Azyq-túlik arzan, jalaqy joǵary – depýtat statıstıka málimetterin synǵa aldy
«Statıstıkterdiń resmı málimetin oqysań, Qazaqstanda ortasha jalaqy Eýropany ókshelep qalǵan. Al, jumyssyzdyq kórsetkishi boıynsha Skandınavııa elderinen esh kem túspeımiz. Dál qazir qazaqstandyqtardyń eń basty problemasy – azyq-túlik baǵasynyń sharyqtaýy. Qymbatshylyq qarapaıym halyqty alqymdap tur. Biraq, Ulttyq statıstıka bıýrosy 10 jumyrtqa – 490 teńge, aırannyń lıtri – 390 teńge, pııaz – 182 teńge, al qııar men qyzanaq baǵasyn 1000 teńgeniń kóleminde deıdi. Oǵan qosa, Statıstıka bıýrosynyń málimetinshe 2023 jyldyń naýryz aıynda azyq-túlik baǵasy shamamen 21 protsentke ósipti.
Shyndyǵynda, másele odan ári ýshyǵyp tur. Keshe búkil aımaq boıynsha «AMANAT» partııasynyń monıtorıngilik toptary azyq-túlik baǵalaryn qadaǵalady. Nátıjesinde, pııazdyń baǵasy 350 teńge, qııar men qyzanaq – 1600 teńge, al jumyrtqanyń baǵasy 600 teńge. ıAǵnı, statıstıka málimetinde kórsetilgen baǵanyń 1,5-2 esege deıin, 70-100 protsentke óskeni baıqaldy», - dedi E. Beısenbaev QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń tóraǵasy Áset Erǵalıevtiń atyna joldaǵan saýalynda.
Onyń aıtýynsha, úsh adamnan turatyn otbasy bir aptalyq tamaǵyna eń kemi 40-50 myń teńgeniń arasynda aqsha jumsaıdy.
«Ekinshiden, resmı málimetke súıensek, Qazaqstandaǵy ortasha jalaqy 339 myń teńgeni qurasa, halyqtyń jan basyna shaqqandaǵy tabysy 166 myń teńgeni qurap otyr. Shynyn aıtý kerek, bul tsıfrlarǵa qarapaıym halyq senbeıdi. Eń tómengi jalaqy 70 myń teńgeni quraıtyn qoǵamda, orta jalaqy odan 5 esege kóp bolýy múmkin emes», - dedi depýtat.
Onyń sózine qaraǵanda, keıingi 3 jyl boıy Ulttyq statıstıka bıýrosy Qazaqstandaǵy halyqtyń nebári 4,9 protsenti, ıaǵnı 450 myń adam jumyssyz dep kórsetip otyr. Al, resmı derek boıynsha jastar arasyndaǵy jumyssyzdardyń sany shamamen 80 myń adamdy qurady.
«Shyndyǵyna kelsek, osy toptadaǵy jumys istemeıtin, tipti oqymaıtyn NEET sanatyndaǵy jastardyń sany 380 myńdy, al ózin-ózi jumyspen qamtıtyn, ıaǵnı turaqty tabysy joq jastardyń sany 300 myńnan asyp jyǵylady. Sonda tek jas azamattardyń kemi 750 myńy jumyssyz qatarynda. Bul resmı statıstıkalyq kórsetkishten 10 esege kóp.
Jalpy, Úkimettiń sheshim qabyldarda jiberetin basty kemshiligi – jalǵan statıstıkany paıdalanýy. Statıstıka – eldegi naqty aqparat pen shynaıy kórsetkishterdiń bet-beınesi bolýy tıis. Degenmen, Úkimet jaǵynan qabyldanǵan sheshimderdiń álsizdigi, kóbinde qate málimetterge súıenýdiń negizinde oryn alyp otyr. Ulttyq bıýro júrgizetin statıstıka barynsha shynaıy, halyqtyń áleýetin ashyq kórsetýi tıis. Sonda ǵana qazaqstandyqtardyń turmysyn jaqsartý, tabysyn arttyrý múmkin bolady. Osy rette, biz naqty aqparat berýdiń jańa, ádil erejesin qalyptastyrýymyz qajet», - dedi Elnur Beısenbaev.