«Balanyń til baılyǵy tárbıeden bastalady» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 5 sáýir, seısenbi kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholý usynady.

***

«Egemen Qazaqstan» gazetinde «Qarǵyn sýdyń álegi» degen maqala jarııalandy. Bıyl teriskeıge kóktem erte keldi. Kúnniń kúrt jylýy saldarynan ádetki normadan 1,5-2 ese kóp jaýǵan qar tez erip, saı-salalardy, jylǵalardy qýalaı aqty. Qarǵyn sýdyń aýa jaıylýy eldi mekenderge aıtarlyqtaı qaýip tóndirip, oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamenti tarapynan qyraǵylyq kúsheıtilip, barlyq kúsh-jiger sý zardaptaryn boldyrmaý, oryn alǵan jaǵdaıda birinshi mindet mal-jannyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý sharalaryna baǵyttaldy.

Mamandar tarapynan qardyń mol jınalýy kóktemgi sý taqynyna ulasatyny únemi málimdelip, saqtandyryp baqqan. BAQ ókilderimen ótken brıfıngterdiń birinde eki myń turǵyny bar 30 eldi meken, 630-daı úı, 65 jol ýchaskesi qaýipti aımaqtarda ornalasqany aı­tyl­ǵan. Aımaq basshysy Erik Sultanov qardyń shamadan kóp túsýinen sý tasqyny oryn alýy múmkin ekenin eskertip, táýlik boıy jumys isteıtin jedel shtab qurýdy, aryny qatty qyzyl sýdyń qaýpin barynsha azaıtýdyń joldaryn jan-jaqty qarastyrýdy mindettegen.

«Oblys aýmaǵyndaǵy tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý jáne ony joıý» baǵdarlamasy aıasynda qazynadan qosymsha 11,6 mıllıon teńge qarastyrylyp, 10 myń tonna ınertti materıaldar daıyndaldy.

Jyl basynan beri jarty mıllıon tekshe metrden astam qar syrtqa shyǵaryldy. 145 tehnıka, 51 júzý quraly saqadaı-saı etildi. 75 tonna janar-jaǵarmaı, turǵyndardy kóshiretin 38 arnaıy oryn, 70 tonnadan astam mal azyǵy ázirlendi. Mine, osyndaı aldyn alý jumystary keshendi atqarylyp, jylymyqpen birge sát saıyn qubylyp, erekshe «minez» kórsetken tabıǵatty «aýyzdyqtaý» jaıy oılastyryldy.

***

Memlekettik qyzmetshilerdiń smartfondardy paıdalanýyn shekteý- álemdik tájirıbege qaıshy kelmeıdi jáne qajetti shara.

Elordada, «Memlekettik qyzmetti jetildirý maqsatyndaǵy áriptestik» atty halyqaralyq konferentsııa kezinde BUU qurylymynyń ókili osyndaı baılam aıtty»,-dep jazady «Aıqyn» gazeti.

Bul jıyndy Astanadaǵy memlekettik qyzmet salasyndaǵy óńirlik hab uıymdastyrǵanyn aıta ketken jón.

-Memlekettik qupııamen jumys jasaıtyn vedomstvolarda smartfondar men planshetterdiń qoldanylýyna shekteý engizýdi qajetti shara dep esepteımin! - dedi BUU Damý baǵdarlamasy uıymynyń Memlekettik qyzmetti jetildirý boıynsha Sıngapýrdaǵy jahandyq ortalyǵynyń basshysy Maks Everest-Fıllıps.

- Óıtkeni, birqatar mańyzdy qupııa qujattardyń syrtqa jaıylyp ketýi táýelsiz memlekettiń ómirine qaýip tóndirýi de yqtımal. Adam memlekettik qyzmetke qabyldaǵanda óz moınyna birqatar mindettemelermen qosa, shekteýlerdi de qabyldaıdy. Óıtkeni, olar memleket atynan sóıleıdi, is-áreket etedi. Eger jumysymen tikeleı baılanysty bolmasa, smartfondar men planshetterdi bos ýaqytynda paıdalanýyna da bolady. Al olar sheneýniktiń halyqqa qyzmet kórsetýine kedergi bolmaǵany jón.

Osy jaıynda «Máńgilik el» bolam deseń, memlekettik qyzmetti túze!» degen maqalada berilgen.

Osy basylymda «Oblysta oń nátıje kóp» degen maqala jurtshylyq nazaryna usynylyp otyr.Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń «100 naqty qadam» Ult josparyn júzege asyrý boıynsha atqarylyp jatqan jumystar barysy týraly brıfıngte Aqmola oblysynyń ákimi Sergeı Kýlagın qalyptasqan jaǵdaıdy málim etti.

Aımaq basshysynyń sózine qaraǵanda, Ult josparyn oryndaýdyń tájirıbelik kezeńi bastaldy. Onda jergilikti atqarý organdary 49 is-sharany júzege asyrý boıynsha jumyldyrylǵan. 

Oblysta jerdi paıdalanýshylardyń arendasynda 10 mln gektar aýyl sharýa­shylyǵy jerleri bar. Qazirgi kezde 42 jalǵa alýshy jekemenshikke 90 myń gektarǵa tarta jerdi satyp alýǵa nıetti. Búginde olarmen tıisti sharttardy bekitý boıynsha jumystar júrgizilip jatyr. Aýyl sharýashylyǵy jerlerin satý úshin 117 jer ýchaskesi (43 myń gektar) daıyn­daldy. Bul jer telimderin satý bekitilgen kestege sáıkes 2016 jyldyń 1 shildesinen bastalady.

«Jer kodeksine» engizilgen jańashyldyqtar aýyl sharýashylyǵy maqsatynda jalǵa berilgen jerlerdi kadastrlyq qunynan 50 paıyz jeńil­dikpen satyp alý múmkindigin qa­rastyrady. Sondaı-aq, bul jerlerdiń qunyn 10 jyl merzimge bólip tóleýge bolady. Ákim jer máseleleri boıynsha qabyldanǵan shara­lar jer ıeleriniń jaýapkershiligin kúsheıtýge múmkindik beretinine senimdi.

***

«Bala ana tiliniń qyr-syryn tereń meńgermeıinshe, qorshaǵan orta, tabıǵat jaıynda bilim alýy, jalpy damý úderisi oıdaǵydaı bolýy múmkin emes.

Óıtkeni, til - adamdar arasynda tabıǵat syılaǵan eń qudiretti qatynas quraly. Adamzat til kómegimen óz oıyn jetkizip, ózgeniń jan syryn uǵyna alady. Bala tili jetilgen, damyǵan saıyn oǵan bilim berý, aqyl-parasatyn durys paıymdaı bilýi jeńildirek ári utymdyraq bolmaq. Tili jaqsy damyǵan bala sanasyn, júregin bılegen sezimin dál, sheber jetkize alady. Oqý materıaldaryn oıdaǵydaı meńgeredi, tabıǵat pen qoǵamdaǵy kúrdeli baılanystardy durys taný múmkindigi artady. Alaıda, áli kúnge deıin bala tilin damytýdyń teorııalyq jáne tájirıbelik turǵyda sheshimin tappaǵan máseleleri kóp»,-dep jazady «Ana tili» gazeti sońǵy sanyndaǵy «Balanyń til baılyǵy tárbıeden bastalady» atty maqalasynda.

Zamanaýı oqytý úderisinde bilim berý men tárbıeni arqaý etken maqalada ózekti máseleler kóterelip otyr. osy jaıynda tolyq bilgińiz kelse, maqalany oqyp shyǵyńyz.