BAIDІLDIN ÁBDІRAHMAN

Foto: None
Baıdildın Ábdirahman (1891-1931) - ádebıetshi, túrktanýshy, qoǵam qaıratkeri. Qazirgi Soltústik Qazaqstan oblysynyń Aqqaıyń aýdanynda dúnıege kelgen.

Úsh jyldyq aýyl mektebin, orys-qyrǵyz ýchılışesin, Ombydaǵy muǵalimder semınarııasyn bitirgen. «Birlik» uıymynyń múshesi, ári onyń hatshysy bolǵan. Aqpan revolıýtsııasynan soń Aqmola oblysyndaǵy Qazaq komıtetin uıymdastyrýǵa belsene atsalysqan.

1919-1920 jyldary - Túrkistan Kommýnıstik Jastar odaǵynyń Ortalyq Komıteti janyndaǵy qazaq (qyrǵyz) jastary uıymdastyrý bıýrosynyń mádenı-aǵartý bóliminiń jaýapty hatshysy, nusqaýshy-uıymdastyrýshy, 1920-1921 jyldary Reseı Kommýnıstik (bolshevıkter) partııasy komıtetiniń musylmandar semınarııasynyń tóraǵasy, 1921-1922 jyldary Orynborda Qazaq AKSR Jer komıssarıatynyń alqa múshesi, «Eńbekshi qazaq» («Egemen Qazaqstan») gazetiniń redaktory bolyp istegen. 1922-1923 jyldary Oral oblystyq partııa komıtetiniń úgit jáne nasıhat bóliminiń meńgerýshisi, «Qyzyl tý» (qazirgi «Qaınar» gazeti) gazetiniń redaktory, 1923-1925 jyldary Máskeýde Ortalyq baspanyń qazaq sektsııasynyń qyzmetkeri, 1925-1926 jyldary Qazaq ólkelik Búkilodaqtyq Kommýnıstik (bolshevıkter) partııasy komıtetiniń baspasóz bóliminiń meńgerýshisi, al 1926-1929 jyldary respýblıkalyq oqý-aǵartý qyzmetkerleri kásipodaǵynyń tóraǵasy qyzmetterin atqarǵan. 1929 jyly Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń (qazirgi Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti ) oqytýshysy bolǵan.

1929 jyly bastalǵan qýǵyn-súrgin kezinde tutqynǵa alynyp, 1931 jyly atý jazasyna kesilgen. 1990 jyly Qazaq KSR prokýrorynyń sheshimimen aqtalǵan.

Ábdirahman Baıdildın «Aldymyzdaǵy maqsatymyz» (1926), «Oqytýshylar men kásipshiler qozǵalysy» (1927), «Oqý qyzmetkerlerine jolbasshy», «Jańa álippe» (1928 ) atty eńbekterdiń avtory.

Derek kózi:

Qazaqstan ulttyq entsıklopedııasy, 1 tom.

Seıchas chıtaıýt