Balalarda kezdesetin mýltıjúıeli qabyný sındromynyń belgileri qandaı
«Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy osy jyldyń 11 naýryzynda aýyr jedel respıratorly sındrom qozdyrǵyshy týdyratyn (SARS-CoV-2) COVID-19 aýrýy boıynsha pandemııa jaǵdaıyn jarııalaǵan bolatyn. Uıymnyń sońǵy derekterine súıensek, osy ınfektsııamen kúreske, kem degende áli eki jyldaı ýaqyt qajet bolýy múmkin degen boljamdar aıtylyp jatyr. Jalpy, balalarda COVID-19 kóbinese jeńil formada ótedi. Alaıda, cońǵy ýaqyttaǵy sheteldik mamandar paıymyna qaraǵanda, COVID-19 aýrýynyń órshý kezeńin basynan ótkergen elderde ýaqyt óte kele balalar arasynda kóbinese aýyr formada ótetin mýltıjúıeli qabyný sındromy kezdesip jatyr. Eń alǵashmundaı málimet Birikken brıtan koroldiginiń esep berýinde jarııalanǵan bolatyn. Sol ýaqyttan keıin dúnıejúziniń basqa elderinde de balalar jaıynda málimetter paıda bola bastady. Atalǵan jaǵdaı balalardaǵy mýltıjúıeli qabyný sındromy (MIS-C) dep ataldy», - dedi ol.
Onyń aıtýynsha, MIS-C jıiligi jaıly aqparat ártúrli. Degenmen, bul balalardaǵy COVID-19-dyń sırek kezdesetin asqynýy bolyp sanalady. Statıstıkalyq málimetterde 21 jasqa tolmaǵan adamdarda SARS-CoV-2 zerthanalyq rastalǵan ınfektsııasynyń boljamdy jıiligi 100 000-ǵa shaqqanda 322 jaǵdaıdy, al MIS-C jıiligi 100 000-ǵa 2 jaǵdaıdy quraıdy.
«MIS-C juqtyrǵan kóptegen balada aýrý belgileri tolyq nemese tolyq emes Kavasakı aýrýynyń (KD) krıterıılerine sáıkes keledi. Alaıda, taralý ereksheligi klassıkalyq Kavasakı aýrýynan ózgeshe. MIS-C jaǵdaılarynyń kópshiligi buryn saý bolǵan balalarda jáne jasóspirimderde tirkelgen. MIS-C epıdemıologııasy balalardaǵy jedel COVID-19 epıdemıologııasynan da erekshelenedi. Sońǵysy ádette 1 jasqa deıingi balalarda jáne qosalqy aýrýlary bar balalarda óte aýyr ótedi», - dedi ınfektsıonıst-dáriger.
Baıan Rysbekqyzynyń sózine qaraǵanda, mýltıjúıeli qabyný sındromymen túsken kóptegen aýrý balalarda SARS-CoV-2-ge polımerazdy tizbekti reaktsııa teris nátıje kórsetip otyr. Biraq antıdenelerge teksergende oń nátıje kórsetedi. Bul fakt MIS-C jedel ınfektsııa ótkennen keıin paıda bolatyn ımmýndyq dısregýlıatsııamen baılanysty degen gıpotezaǵa sáıkes keledi.
«Mýltıjúıeli qabyný sındromy kezindegi negizgi jáne barlyq balalarda kezdesetin klınıkalyq sımptom - uzaqtyǵy ortasha alǵanda bes kúnge deıin sozylatyn turaqty qyzba. Sonymen qatar asqazan-ishek joldarynyń zaqymdaný belgileri (ishtiń aýyrýy, qusý, dıareıa), bórtpe, konıýnktıvıt, shyryshty qabyqtyń zaqymdanýy syndy sımptomdar jıi kezdesedi. Neırokognıtıvti belgiler (bas aýrýy, tejelý, shatasý), tynys alýdyń qıyndaý belgileri, tamaq aýrýy, mıalgııa (bulshyqet aýrýy), aıaq-qoldardyń isinýi, lımfadenopatııa (lımfa túıinderiniń ulǵaıýy) syndy belgiler sırek bolsa da kezdesip jatady. Sondyqtan óz balalaryńyzda joǵaryda atalǵan belgilerdi baıqasańyzdar mindetti túrde kásibı mamandardyń kómegine júginýlerińizdi suraımyz. Der kezinde aýrýhanaǵa jatqyzý jáne medıtsınalyq kómek mýltıjúıeli qabyný sındromynyń asqynýlaryn aldyn alyp, balalaryńyzdyń saý bolýyn qamtamasyz etedi», - dedi Baıan Turdalına.