«Bala eńbegin qanaý azaıǵanmen, joıylar emes» - BAQ-qa sholý

ASTANA. 1 qazan. QazAqparat - «QazAqparat» agenttigi respýblıkalyq basylymdarda 1 qazan, seısenbi kúni shyqqan ózekti materıaldarǵa sholýdy usynady.

***

«Úkimet úıinde ótken Áıel­der isteri jáne otbasylyq-demo­gra­fııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń otyrysy bala eńbe­gin qanaý, bedeýlikti tegin emdeý­diń qoljetimdiligi jáne Astana qalasyndaǵy múgedek áıelderdiń jaǵdaıyn jaqsartý máselelerine arnaldy», - dep jazady «Egemen Qazaqstan» gazeti. Basylymnyń jazýynsha, alǵashqy másele boıynsha baıandama jasaǵan Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý vıtse-mınıstri Svetlana Jaqypova ústimizdegi jyldyń alǵashqy jar­tysynda eńbekke qatysty 9 myńnan astam zań buzýshylyqtyń bolǵanyn, onyń 19 faktisi tikeleı bala eńbegin qanaýǵa tıesili ekenin jetkizdi.Ol kámelettik jasqa jetpegen balalardyń eńbegin paıdalaný oqıǵalary kóbine avtoturaqtarda, saýda oryndarynda, egistik dalalarynda kezdesetinin aıtty. «Jyl saıyn elimizde «Bala eńbegin qanaýǵa qarsy 12 kún kúres» atty Ulttyq aqparattyq is-sharalar ótkiziledi. Onyń sheńberinde túrli semınarlar men trenıngter, «dóńgelek ústelder» men baspasóz jıyndary uıymdastyrylyp jatady. Bıylǵy ótkizilgen sharalarǵa 1 mln. 200 myń bala men 200 myńdaı eresek adam qatysty. Sonyń nátıjesinde naqty 76 balanyń eńbegi qanalǵany anyqtaldy», - dedi vıtse-mınıstr. Maqala «Bala eńbegin qanaý azaıǵanmen, joıylar emes» degen taqyryppen berilgen.

Munaı týraly áńgime bola qalsa, aldymen Atyraý oblysynyń iligeri anyq. Bul zańdy da. Óıtkeni, Atyraýdyń, qala berdi respýblıkamyzdyń yrysyn arttyryp, baılyǵyn eseleı túser «qara altynnyń» basym bóligi osy óńirdiń enshisinde. Jyl ótken saıyn aımaqtyń ajary ashylyp, halqynyń ál-aýqaty artyp, ınfraqurylymy qaryshty qadammen alǵa basýda desek, bul - Qazaqstan munaıynyń halyq ıgiligine jumys istep jatqandyǵynyń naqty dáleli. «Egemen Qazaqstan» gazetiniń seısenbilik sanyndaǵy suhbat ulttyq ındýstrııamyzdyń mańyzdy salasy - munaı ónerkásibin damytýshylardyń aldyńǵy qatarynan óz ornyn tapqan «Teńizshevroıl» kásipornynyń bas dırektory Tım Mıllermen órbigen. Basylym tilshisiniń barlyq saýalyna tuşymdy jaýap bergen ol: «Biz bıýdjeti 25 mln. AQSh dollaryn quraıtyn «Igilik» baǵ­darlamasy sheńberinde aı­maqtyń ınfraqurylymyn damytýdy, sonyń ishinde Qulsary qalasyn sýmen qamtamasyz etý jobasyn, Atyraý qalasynda balabaqsha men mektep jobalaryn aıaqtaýdy jos­parlap otyrmyz. Gıpertonııany emdeýden bastap, qazaq tilin ózge ult ókilderine úıretý, sonymen qatar áıelder kásipkerligin damytý jobalary TShO-nyń áleýmettik ınvestıtsııalar baǵdarlamasy esebinen júzege asyrylatyn bolady. TShO aǵymdaǵy jyly osy baǵdarlamaǵa 1,3 mln. AQSh dollaryn jumsamaqshy»,- deıdi.

***

«Qazaqstanǵa Ispanııa Koroldigi úkimetiniń tóraǵasy Marıano Rahoı Breı resmı saparmen keldi. Ony aldymen, óz Aqordasynda Prezıdent Nursultan Nazarbaev qarsy aldy», - dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Ispanııa Qazaqstanǵa qyzyǵa qaraıdy» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Basylymnyń jazýynsha, Elbasy Ispanııany jaılaǵan ju­myssyzdyqtyń «álemdegi qaharly ekonomıkalyq daǵdarystyń nátıjesi» bolǵandyǵyn qaıtalaı kele, sol jahandyq kúızelistiń Qazaqstandy da aınalyp ótpegendigin, otandyq bankterdiń jaırap qala jazdaǵanyn áńgimeledi. Biraq elimiz biraz jyl jıǵan arnaıy qory arqasynda bul qıynshylyqtan abyroımen óte aldy. «Qazir bári de birte-birte daǵdarystan shyǵýda. Eýropalyq ekonomıka, tutastaı alǵanda, ósýdi bastady. Eýroǵa qatysty qaýiptenýshilikter seıilýde. Bul bárimiz úshin jaqsy jańalyq», - degen Qazaqstan Prezıdenti, M.Rahoı basqaratyn Ispanııa úkimetiniń reformalary da «óz jemisin bere bastaǵandyǵyn» jetkizdi.

Ártúrli aǵymdaǵy uıymdardyń lańkestiginen aýzy kúıip, zardap shegip otyrǵan Reseı eliniń prezıdenti Memlekettik dýmaǵa aıryqsha zań jobasyn usynypty. Endi lańkestikke qatysty jaýapkershilik tipti qatańdatylatyn bolady. Atalǵan zań jobasy Reseı Dýmasyna ótken aptanyń jumasy kelip tústi. Endi reseılik depýtattar buǵan óz usynystaryn engizetin bolady. Bul jaıynda «Aıqyn» gazetiniń búgingi nómirindegi «Lańkestik úshin týysqandary aıyp tóleıdi» degen taqyryptaǵy maqalada keńinen baıandalǵan. «Pýtınniń usynysy boıynsha budan bylaı lańkes jarylys jasap, qoǵamǵa zor qaýip tóndirse, onyń týysqandary aıyp tóleıtin bolady. Tipti lańkes ózin-ózi jaryp, mert bolǵannyń ózinde kompensatsııany aǵaıyn-týys, baýyry óteıdi. Pýtın sonymen qatar jekelegen azamattar ǵana emes, lańkestik uıymnyń múshelerine qatysty jazany da qataıtty. Endi eldiń Qylmystyq kódeksine de ózgertýler engiziledi, Bul usynys boıynsha olar 10-15 jylǵa deıip abaqtyǵa qamalyp, 1 mıllıon rýbl aıyppul tóleıtin bolady. Qaýipti jarylys jasamaı-aq, lańkestik uıymnyń múshesi bolyp júrgender de jazadan qur qalmaıdy. Olar 5-10 jyl aralyǵynda temir torǵa qamalyp, 500 myń rýbl kóleminde memleketke kompensatsııa tóleıdi», -dep jazady basylym.

***

Petropavl qalasynyń turǵyny Maksım Sıýsıýgın Astana qalasynyń sot sheshimderin oryndaý jónindegi departamentine sensatsııalyq talap aryz berdi. Onda elimizdiń Qarjy mınıstri Bolat Jámishev pen atalǵan vedomstvonyń jaýapty hatshysy Natalıa Korjovanyń memleket aýmaǵynan tysqary shyǵýyna shekteý qoıý máselesi kóterilipti. Bul jaıynda «Vremıa» gazetiniń búgingi sanyndaǵy «Ne zaplatısh - ne poedesh!» degen taqyryptaǵy maqalada baıandalǵan. Basylymnyń jazýynsha, 2011 jyldyń 5 shildesinde Soltústik Qazaqstan oblystyq soty 7 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylǵan ony aqtap shyǵarǵan. Osydan keıin 9 aı boıy zańsyz abaqtyǵa toǵytylǵan merzimine moraldyq ótemaqy retinde ol 2 mln. teńge talap etken.

***

«Kazahstanskaıa pravda» gazetiniń jazýynsha, 3-4 qazanda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev resmı saparmen keletin Belarýs Respýblıkasynyń Prezıdenti Aleksandr Lýkashenkomen ekijaqty kelissózder júrgizedi. Kelissózder kezinde memleket basshylary saýda-ekonomıkalyq jáne ındýstrııalyq salalardaǵy ekijaqty yntymaqtastyqty tereńdetý máselelerin, sondaı-aq, agroónerkásip keshenindegi ónerkásip kooperatsııasyn talqylaıdy. Sonymen qatar, postkeńestik keńistiktegi, birinshi kezekte, Keden odaǵy men Birtutas ekonomıkalyq keńistik aıasyndaǵy ıntegratsııalyq úderisterdi damytý barysy talqylanatyn bolady. Buǵan qosa, memleket basshylarynyń Birlesken málimdemesine jáne birqatar eki­jaqty qujattarǵa qol qoıý josparlanýda.

***

Qaraǵandylyq nurotandyqtar sheneýnikterdiń óz tabysy men múlki týraly aqparattardy BAQ-ta jarııa etý kózdelgen «Ózinen basta!» atty partııalyq aktsııany qulaqtaryna da ilmeı otyrǵan kórinedi. Máselen, osy ýaqytqa Parlament depýtattary, mınıstrler, oblys ákimderi bar 4 myńnan astam adam qoǵam aldynda óz baılyǵyn jarııa etken. Al olardyń qatarynda birde-bir qaraǵandylyq joq. Bul jaıynda tolyǵyraq «Ekspress K» gazetindegi «Rok sana» degen taqyryptaǵy maqalada egjeı-tegjeıli baıandalǵan.