Almaty «baraholkasynda» kásipkerler men bazar basshylyǵy arasynda daý týyndady
«Eýrazııa» ortalyǵynda saýda jasaıtyn kásipker Sáýle Abdýllına ǵımarat 2014 jyly 67 kásipkerdiń qarajatyna salynǵanyn aıtady. Onyń aıtýynsha, ortalyqtyń alǵashqy qojaıyny olarǵa úlesker retinde saýda oryndaryna menshik ıeligin berýge ýáde bergen.
«2014 jyly memlekettiń talabymen biz osy ǵımaratty turǵyzdyq. 67 kásipker 5,5 mıllıon dollar jumsadyq. Ár kvadrat metrge 2 myń dollar ketti. Mysaly, eki býtıktiń kólemi 40 kvadrat metr bolsa, oǵan 80 myń dollar jáne tótenshe jaǵdaıǵa arnalǵan esikke jeke 1,5 myń dollar jumsadyq. Biz Ovsıannıkov Igor Nıkolaevıch jáne Almabek Táshimbetovpen 20 jylǵy jýyq jumys istedik. Bizdiń senimge kirgen Ovsıannıkov «Jer menen, al qurylysqa aqsha senderden» jáne «Páter sekildi sata alasyńdar, jalǵa bere alasyńdar, balalaryń men nemerelerińe qalady» dedi. Biz kelistik. Sodan 2014 jyly qurylys bastaldy, 2015 jyly biz ishine kirdik», - dedi Sáýle Abdýllına.
Degenmen kásipkerlerdiń aıtýynsha, ǵımarat qoldanysqa berilgen kezde onyń alǵashqy ıesi qurylysqa aı saıyn salynǵan qarajat týraly qolhatty qurtyp, onyń ornyna menshik ıeleri ekenin dáleldeıtin klýb kartasyn bergen. Onda kásipkerdiń aty-jóni, JSN jáne basqa da aqparattar kórsetilgen.
«2018 jyly «Eýrazııa» satylyp jatqanyn estip, biz Ovsıannıkovty shaqyrdyq. Ol Máskeýden keldi de, «Men bul jerdi 10 mıllıonǵa satsam, senderge aqshalaryńdy qaıtaramyn, al eger 3-4 mıllıonǵa satsam, jańa adam senderdi menshik ıesi retinde qabyldaıdy, men senderdi tanystyramyn» dep ýáde berdi. 2022 jyly Shamıl Ábish degen adam kelip, ǵımaratty satyp alǵany týraly aıtty. Al 2022 jyly jeltoqsanda bizge 15 qańtarǵa deıin bizden ǵımaratty bosatýdy talap etti. Biz bul talappen kelispeı, prokýrotýraǵa, ákimdik pen quzyretti organdarǵa aryz jazdyq. Men bazarǵa 90 jyldary keldim. Qazir jasym 50-den asty. Men otbasymdy asyrap otyrǵan bul jerden ketpeımin», - dedi kásipker.
Kásipkerlerdiń aıtýynsha, bıyl mamyr aıynda ǵımaratqa ıelik etetin kompanııany Divi retinde qaıta qurylyp, kásipkerlerge jalǵa alý týraly kelisimshart usynylǵan. Biraq saýdagerler bul qujattan bas tartyp otyr. Sebebi onda kásipkerlerdiń býtıkterge ıelik etetini kórsetilmegen.
«6 mamyrda Divi degen kompanııa ashyldy. 14 mamyrda bizge kelip, kelisimshartqa qol qoıyńdar deıdi. Biz bul kelisimshartqa kelispeımiz. Óıtkeni biz jalǵa alýshylar emes, bul jerde menshik ıesimiz. Bizde kim, qansha aqsha bergeni jazylǵan úleskerlerdiń tizimi bar. Qazir adamdar nege dalada qalýy qajet? Alataý aýdany ákimdiginde kezdesý ótkizdik. Biz ár býtıktiń menshik ıesi retinde tirkeýdi, kommýnaldyq qyzmetter men saýda úıiniń jumysyn uıymdastyrýǵa, ıaǵnı tazalyq, kúzet qyzmetterine ǵana tólem alýdy talap ettik. Eger oǵan kelispegen jaǵdaıda qurylysqa jumsalǵan 5,5 mln dollardy qaıtarý kerek boldy. Sol kezdesýden keıin olar Divi JShS-yna aýystyryp tastady. Endi bizge qysym jasalyp jatyr. Elektr toǵyn óshirip, esikterimizdi mórlep jaýyp tastady. Prokýrordan ruqsat alypty-mys. 2023 jyly 14-15 qańtarda qylmystyq is qozǵaldy», - dedi Sáýle Abdýllına.
Kásipkerler shaǵymyna baılanysty Divi JShS-nyń zań bóliminiń basshysy Qaısar Jamýldınovqa habarlastyq. Kompanııa zańgeri kásipkerlerdiń shaǵymy ǵımarattyń alǵashqy qojaıynyna baǵyttalǵanyn aıtady. Sondaı-aq onyń aıtýynsha, saýdagerler toby zańdy túrde kásip júrgizip, salyq tóleýden jaltaryp otyr.
«Kásipkerler ózderin menshik ıesi dep sanaıdy. Olardyń shaǵymy alǵashqy qojaıynǵa baǵyttalǵan. Biz munda ıelik etip otyrǵan tórtinshi zańdy tulǵamyz. Olardyń aıtýynsha, alǵashqy qojaıyn olarǵa keı jerlerge menshik ıeligin berýge ýáde bergen. Biraq bul tek olardyń aıtýy boıynsha. Ótken jyly sot protsesteri boldy. Sot olardyń ótinishin qanaǵattandyrǵan joq. Qazir bul jerdiń zańdy ıesi olardan kóleńkeli kásipten shyǵyp, basqa saýda ortalyqtarynda sekildi zań júzinde kelisimshartqa otyryp, jumys isteýdi talap etip otyr. Biraq olar mundaı ózgeristi qalamaıdy. Óıtkeni olar tabys kózin zańdy túrde kórsetýi kerek bolady, ıaǵnı salyq tóleýleri qajet», - dedi Divi kompanııasynyń ókili.
Ol sondaı-aq ǵımarat búgingi kúni Dastan Jantilevke tıesili ekenin, biraq ol kompanııany tikeleı basqara almaıtyndyqtan Divi JShS-ymen senimgerlik basqarý shartyn jasaǵanyn atap ótti.
«Ǵımarat búgingi kúni Dastan Jantilevke tıesili. Ol zańdy satyp alýshy. Satyp alý kezinde kásipkerler toby kelisim kúshine enbeıtindeı zańdy aryz-shaǵymdaryn tirkegen joq. Óıtkeni bul top Ovsıannıkov esimdi tulǵaǵa eshqandaı qatysy joq úshinshi adamnyń múlkine talasa almaıtyndaryn túsinedi. Bizdiń bilýimizshe, olar Ovsıannıkov ústinen aqshany alaıaqtyq jolmen ıemdený faktisi boıynsha aryz jazǵan. Al bizge eshqandaı zańdy shekteýler qoıylǵan joq. Ǵımarat tipti zattaı dálel retinde qabyldanbady. Eger sot sheshimi shyǵyp, onda kásipkerlerdiń menshik ıeligi týraly kórsetilse, árıne biz ony oryndaımyz. Biraq qazir jaǵdaı unasa da, unamasa da ǵımarat bizge tıesili. Biz tek qana zańdy quqyqtarymyzdy paıdalanyp jatyrmyz», - dedi Qaısar Jamýldınov.
Divi kompanııasynyń zańgeri 128 býtıktiń 56-sy qandaı da bir baılanys ornatýdan bas tartqandyqtan, olar elektr kózinen ajyratylyp, esikteri mórlengenin aıtady. Sonymen qatar kásipkerler aldaǵy ýaqytta kompanııa talabyn oryndamaıtyn bolsa, bul jaǵdaıdyń qaıtalanýy múmkin deıdi ol.
«16 mamyr kúni biz barlyq memlekettik organdardyń qatysýymen kezdesý ótkizdik. Onda kóleńkede jumys isteýdi toqtatyp, kásipkerlerdiń quqyqtary saqtalýy úshin kelisimshart negizinde jumys isteýge shaqyrdyq. Biraq olar jalǵa alý týraly kelisimde olardy menshik ıesi retinde kórsetýdi talap etip otyr. Biraq bul mıǵa qonymsyz jaǵdaı ǵoı. Qalaı biz jalǵa alýshyny menshik ıesi retinde kórsetemiz? Eger ókinishke qaraı, bizdiń talaptarymyz oryndalmasa, olar bolashaqta ǵımaratqa kire almaıdy. Biz tipti olarǵa shartty buzý týraly habarlama jibere almaımyz, óıtkeni eshqandaı shart jasalmaǵan», - deıdi kompanııa ókili.
Qaısar Jamýldınov sózinshe, kompanııa basshylyǵy aldaǵy ýaqytta kásipkerlermen Atameken alańynda kezdesý ótkizýdi josparlap otyr.