Bala kezimde ájem «jylqy etin jeseń myqty bolasyń» dep dám tattyratyn - frantsýz Arno Drıolletpen suhbat

<p>ASTANA. KAZINFORM &ndash; Bıyl qazan aıynda Frantsııada Mal sharýashylyǵy sammıti ótken bolatyn. Osynaý halyqaralyq is-shara barysynda &laquo;Qaıyp Ata&raquo; men Pegase BVS kompanııalary arasynda jylqy etin Frantsııaǵa jetkizýdi uıymdastyrý jónindegi yntymaqtastyq týraly kelisimge qol qoıylǵan edi. Osyǵan oraı Parıj turǵyny Arno Drıolletti sózge tartyp, Frantsııada jylqy etin qanshalyqty tutynatynyn, frantsýzdardyń as mázirindegi jylqy etinen daıyndalatyn taǵamdar jaıly surap bilgen edik.</p>

- Frantsııada jylqy etin qanshalyqty tutynady?

- Jalpy tutynylatyn ettiń 10 paıyzy shamasynda. Degenmen, bul derek tóńireginde daý kóp. Óıtkeni, frantsýzdardyń jylqy etin jeýi jyldan jylǵa tómendep kele jatyr. Agreste kompanııasynyń derekterine sáıkes, 2022 jyly tutas et balamasynda alǵanda jalpy et tutynýdaǵy jylqy etiniń úlesi nebári 0,1 paıyzdy quraǵan eken. ıAǵnı, shoshqa (37,6 paıyz), taýyq (26,5) jáne sıyr (26,1) etin tutyný óte joǵary. Elimizdiń Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi júrgizgen statıstıkalyq derekterden de jylqy etin tutyný kóleminiń sońǵy 10 jylda 10 paıyzǵa tómendegenin baıqaýǵa bolady. Aıtalyq, FranceAgriMer ulttyq aýyl sharýashylyǵy jáne teńiz ónimderi ınstıtýtynyń derekterine sáıkes, 2022 jyly elimizde nebári 3 882 jylqy soıylǵan. Al 2012 jyly 18 myńnan astam janýar qasaphanaǵa jiberilgen edi.

Foto: Arno Drıollettiń jeke muraǵatynan

 

- Al as mázirlerińizde jylqy etinen daıyndalatyn qandaı taǵamdar bar?

- Meniń bilýimshe, bizde jylqy etinen ázirlenetin arnaıy taǵamdar joq. Alaıda, ádette jylqy etinen ázirlenetin «cervelas» degen shujyǵymyz bar. Biz jylqy etin sıyr eti sııaqty jeımiz. Tartar (tartare) jasaımyz, buqtyramyz, qýyramyz. Frantsııada jylqy etin arnaıy qasaphanadan (boucherie de chevaline) taba alasyz. Biraq, sońǵy ýaqytta olardyń qatary jyldan jylǵa azaıyp bara jatyr.

- Frantsýz meıramhanalarynda jylqy etinen daıyndalatyn taǵamdar bar ma?

- Bolady. Biraq óte sırek kezdesedi.

- Jylqy etinen, jalpy qazaqtyń ulttyq taǵamdarynan dám tatyp kórdińiz be?

- Iá, óıtkeni, jubaıym qazaq ári Qazaqstanmen tyǵyz jumys isteımin. Sondyqtan sońǵy 10 jyl boıy elderińizde únemi bolyp turamyn.

- Qazaqtyń qandaı ulttyq taǵamdary unady?

- Et pen baýyrsaq. Munan bólek, sizderdiń ulttyq taǵamdaryńyz sanalmasa da mánti, tushpara, káýap jáne laǵmandy súısinip jeımin.

- Qazaqstannan jylqy eti Frantsııaǵa eksporttalyp jatsa satyp alar ma edińiz?

- Naqty aıta almaımyn. Óıtkeni, Frantsııada esh ýaqytta jylqy etin satyp alyp, asyp kórmegen edim. Iá, bala kezimde jylqy etin jedim. Ájem «myqty, batyl adam bolý úshin jylqy etin jeý kerek» dep dám tattyratyn. Alaıda, sol ýaqyttan keıin Qazaqstanǵa barǵanda ne bolmasa osy jerdegi qazaq dostarym qonaqqa shaqyrǵanda bolmasa, jylqy etin jegen emespin. Múmkin Parıj tórinde, úıińde jylqy etin asyp turǵan jón shyǵar...