Batys Qazaqstanda jańa munaıgaz hımııasy óndirisin qalyptastyrýǵa bolady – Farıd Bahtıozın
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna Joldaýynda: «Qazaqstannyń batys óńirleri munaı-hımııa keshenderin salyp, joǵary deńgeıdegi qaıta óńdeý isiniń jańa óndiristik tsıkldaryn qurý úshin ınvestıtsııa tartatyn ortalyqqa aınalýy tıis» dep atap kórsetken bolatyn.
- Prezıdent aıtqan osy máseleni qoldaı otyryp, Batys Qazaqstandaǵy Qarashyǵanaq kenishi negizinde ony júzege asyrýdyń tolyq alǵysharttary bar. Qazir munda óndirilgen gaz eki baǵytqa jiberilýde. Birinshisi: Orynbor gaz óńdeý zaýytyna óńdeý úshin jáne oblysty otyndyq gazben qamtamasyz etý maqsatynda belgili bir bóligin keri qaıtarý úshin. Ekinshisi: jer qyrtysyna keri aıdaý. Shıki gazdy osy eki baǵyttan ishinara alý arqyly Batys Qazaqstan oblysynda jańa munaı-gaz hımııasy óndirisin qalyptastyrýǵa ábden bolady. Ol Úkimet tolyq qoldaǵan jaǵdaıda júzege asady, - deıdi F.Bahtıozın.
Onyń aıtýynsha, «Kondensat» AQ mamandary Qarashyǵanaqtyń shıki gazyn óńdep, birinshi kezeńde polıetılen jáne suıytylǵan gaz óndirisin qurý, al ekinshi kezeńde polıpropılen óndirý boıynsha tehnologııalyq jáne qurylysqa qatysty kerek-jaraqty jasap shyǵardy.
Osy oraıda qajettiligine qaraı atalmysh joba aıasynda mynandaı ózge de óndiristerdi uıymdastyrýǵa bolady: birinshisi, etılenglıkol – jeńil ónerkásipte sıntetıkalyq jip alýǵa qajetti asa baǵaly shıkizat. Ekinshisi, etıltrebýtıl efır EBTE, ızomerızat S5+ nemese alkılat – motor maıyna joǵary sapaly qospa. Odan soń aýtokólikke arnalǵan joǵary sapaly propan.
F.Bahtıozınniń sózine qaraǵanda, atalǵan joba aıasynda 1 mlrd tekshe metr Qarashyǵanaqtyń shıki gazy bólinetin bolsa, oblys jyl saıyn 100 mln AQSh dollarynan kem emes kólemde salyq túsimin túsiredi, 1 myń jańa jumys orny ashylady.
Taǵy bir aıtatyn jaıt, Memleket basshysy óz Joldaýynda monoqalalardy qoldaý qajettigin atap ótti. Bórli aýdanynda osyndaı óndiristi uıymdastyrý, Qarashyǵanaq kenishin ıgerýshi operator – «QPO b.v.» kompanııasynyń qyzmetin qosa alǵanda, sóz joq, Aqsaı qalasynyń damýyna qosymsha qarqyn qosary anyq.
Prezıdent usynysynyń mańyzdylyǵy sol, osy óndiris negizinde ózge de kóptegen qanattas óndiristerdi, tutas bir klasterdi damytýǵa jol ashylady. Mysaly, polımerlerge jatatyn plastmassadan kez kelgen buıymdardy jasaýǵa bolady. ıAǵnı kádimgi qalam men shelekten bastap, keme qurastyrý men avıatsııalyq asa kúrdeli buıymdardy óndirý múmkindigi týady. Kúni búgin Batys Qazaqstan oblysynda ornalasqan, eldegi jalǵyz plastık qubyr óndiretin iri kásiporyn «Oral saýda-ónerkásip kompanııasy» JShS qajetti shıkizatty Reseıden ımporttaýǵa májbúr.
Jańa joba jeńil ónerkásipti, naqty aıtqanda, kıim óndirisin damytýǵa járdemdesedi. Joǵaryda aıtylǵan aýtokólik janarmaıyna joǵary sapaly qospalar óndirý, kólikti ózimizdiń suıytylǵan gazben qamtý da óńirdiń órkendeýine yqpal etedi. Munyń barlyǵy jańa jumys oryndaryn ashady.
«Hımııa ónerkásibinde Qarashyǵanaqtyń shıki gazyn óńdeý kezinde bólingen otyndyq ilespe gaz da oblystyń óz qajetine jaratylyp, bul óz kezeginde jergilikti tutynýshylarǵa beriletin gaz baǵasyna oń áserin tıgizeri anyq. Ras, ol jaǵdaıda jobaǵa bólinetin shıki gazdyń kólemin az-kem ulǵaıtý qajet. Degenmen ol bizdiń ekonomıkalyq qaýipsizdigimizdi nyǵaıtady.
Shıkizatty bólý máselesin shesher bolsaq, bizdiń munaı óńdeý zaýytynyń mysalynan da kórinip turǵandaı, atalmysh jobany júzege asyrý arqyly biz Memleket basshysynyń tapsyrmasyn is júzinde oryndaı alamyz. Eń bastysy, oblys, tutas el ekonomıkasynyń ósýine, azamattardyń ál-aýqatynyń artýyna naqty qol jetkizemiz», dep túıindedi oıyn F.Bahtıozın.
Eske sala keteıik, budan buryn BQO ákiminiń aýyl sharýashylyǵyn damytpaı, básekege qabiletti ekonomıka qurý múmkin emestigi týraly aıtqanyn jazǵan bolatynbyz.