«Benzın qymbattaı ma?» - baspasózge sholý
**
Aldaǵy qazan aıynda halyqaralyq Bas uıym BUU qurylǵanyna 70 jyl tolady. Osyǵan oraı «Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi sanynda «Birikken Ulttar Uıymy jáne Qazaqstan» degen taqyryppen maqala basyldy. «Táýelsiz Qazaqstan tarıhynda 1992 jyldyń 2 naýryzy Qazaqstannyń Birikken Ulttar Uıymyna múshelikke qabyldanýymen erekshelenedi. Elimiz BUU Bas Assambleıasynyń 46-sessııasynda Uıymnyń jańa múshesi retinde ǵana emes, qazirgi zamannyń eń ózekti halyqaralyq problemalary boıynsha belsendi pozıtsııa ustanatyn memleket retinde múshe boldy. Al BUU Bas Assambleıasynyń 47-sessııasynda Elbasymyz N.Á.Nazarbaev Qazaqstannyń halyqaralyq saıasaty týraly aıta kelip, eki mańyzdy usynysty atap ótti. Onyń birinshisi barlyq elder úkimetteriniń izgi nıet bildirý tártibimen «bir+bir» formýlasy boıynsha BUU-nyń bitimgershilik kúsh-jigeriniń qoryn qurýdy bastaý. Bul formýla árbir memleket oǵan óziniń qorǵanys bıýdjetiniń bir paıyzyn bólip, jyl saıyn ony bir paıyzǵa ulǵaıtyp otyrýdy kózdeıdi. Osylaı etkende on jyldan soń bitimgershilik somasy on esege ósedi. Ekinshi usynysy Azııadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńes (AÓSShK) shaqyrý. Memleket basshysynyń bul bastamasy kópshilik elder tarapynan, sondaı-aq, BUU-dan qoldaý tapty jáne Qazaqstannyń syrtqy saıasatyn aıqyndaýda aıtarlyqtaı ról atqardy», - dep jazady maqala avtory.
Elektr energııasy máselesi mańyndaǵy jóndeý jumystary boıynsha «KEGOK» AQ bekitilgen kestesine oraı bıyl 9 energoblok, 59 qazandyq pen 47 týrbına kúrdeli jóndeý jumystarynan ótýi tıis bolatyn. Osyǵan oraı retinshe qazirgi tańda bul jumys 70 paıyz oryndaldy. Bul jaıynda «Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi nómirindegi «Jylý berý maýsymyna daıyndyq oıdaǵydaı» degen taqyryptaǵy maqalada aıtylǵan. Basylymnyń jazýynsha, Bul jóninde Prezıdent janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde jýrnalıstermen bolǵan basqosýda Energetıka mınıstrligi Atom jáne energetıkalyq qadaǵalaý komıtetiniń tóraǵasy Suńǵat Esimhanov málim etti. Bul rette elimizdiń elektr stansalarynda 5 blogqa, 38 qazandyqqa jáne 26 týrbınaǵa jóndeý júrgizilgen. Onyń aıtýynsha, jumystardyń qalǵan 30 paıyzy, ıaǵnı jóndeý jumystary 3 blogta, 18 qazandyq pen 16 týrbınada ýaqytymen keste boıynsha júrgizilip keledi. Al otynmen qamtamasyz etý máselesine toqtalǵan ol búgingi kúni elektr stansalarynyń otyn qoımalaryna 3,4 mln. tonna kómir jáne 112 myń tonna mazýt jınalǵandyǵyn jetkizdi. «Bul kórsetkish osy 2015-2016 jylǵy jylý berý maýsymyn bastaýǵa tolyqtaı jetedi», - dedi ol.
***
«Qazaqstanda ishki ister organdary júıesindegi keń aýqymdy reforma bastalyp ketti. Onyń nátıjesinde el tarıhynda buryn-sońdy bolmaǵan qurylym «jergilikti polıtsııa qyzmeti» ómirge joldama alady. Bulardy «Gollıvýdtyń» kınolarynan jaqsy tanys sherıftermen salystyrýǵa bolady», - dep jazady «Aıqyn» gazeti senbilik sanyndaǵy «Jergilikti polıtsııa kimniń quzyryna qaraıdy?» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Basylymnyń jazýynsha, tıisti qujatty «Keıbir zańnamalyq aktilerge jergilikti polıtsııa qyzmetiniń jumysy máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» jańa zań jobasyn osy aptada Májilis birinshi oqylymda maquldaǵan bolatyn. Endi palatada jobany ekinshi oqylymǵa ázirleý aıasyndaǵy talqylaý júrýde. Májilis depýtattarynyń suraqtaryna Іshki ister mınıstri Q.Qasymovtyń ózi jaýap bergen. Jańa zań jobasyna sáıkes, jergilikti polıtsııa qyzmetiniń bastyǵy men orynbasary quzyryna ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly isterdi qaraý jáne ákimshilik aıyppuldar salý da kiretin bolady. Jergilikti polıtsııa qyzmetkerleriniń barlyǵy, Іshki ister mınıstrliginiń basqa da bólimsheleriniń qyzmetkerlerimen teń ári birdeı quqyqtyq mártebege ıe bolady, qyzmetti óteý sharttary da, áleýmettik, quqyqtyq kepildikteri de bárine ortaq.
Osy basylymnyń jazýynsha, Atyraýda ótken keńes barysynda Elbasy N.Nazarbaev qazaqstandyq munaı óńdeýshi zaýyttar jóndeýden ótkizilgennen keıin, benzın tapshylyǵy bolmaıtynyn aıtty. «Búginde elimizdegi munaıdy qaıta óńdeý shegi 68 paıyzdy qurap otyr. Bul kórsetkish Reseıde 72 paıyz, AQSh-ta 95 paıyzdy kórsetýde. Qazirgi ýaqytta Atyraý munaı óńdeý zaýytynda jóndeý jumystary júrip jatyr. Odan basqa da zaýyttar qaıta jańǵyrtylýda. Olardyń jańartylýyna qajetti qarjy-qarajat bólindi. Zaýyttar daıyn bolǵan kezde benzınge tapshylyq bolmaıdy», dedi Memleket basshysy. «Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, búginde ózimizdegi úsh munaı zaýytyndaǵy AI92/93 benzınin óndirý kólemi 2,1 mln tonnany qurap otyr. Al tutyný deńgeıi 3,2 mln tonna. Benzın jetispeýshiligi 1,1 mln tonna. Sondyqtan jetkiliksiz benzınniń kóp bóligi Reseıden jetkizilýde. Bizdegi kemshilik te osynda, zaýyttarymyz jetkiliksiz bolǵandyqtan, Reseıde jaǵdaı qalaı qubylsa, biz de sonyń yrqyna jyǵylamyz. Kórshi elden benzın ákeletin treıderler sol jaqtyń sharty boıynsha kelisimshart jasasady. Sol sebepti, bizdegi benzın baǵasynyń ushýy Reseıdegi naryqtyq jaǵdaıǵa tikeleı baılanysty. Maqala «Benzın qymbattaı ma?» degen taqyryppen berilgen.