Belsendi uzaq ómir súrý ortalyǵynda ózimizdi jaıly sezinemiz — aqtóbelik qarııalar
Aqtóbe oblysynda 16 belsendi ómir súrý ortalyǵy bar
Aqtóbe qalasynyń birneshe turǵyn alabynda belsendi uzaq ómir súrý ortalyǵy ashylǵan. Qala ákiminiń baspasóz hatshysy Aıgúl Baımenovanyń aıtýynsha, jergilikti bıýjetten 150 mln teńge bólingen.
Ár ortalyq aıyna shamamen 200-250 adamdy qabyldap otyr. Al oblys boıynsha mundaı ortalyq sany — 16. Qalada altaýy bolsa, Qobda, Alǵa, Hromtaý, Oıyl, Mártók, Áıteke bı, Shalqar, Qarǵaly, Temir aýdandarynyń árqaısysynda bir-eki jerde qarııalar jınalady.
— Jyl basynan beri Aqtóbe qalasynyń 6 ortalyǵynda 807, Alǵaǵa 277, Shalqarda 280, Oıylda 102, Qarǵalyda 70 adam, Hromtaýda 93, Qobdada 70, Temirde 70, Mártókte 30, Áıteke bıde 66 adam, ıaǵnı, barlyǵy 1 865 adam qabyldandy. Ortalyqtyń negizgi maqsaty — belsendi qarttardyń ómir súrý jasyn, múmkindigin ulǵaıtý, salaýatty ómir saltyn ustaný baǵdarlamalaryn usyný. IT baǵyty boıynsha kompıýterlik saýattylyqty arttyrý, qyzyǵýshylyǵyna baılanysty shahmat, doıby, toǵyzqumalaq sııaqty sporttyq oıyndarmen aınalysatyn múmkindikteridi qarastyrý, — dedi Aqtóbe oblystyq jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynyń basshysy Aslanbek Súıinshalıev.
Bul úlkenderge arnalǵan úıirme dep aıtýǵa bolady — ákimshi
Aqtóbe qalasy Maresev kóshesindegi belsendi uzaq ómir súrý ortalyǵy dúısenbi-juma aralyǵynda saǵat 9:00–den 17:00-ge deıin jumys isteıdi. Zeınetkerler bı, vokal, qolóner, aǵylshyn tili úıirmelerine qatysyp, psıhologterdiń trenıngterinde áńgimelesedi. Sonymen birge gımnastıkamen aınalysyp, skandınavııalyq júriste shynyǵady. IT saýat arttyrý úshin telefondaǵy qosymshalarmen jumys isteýdi úıretedi. Sonymen birge jazda tabıǵat aıasyna shyǵyp, tarıhı oryndardy aralaıdy. Munyń bári tegin qyzmet. Al mereke kúnderi jınalyp, óz ónerin ortaǵa salady.
— Kelýshilerdiń jas aıyrmashylyǵy ártúrli. Eń úlkeni - 85 jasta, kishisi 60-tan asqan. Munda eshkim ózin zeınetkermin dep sezinbeıdi. Apalarymyz óte belsendi. Kelý, jazylýdyń esh qıyndyǵy joq. Tólqujat pen zeınetkerlik kýálikti kórsetse, tirkeı beremiz. Qala boıynsha alty ortalyq jumys istep tur. Ortalyqqa qazan aıynda 50-den astam adam tirkelgen eken. Munda jasy úlken adamdar keletin bolǵan soń quramy ózgerip otyrady. Keıbiri ota jasatýǵa ketse, keıbiri aýyryp qalady, jeke jumystarymen ketedi, — dedi Belsendi ómir súrý ortalyǵynyń ákimshisi Gúldana Sharapova.
Onyń aıtýynsha, kelýshiler alǵashynda «óleń aıta almaımyn, bılemeımin» dep kóbinen bas tartady. Ýaqyt óte kele óz zamandastarynyń arasynda ashylyp, jańa qyrynan tanylady.
— Psıhologııalyq trenıngte bárine kómek beriledi. Áli qol motorıkasyn damytýǵa, sóıtip este saqtaý qabiletin arttyrýǵa múmkindik bar. Qyzyǵyp, úırenip ketedi. Qolónermen qatar art terapııa da bar. Onda úlken kisiler sýret salady. Qolónerde jipten aıaq kıim, monshaqtan sómke toqydy. Qazir ystyq jelimdi jáne jyltyr untaqty paıdalanyp, gúl de jasaıdy. Bir adam qansha ýaqyt júrgisi kelse, sonsha júredi. Shekteý, talap joq. Keıbiri bir-eki sabaqqa qatysyp, ketip qalady. Keıbiri kúnuzaqqa júredi. Ár kúnge arnalǵan keste bar. Bul úlkenderdiń úıirmesi dep te aıtýǵa bolady. Kóbine muǵalimder keledi ortalyqqa. Dárigerler, qarjygerler de bar. 60-70 paıyzy muǵalimder bizde, — dedi Gúldana Sharapova.
Zeınetke shyqqan soń óz-ózimdi taba alamaı qınaldym — Nursulý Klenova
Uzaq jyldar boıy tynymsyz jumys istep, balasyn ósirip, el qataryna qosqan ájelerdi osy jerden keziktirýge bolady. Olar qazir jas kúninde ýaqyt tappaǵan bar istermen shuǵyldanady. Bıleıdi, qosylyp án shyrqaıdy. Qolyna ıne men jip alyp, keremet dúnıeler jasaıdy. Sonymen birge densaýlyǵyn qaıta qalpyna keltirip júr.
— Osy ortalyqqa úsh jyldan beri kelip júrmin. Bıyl mekenjaıy ózgerip, jańa ortada basymyz qaıta qosyldy. Belsendi ómir súrý ortalyǵy janǵa jaıly mekenimizge aınaldy. Munda túrli is-sharamyz ótedi. Biz sııaqty úlken kisilerge bul ortalyq unaıdy. Men máz bolyp kelemin. Biz toıǵa, túrli basqosýǵa barǵanda emes, osynda kelgende ózimdi jaqsy sezinemiz. Munda bárimiz qatarmyz, bir-birimizdi túsinemiz. Bıleımiz, án aıtamyz. Sonymen birge aǵylshyn tilin úırenemiz, psıhologııalyq trenıng te sátti uıymdastyrylady. Ortalyq ákimshisi de bizdiń kóńilimizge qaraıdy. Naǵyz dosty da tapqandaı bolamyz. Bir kópqabatty úıde turyp, talaı jyl bir-birimizdi kórmeı, ortalyqta tanysqan jaıymyz da bar, — deıdi aqtóbelik Nursulý Klenova.
Onyń aıtýynsha, zeınetke shyqqan soń qaıda baryp, ne isterin bilmeı qınaldy. Bir bileri, úıde otyrmaı, densaýlyǵyn kútý kerek. Oǵan jaıaý júrý kóp kómek bolaryn sezdi.
— Zeınetke shyqqanda maǵan qıyn boldy. Otyryp qalmaı, júrgim keldi. Sharýa shyǵyp qalsa, avtobýsqa otyramyz. Al mynda ıoga, skandınavaıalyq júris bar. Óte jaqsy. Buryn avtovozkalda kassır bolyp, keıin saýdaǵa shyqtym. Zeınetke shyqqan soń óz-ózimdi taba almaı qınaldym. Qonaqqa shaqyrady, baryp, otyryp qaıtamyz. Tipti alǵashqy kúnderi qaladaǵy alleıa, saıabaqtardy kezip júrdim. Qolyma sómke ustap alamyn. Jurt «ne istep júr» dep aıtpas úshin, osylaı jasaýshy edim. Qazir jaqsy. Jyl basynda ortalyq jumys istemedi. Ol kezde burynǵy top taǵy zamandastarymmen saıabaqtarǵa baryp, dámhanada bas qosamyz. Qýanymyz, bir-birimizdi kórgende. Toıǵa barsaq aýzymyzdy ashyp, áńgime aıta almaımyz. Mýzyka, bı, aıqaı-shý bolsa, munda bári keremet. Sondyqtan basshylarǵa da alǵys aıtamyn. Osy ortalyqqa kelgeli qan qysymym qalypqa keldi. Adam kóp júrse, dene jattyǵýyn jasasa, óte paıdaly eken, — dedi ol.
Bizge muǵalimder «hanymdar» dep aıtady — Daraja Sarsenova
Al 65 jastaǵy Daraja Sarsenova buryn esepshi bolǵan. Ortalyqqa kelip júrgenine úsh jyl toldy. Ol da dene jattyǵýlaryn jasap, ıoga úıirmesine qatysqandy, skandınavııalyq júristi unatady. Al meıirbıkeler bolsa, qan qysymyn ólshep, baǵyt-baǵdar berip otyrady.
— Jasymyzda aıyrmashylyq bolǵanymen, tatýmyz. Bir úıdiń adamyndaı júremiz. Eshkim bir-birine apa dep aıtpaıdy. Hanymdar dep aıtady muǵalimder. Báriniń otbasy, bala-shaǵasy, nemereleri bar. Bizdiń balalarymyz ósti. Endi jas kezimizde úlgere almaǵan jumysty qazir qolǵa aldyq. Shahmat, doıby oınap, týrnırge qatysamyz. Trıatlon parkke de baryp, júremiz. Senbi, jeksenbi kúni bolsa, óz erkimizben shyǵyp, saıabaqta júremiz. Bizder buryn balalarymyzdy balabaqshaǵa aparatyn edik. Qazir bul jerdi úlkenderge arnalǵan balabaqsha deýge bolady. Jaqsy qarsy alady, shaıymyzdy da beredi. Ózimizdiń ortaq chatymyz bar. «Sulýlar», «Armandastar», «Aktıvnyı» dep atalady. Qaı jerde júrsek te nıet bir, — dedi Daraja Sarsenova.
Ortalyq kelýshileri qatarǵa endi qosylǵandardy jatyrqamaı, qushaq jaıa qarsy alady. Tipti kórgen-bilgenin úıretedi.
Ortalyqta er adamdar az
Belsendi uzaq ómir súrý ortalyǵynda kóbine ájeler júredi. Munda er adamdar óte az. Buryn Aqtóbedegi ushqyshtar daıarlaıtyn joǵary oqý ornynda qyzmet etken Orazǵalı Sharmaǵambetovtiń aıtýynsha, bul onyń kúnde tańerteńnen keshke deıin ýaqytty tıimdi ótkizetin orny. Zamandastarymen birge skandınavııalyq júris, dene jattyǵýyna qatysyp, bı, án, aǵylshyn tilin úırenedi. Al Tatıana Ermoshkına bolsa 76 jasqa tolady. Ortalyq ashylǵan sátten bastap kelip, ýaqytty tıimdi ótkizip júr. Balasy men nemereleri bar, habarlasyp turady. Al ózi osy ortalyqty jaıly mekenine aınyldyrǵan. Án aıtyp, bı bılegendi unatady. Raıda Jaqasova da úsh jyldan beri osynda. Zamandastaryna bet kútimi týraly aıtyp, úıretýden jalyqqan emes. Sýret te salady. Burynǵy hobbılerin qaıta jańǵyrtty. Qarııalar sóıtip bul mekendi janǵa jaıly orynǵa aınaldyrǵan.