylym eki bólimnen turady. Birinshi bólim halyq shyǵarmashylyǵy janrlarymen tanystyra otyryp, árbir etnos sazynyń tóltýma bolmysyn, ózindik erekshelikterin kórsetedi. Ekinshi bólimdegi 28 CD taspaǵa 330-daı oryndaýshy men toptardyń jetkizýinde 100-den astam etnostyń 600-deı mýzykalyq folklorynyń tańdaýly úlgileri toptastyrylǵan. Qazaq, orys jáne aǵylshyn tilderinde jazylyp, qurastyrylǵan mýzykalyq antologııa kópshilik oqyrman men tyńdarmanǵa arnalǵan.