Belarýs jerinde qaza tapqan qazaq jaýyngeriniń beıitine urpaqtary baryp qaıtty
Hamsın Esmýldınov 1910 jyly qazirgi Syrym aýdany Jetikól jerinde dúnıege kelgen. Urpaqtarynyń sózine qaraǵanda, ataqty Syrym batyrmen bir atanyń balalary bolyp keletin Esmolda Jetikólde meshit ustaǵan molda bolǵan kórinedi. Odan Qajıahmet, Nájmeddın, Hamsın taraǵan. Qajıahmetten taraǵan urpaqtar barshylyq. Soǵysqa deıin Qosoba aýylynda selolyq keńes tóraǵasy, basqarma tóraǵasy syndy jaýapty qyzmetter atqarǵan Hamsınniń Samı (Samıǵolla), Maksım, Maqsot, Saılaý syndy tórt uly bolǵan. Bıyl seksenniń seńgirine shyǵatyn Maqsottyń jáne shańyraqtyń kenjesi Saılaý men onyń jary Aǵaıshanyń aıtýynsha, ákeleri qyzmetinde abyroıly, elde bedeldi bolǵan. 1941 jyly 31 jasynda áskerge alynyp, maıdanǵa attanǵannan keıin eki márte hat kelgen. Onda eki ret jaraly bolyp, emdelip, qatarǵa qaıta qosylǵanyn jazǵan. Keıin «qara qaǵaz» kelip, soǵystan qaıtpaǵan soń bular ákesiniń aǵasy Nájmedınniń qolynda ósken. Analary Aqkenje 2008 jyly 95 jasynda dúnıeden ozdy.
Samıdiń qyzy, dáriger Svetlana Súndetovanyń málim etkenindeı, Hamsınnen 19 nemere órbise, sonyń tórteýi qaıtqan. 36 shóberesiniń biri de o dúnıelik bolypty. Segiz shópshegi aman-esen ósip keledi. Atalarynyń qaı jerde qaza tapqanyn anyqtaǵan nemereleri kórinedi. Aldymen Saılaýdyń uly Ashat (qazir marqum) izdestirý jumystaryn qolǵa alǵan. Keıin muny jalǵastyrǵan Maksımniń uly Marat Hamsınniń baıan etkenindeı, atasynyń aty-jóni ár túrli jazylǵan. Mysaly, ataýly tizimde Esmýldınov Hamsın, «Podvıg naroda» saıtynan alynǵan kartochkada Esmýldıev bolyp jazylǵan. 244-atqyshtar polkinde bolǵan qatardaǵy jaýynger H.Esmýldıev (Esmýldınov) 1943 jyly 15 jeltoqsan kúni Rogachev aýdany Denıskovıchı derevnıasynda qaza taýyp, sondaǵy baýyrlastar beıitine qoıylǵan. Áıeli Esmýldıeva Aqkenje, turǵylyqty jeri Batys Qazaqstan oblysy, Jympıty aýdany, Jetikól aýyly dep kórsetilgen.
Osylaısha atalarynyń máńgilik meken tapqan jerin anyqtaǵan Bolat Samıuly Nájimov (ol atasynyń aǵasy Nájmeddınniń atyna jazylǵan), Marat Hamsın jáne Samat Maqsotuly Hamsın bıylǵy Jeńis merekesi qarsańynda Belarýs jerine baryp qaıtqandy jón dep tapty. Olar Hamsınniń týǵan jerinen bir ýys topyraq aparyp, Maıskoe aýylyndaǵy baýyrlastar zıratyna salyp, atalarynyń rýhyna baǵyshtap, quran oqytty. Zırattaǵy tizimde de, bularǵa sol jergilikti jerdiń adamdary syıǵa tartqan «Pamıat» kitabynda da Esmýldıev H. dep jazylǵan. «Atamyzdyń basyna baryp, beıitin kórip, duǵa baǵyshtap, bir boryshymyzdy oryndap qaıtqandaı boldyq», deıdi olar.
Búgin Oral qalasynda turatyn Marat Hamsınniń shańyraǵynda Belarýs jerinde qaza tapqan Hamsınniń urpaqtary bas qosyp, áke-atalaryn taǵy bir eske aldy. «Ornynda bar ońalar» degen, mine, osy bolsa kerek.