Azyq-túlik baǵasy jónindegi keńeste turaqtandyrý qorlary jumys tásilderiniń úsh kezeńi usynyldy
Keńeske qatysýshylar 2022 jylǵy jeltoqsanda jáne 2023 jylǵy kóktemde baǵanyń kúrt ósýine jol bermeý aıasynda qabyldanyp jatqan jedel jáne júıeli sharalardyń barlyq spektrin qarastyrdy. Jedel sharalarda deldaldardy anyqtaý jáne baǵa tizbegin taldaý jónindegi óńirlik komıssııalardyń jumysyna úlken ról beriledi. Bul komıssııalardyń jumysy áli de nátıje bermedi.
«Negizgi azyq-túlik ónimderin satýdyń deldaldyq shemalaryn tergeý jónindegi óńirlik komıssııalardyń jumysy júıesiz, qarasha aıynda barlyǵy 25 otyrys ótkizildi. Atap aıtqanda, Túrkistan, Qyzylorda, Qaraǵandy, Shyǵys Qazaqstan, Almaty oblystarynda jáne Astanada ótken aıda birde-bir otyrys ótpedi. Tıisinshe, olardyń jumysy nátıjeli emes. Ótken aptada Almaty oblysynda ÁMAT sanatyndaǵy 6 ónim boıynsha (kúrish, súzbe, tuz, taýyq eti, maılylyǵy 2,5% aıran, 1-sanattaǵy jumyrtqa) baǵa 0,7%-ǵa, Astanada 0,5%-ǵa (1-sorttaǵy un, 1-surypty unnan jasalǵan nan, sábiz, pııaz, qant). Saýda komıteti Oral qus fabrıkasynan jumyrtqa satyp alyp, ony saýda ústemesinen asyryp satý faktilerin anyqtady. Mundaı faktiler basqa aımaqtarda da anyqtalyp otyr», — Saýda komıteti tóraǵasynyń mindetin atqarýshy Aıdar Ábildabekov.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Jeńis Óserbaı turaqtandyrý qorlary jumysynda qoldanýǵa bolatyn úsh kezeńnen turatyn jańa tásilderdi usyndy. Statıstıkaǵa sáıkes, bıylǵy azyq-túlik ınflıatsııasyna qant (2022 jyldyń 11 aıynda 71,9%) jáne jemis-kókónis ónimderiniń (2022 jyldyń mamyr-shilde aılary) baǵasynyń kúrt ósýi áser etti. Jańa tásilder, sonyń ishinde maýsymaralyq kezeńde kókónis baǵasynyń kúrt ósýin boldyrmaýǵa jáne kelesi maýsymǵa daıyndyq kezinde negizgi azyq-túlik óndirýshilerine qoljetimdi qarjylandyrýdy bólýge baǵyttalǵan.
Birinshi kezeń – jemis-kókónis ónimderin satyp alý (bıylǵy 25 qarashadan bastap), 2023 jylǵy kúzgi egindi qarjylandyrý (2023 jylǵy 1 aqpanǵa deıin), al keıinnen jyl saıyn osy qarjy jylynyń 1 qyrkúıegine deıin – kelesi jylǵy kúzgi egindi qarjylandyrý.
Ekinshi kezeń – qaraqumyq jarmasy, kúrish, kúnbaǵys maıyn óńdeýshiler arqyly shıkizatty forvardtyq satyp alý (2023 jylǵy 1 naýryzdan bastap), qant óndirýshilerge aınalym qarajatyn bólý (bıylǵy qazannan bastap qoldanysta).
Úshinshi kezeń – un, sıyr eti, qus eti, makaron, nan, sút jáne sút ónimderi, jumyrtqa (2023 jyldyń 1 maýsymynan bastap mehanızmder pysyqtalýda). Barlyq úsh kezeńde óndirýshiler tarapynan qarsy mindettemeler óndiriletin ónimge baǵany belgileý bolady.
«Demalys kúngi jármeńkelerdi qaıta jandandyryp, adamdarǵa ústeme jáne deldaldarsyz qajetti taýarlardy satyp alý úshin jaǵdaı jasaý qajet. Men óńirlerge deldaldyq shemalar men baǵa belgileý tizbekterin zertteý úshin aptasyna keminde úsh ret óńirlik komıssııa otyrystaryn ótkizýdi tapsyrǵan edim. Nátıjesinde qazir Saýda komıteti olardyń qyzmetin tekserip otyr. Barlyq zań buzýshylyqtar birden baıqalady, kóterme jáne bólshek saýda baǵalaryn salystyrý jetkilikti. Óńirlik komıssııalar ózderiniń negizgi fýnktsııalaryn oryndamaıdy, dál osy kezde jedel jáne ýaqytyly jumys jasaý qajet. Óz kezeginde Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi turaqtandyrý qorlarynyń jumysyn qaıta formattaý jónindegi jumysty jalǵastyrýy qajet», — dep túıindedi Serik Jumanǵarın.