Balalardyń ınternettegi qaýipsizdigin qamtamasyz etetin Ulttyq joba ázirleý kerek -senator
Depýtattyń sózine qaraǵanda, álemdik statıstıka boıynsha adam kúnine 6-7 saǵat ınternette otyrady. Sondyqtan kez kelgen adam kıberbýllıngtiń qurbany bolýy múmkin. Alaıda zardap shekkender men olardyń qýdalaýshylarynyń negizgi jasy 11-16 jas aralyǵynda, demek elimizdegi jasóspirimderdiń 12%-ǵa jýyǵy osy kıberbýllıngten zardap shegip otyr.
«Áleýmettik jeliler arqyly taralǵan «Kók kıt», «Tynysh úı», «Qyzyl japalaq», «Meni saǵat 04:20-da oıat» tárizdi oıyndar dúnıe júzin dúrliktirip qana qoımaı, endi qazaq tilinde paıda bola bastaǵany qoǵamdy alańdatýda. Іshki ister mınıstrliginiń málimetine sáıkes, Arys qalasynyń turǵyny «Vkontakte» áleýmettik jelisi jáne «Telegram» messendjeri arqyly balalardy sýıtsıdtik sıpattaǵy oıyndarǵa tartqany anyqtaldy. Sondyqtan dál qazirgi qoǵam úshin adamnyń quqyqtaryn, sonyń ishinde balalardyń quqyqtaryn qorǵaý, olardy býllıng pen kıberbýllıngten saqtaý mańyzdy», - dedi depýtat Senat otyrysynda.
Narıman Tóreǵalıev balalardy ınternette qorlaýdan qorǵaýǵa qatysty álemdik tájirıbelerden mysal keltirdi.
«Álemde kóptegen elder, ınternet-platformalardyń qaýipsizdik deńgeıin arttyrý, zańnama boıynsha jumys isteý jáne balalardy, olardyń ata-analaryn kıberbýllıngten qorǵaý maqsatynda tıisti zańdardy qabyldaýda. Germanııada kıberbýllıng uıymdastyrǵan azamattar 10 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrylýy múmkin bolsa, Reseıde Qylmystyq Kodeks pen Ákimshilik Kodekske túzetýler engizý qoldaý tapty», - dedi Narıman Tóreǵalıev.
Depýtat kıberbýllıngtiń aldyn alý úshin birqatar naqty sharalardy qabyldaý qajet ekenin aıtty.
«Birinshiden, býllıng pen kıberbýllıngke tosqaýyl qoıý úshin ınternettegi paraqshalar men messendjerlerdegi toptarǵa monıtorıngti kúsheıtý, mektepter men oqý oryndarynda «Kıberbýllıngtiń zardaptary» taqyrybyndaǵy tárbıe saǵattaryn ótkizý, arnaıy mamandardy daıyndaý, muǵalimder men ata-analarǵa túsindirme jumystaryn júrgizý, ınformatıka pánine kıberbýllıngke qarsy qosymsha sabaqtar engizý kerek. Ekinshiden, balalardyń ınternettegi qaýipsizdigi men qorǵalýyn qamtamasyz etetin Ulttyq joba ázirleý qajet. Úshinshiden, jekelegen memleketterde kıberbýllıngti qylmystyq áreket retinde qarastyratyn zańdar qoldanylatynyn eskere otyryp, osy elderdiń zańnamasyn zerdeleý, sondaı-aq Qazaqstanda bar praktıkany taldaý qajet», - dedi senator.