«Bazardy qanshaǵa satyp alýǵa bolady?» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 17 qarasha, seısenbi kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholýdy usynady.

***

«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, búginde tórtkúl dúnıede medı­tsınalyq týrızm keń qanat jaıýda. Óıtkeni, sapaly medıtsınalyq kómek izdegen jaǵdaıy bar qal­taly azamattar órkenıetti, damyǵan elderge baryp bilikti kásibı em alý múmkindigine ıe bolýda. Máselen, dıagnozdy anyqtaý jáne emdelý úshin (dıag­nostıkalyq týrızm) AQSh turǵyndary Taıland, Úndistandy paıdalansa, TMD elderi Avstrııa, Shveıtsarııa, Germanııa, Sıngapýr, Ońtústik Koreıanyń medıtsına qyzmetterin paıdalanýda. Buǵan deıin qazaqstandyqtar da kardıologııa, neırohırýrgııa, múshelerge transplantatsııa jasaý, onkologııa, t.b. aýrý túrlerinen medıtsınalyq kómek alý úshin shetelge barýǵa májbúr edi.

Egemendik alǵannan keıin Qazaq­stan medıtsınasy osy salalarda úlken jetistikterge qol jetkizýde. Elbasy óziniń «Qa­zaqstan-2050: bir maqsat, bir múd­de, bir bolashaq» atty dás­túrli Joldaýynda otandyq medıtsınalyq týrızmdi damytý kerektigin atap aıtqan bolatyn. Qazir osy mindettiń oryndalýyna elimizde birneshe qadamdar jasalýda. Máselen, Astana qala­synda Ulttyq medıtsınalyq hol­dıngi negizinde qazirgi zamanǵy klı­nıkalar qurylyp, elimizdegi trans­plantologııa salasyndaǵy qol jetkizgen jetistikterimiz, kardıo­hırýrgııalyq kómektiń jol­ǵa qoıylýy turǵyndardyń shet­­elge shyǵý qajettilikterin edáýir tómendetti. Bizdegi bir artyq­shy­lyq, qazaqstandyqtar úshin ol qyzmetterdiń tegin kórsetilýinde. Tipti, Almatydaǵy qatardaǵy №7 qalalyq klınıkalyq aýrýhanada úsh jylda búginge deıin júzden asa múshe almastyrý sátti ótip, osynshama adamnyń ǵumyryn uzartyp otyr. Osy aýrýhana aqyly túrde Ortalyq Azııa memleketterinen óz donorlarymen múshe almastyrýdy bastap jiberdi. Osyǵan qaraǵanda, qazirgi tańda qazaqstandyqtar úshin shetelge medıtsınalyq kómek izdep barý qajettiligi týmaıtyn jaǵdaılar jasalýda.

«Qazaqstandyqtar úshin ja­ǵymdy jańalyq, bıyl Almaty qalasynda sheteldegi klınıkalarǵa balama bola alatyn sondaı emdeý ornynyń biri - HealthCity (Helzsıtı - «Densaýlyq qalasy») jobasynyń bir bóligi bolyp tabylatyn dıagnostıkalyq ortalyqtyń tusaýkeseri ótip, ju­mys isteı bas­tady. Joba qalanyń iskerlik jáne saýda ortalyqtarynda, son­daı-aq turǵyn úı aýdandarynda ornalasqan jáne de naýqastarǵa táýlik boıy dárigerdiń keńesine qol jetkizýge múmkindik beretin derbes medıtsınalyq ortalyqtar jelisimen biriktirilgen dıag­nostıkalyq keshen bolyp tabylady», dep jazady maqala avtory. Bul jaıynda « Biregeı dıagnostıkalyq klınıka » atty maqaladan tolyq oqı alasyzdar.

Bas basylymda «Kásipkerlikti damytýǵa qolaıly kómek» degen maqala berilgen. Jyl basynan beri Ulttyq kásipkerler palatasynyń bazasynda «Samuryq-Qazyna» ulttyq ál-aýqat qory» aktsıonerlik qoǵamymen birlesip kásipkerlerdiń qatysýymen uzaq merzimdi sharttardy jasaýǵa arnalǵan basqosýlar ótkizilýde. Bizdiń palatanyń atqaratyn aýqymdy róli de sonda, biz uzaq merzimdi shart jasaýǵa bolatyn taýarlar men qyzmetterdi anyqtaımyz.

Óz sózin osylaı bastady Pre­zıdent janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz jıynynda «Atameken» UKP basqarma tóraǵasynyń orynbasary Nurjan Áltaev. Bul rette úsh jyldan on jylǵa deıingi mer­zimge shart jasaýǵa múmkindik berip otyrǵan memlekettik kómektiń eldegi kásipkerlikti damytý úshin ońtaıly bolyp otyrǵandyǵy aıtyldy. Sebebi, kásipkerler uzaq merzimdi kelisimsharttyń arqasynda aldaǵy atqaratyn isterin aldyn ala jáne alańsyz josparlaı alady. Bul oraıda olar turaqty tapsyrys alýǵa, óndiristik qyzmeti men usynylatyn taýarlaryn aıqyndaýǵa, jumystaryn jandandyryp, tehnıkalyq kerek-jaraqtaryn saılap alýǵa qol jetkizedi. Aǵymdaǵy jyl boıynsha «Samuryq-Qazyna» kompanııasymen birlese otyryp 883 mlrd. teńge somasyna osyndaı uzaq merzimdi 2114 sharttar jasalǵan. Al onyń ishinde 307 mlrd. teńgeni quraıtyn 606 taýarlar boıynsha kelisimshart ázirlengen.

Sonymen qatar, osy máse­lege qatysty shart jasaý bary­syndaǵy talaptar men mindet­terdiń aıqyndalyp, arnaıy keńes­terde udaıy sheshimin taýyp oty­ra­tyndyǵy keńinen aıtyldy. Aıtar bolsaq, osyndaı keńes otyrystaryna Astana qalasynan bastaý alyp, barlyq aımaqty qamtyǵan 240-tan astam taýar óndirýshiler qatysqan. Bul baǵyttaǵy ju­mys­tar turaqty júrgizilýde. Son­daı-aq qordyń jáne onyń enshi­les kompanııalarynyń ókilderi birqatar óńirlerge baryp, jergi­likti jerde kásipkerlermen 548 mlrd. teńge somasynda memorandým­darǵa qol qoıǵan. Búgingi tańda atalǵan memorandýmdar boıynsha jumystyń oryndalýy 98% bolǵandyǵy baıqalady.

***

«Almatyda «Baýyrjan» qaıyrym­dylyq qorynyń uıymdastyrýymen Qa­­zaq­standaǵy MakeItClear! áleý­mettik jarnamalardyń baı­qaýynyń qory­tyn­dysyn shy­ǵardy»,- dep jazady «Aıqyn» gazeti «Jarnama jeńimpazy anyqtaldy» atty materıalynda.

Baıqaýǵa 70-ke jýyq kásibı jáne áýesqoı ma­mandar qatysyp baqta­ryn synady. Olardyń ishin­de eki nomınatsııa boıynsha jeńimpazdy anyq­tap, Euro­best - 2015 (Belgııa) jáne Du­bai­Lynx - 2015 (BAÁ) ótetin alǵashqy jarnamalyq festıvaline joldama berdi. Ádilqazylar alqasynyń sheshimi boıynsha, kásibılikpen óz betinshe áýestenýshilerdiń arasynda «Eń úzdik áleýmettik teledıdarlyq rolık» jumysy úshin al­ma­tylyq 24 jasar re­jısser Safar Shakeevtiń «Tabıǵatty súıemin, súıemin Qazaqstandy» atty eńbegi joǵary baǵaǵa ıe boldy. Al «Eń úzdik áleýmettik plakat» nomına­tsııa­synda almatylyq jarnama agent­tiginiń dızaıneri Ekaterına Týlıa­kova­nyń «Almaty: suraǵyńa jaýap taba almaısyń» degen týyndysy kóptiń kóńilinen shyqty. Sondaı-aq beınerolık boıynsha Gleb Ponomarevtyń jáne plakattyq jumysta Konstantın Vasenın jumystary da óziniń erekshelikterimen baǵalanyp, arnaıy syılyqtar tapsyryldy.

Osy basylymda «Bazardy qanshaǵa satyp alýǵa bolady?» atty maqala jarııalandy. Elimizde «Jekeshelendirýdiń ekinshi tolqyny» qarqyndy júrgizilýde. Qarjy mınıstrligi «2014-2016 jyldarǵa arnalǵan jekeshelendirýdiń Keshendi josparyn» júzege asyrýdyń aldyn ala qorytyndylaryn shyǵardy. Mınıstrliktiń habarlaýynsha, bıylǵy jyl sońyna deıin memleket menshigindegi 439 nysan satylýǵa tıis. Sonyń ishinde 395 nysan saýdaǵa shyǵaryldy. Degenmen, osy aptadaǵy jaǵdaı boıynsha is júzinde 217 nysan jekeshelendirilip otyr.

Eger tarata aıtsaq, onyń 11-i - respýb­lıkalyq menshiktegi, 100-i - kommýnaldyq menshiktegi, al 59-y - Áleýmettik-kásip­kerlik korporatsııalarǵa berilgen nysandar. Ulttyq holdıngter men ulttyq kompanııalar da 47 kásipornyn básekelestik ortaǵa ót­kizdi.

«Bir qyzyǵy, jekeshelendirý barysynda el qara bazardyń quny qansha turatynyn bildi: mysaly, Túrkistan qalasyndaǵy aýdandyq kommýnaldyq menshikte bolǵan «Mýnıtsıpaldyq bazar» 64 366 089 teńgege satyldy. Áý basta 42 mıllıon 889,8 myń teńge turady dep bekitilipti. Sondaı-aq el qarjysyna ustalyp kelgen Almaty oblysyndaǵy «Olımp» kásibı regbı klýby da «memlekettik kommýnaldyq qazynalyq kásiporyn» ataýynan aıyryldy. Ony bar múlkimen sol óńirdegi zańdy tulǵa 16 mıllıon 600 myń teńgege ıelendi. Bul rette bastapqy quny 325 myń 448 teńgege arzandap otyr»,- dep jazady gazet.

***

«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda « Mektepke Jáýtikov esimi qaıtarylǵany durys!» oqyrmandarymyzdyń pikiri osyndaı» degen materıal basyldy. «Ana tili» gazetiniń №43 (1301) 29 qazan-4 qarasha 2015 jylǵy sanynda Sholpan Qandıdyń «Jáýtikovtyń jazyǵy ne?» atty maqalasy jaryq kórgen bolatyn. Maqalada avtor akademık, belgili matematık Orynbek Ahmetbekuly Jáýtikovtiń esimimen atalatyn respýblıkalyq fızıka-matematıkalyq mekteptiń ataýy ózgertilip, budan bylaı «Kommertsııalyq emes aktsıonerlik qoǵam respýblıkalyq fızıka-matematıka mektebi» dep atalǵanyna oryndy qynjylys bildiredi. Maqala shyqqan kúnnen bastap redaktsııamyzǵa oqyrmandar habarlasyp, máseleniń oryndy kóterilgenin aıtyp, mektepke Jáýtikov esimin qaıtarý kerek degen pikirlerin ortaǵa saldy», dep jazady basylym.