Baıanaýyldan shyqqan tulǵalar jaıly kitaptar jaryq kórdi

<p>PAVLODAR. KAZINFORM - Baıanaýyl tórinde bıyl mereıtoılary atalyp ótip jatqan tulǵalardyń esimderi ardaqtaldy. Qanysh Sátbaev, Júsipbek Aımaýytov Álkeı Marǵulan jáne Sháken Aımanov týraly kitaptardyń tusaýy kesildi.</p>

Aýdan ortalyǵynda Halyqaralyq Sátbaev qory shyǵarǵan «Estelikter kitaby», qalamger Tursyn Jurtbaı men Toraıǵyrov ýnıversıtetiniń professory Amantaı Qudabaevtyń Álkeı Marǵulan jaıly kitaptarynyń, jazýshy Saılaý Baıbosyn qurastyrǵan Júsipbek Aımaýytov týraly jınaqtyń, sondaı-aq A.Qudabaevtyń Sháken aǵa jaıly «Suńǵyla» estelikter jınaǵynyń tusaýy kesildi.

Álkeı Haqanulynyń ómiri men ǵalym retinde qalyptasý belesterin zerdeleıtin «Darhan daryn» estelikter kitaby 400 betten turady. Munda kezinde akademıkpen úzeńgiles bolǵan áıgili tulǵalar men áriptesteriniń estelikteri, maqala-eńbekteri keńinen qamtylǵan.

Foto: Valerıı Býgaev

 

- Bul kitapty Á.Marǵulannyń ómirine áser etken orta jaıynan bastadym. Taǵdyr qazaq arheologııasynyń atasyna bala shaǵynda Máshhúr Júsipti, Sátbaevtar áýletiniń marqasqalaryn, Sultanmahmutty jáne t.b. óz zamanynyń belgili qaıratkerlerin kórýge jazǵan. Olardyń batasyn alyp, tálimin tergen. Odan soń Lenıngradta oqyǵan shaǵyndaǵy zamandastary, áriptesteri ǵalym jóninde jaqsy pikir aıtqan maqalalar óte kóp. Óz zamanynyń kórnekti ókilderi Oldenbýrg, Marr, Samoılovskıı, Strýve jáne ózgeleriniń estelikteri bar. Ári ǵalymnyń Shoqan týraly jazýyna ne túrtki bolǵany týraly jazbalary da kezdesedi. Odan beride Raqmanqul Berdibaevtyń, Hamza Abdýllınnyń (Maǵjan Jumabaevtyń jıeni), Samat Ótenııazov, Ǵabıt Músirepov, Sábıt Muqanov, Ǵabıden Mustafın, akademık Shókın, Beısembaevtardyń maqalalary toptasqan. Jalpy 1964 jyldan bergi ǵalym jaıynda jaryq kórgen maqalalar men estelikterdiń barlyǵyn jınap júrgenmin. Sátin salyp, búgin mine úlken bir kitapqa júk bolyp otyr. Bul jerde Orta Azııa dalasynan shyqqan qazaqtyń qarapaıym balasy qalaısha dala danasyna aınaldy degen suraqqa jaýap izdeý edi. Sol maqsatym oryndaldy, izdegen suraqtaryma jaýap aldym,-deıdi kitap avtory Amantaı Qudabaev.

Ǵalym bıyl qarasha aıynda Álkeı Haqanulynyń eńbegine arnalǵan úlken entsıklopedııa jaryq kóretinin de jetkizdi. Aıtýynsha, ol eki nemese úsh tomdyq bolyp shyǵýy múmkin. Maqala sany 2 myńǵa jýyq, 200-den asa fotosýretter qamtylady. Akademıktiń eńbegine arnalyp erterekte shyqqan 14 tomdyqtan kóptegen materıaldar uǵym retinde beriledi.