Ázerbaıjanda «Od chershenbesı» toılanyp jatyr
Halyq nanymyna sáıkes, Novrýz meıramynyń aldynda tórt seısenbi («chershenbe ahshamy») bar, olardyń árqaısysy tabıǵı qubylystardyń (Sý, Ot, Jel jáne Jer) biriniń oıanýyna arnalǵan. Bul qubylystardyń oıanýy jańa jarqyn kún – Naýryz meıramynyń kelýin, jerdiń jandanyp, jandanýynyń bastalýyn boljaıdy. Sondyqtan Ázerbaıjan halqy bul oqıǵany saltanatty túrde atap ótedi.
Búgin Ázerbaıjan aıdyń tórt seısenbisiniń ekinshisi – «Od chershenbesın» atap ótip jatyr. Bul kún adamdardyń Kún men ottyń kúshine degen senimimen baılanysty. Salt-dástúr boıynsha Od Chershenbesınde ot jaǵyp, «Meniń baqytsyzdyqtarym osy otta órtensin!» dep ottyń ústinen jeti ret sekirý kerek. Ot tazartyp, eski jyly bolǵannyń bári onyń jalynda janyp ketedi dep sanalady. El aýzyndaǵy ańyz-áńgimeler boıynsha, adamdar barlyq qıynshylyqtan osylaısha qutylady.
Ot pen jalyn jylýlyq pen kóktemniń bastalýyn bildiredi. Ol eshqashan sýmen sóndirilmeıdi: ol ózdiginen óshýi, óshken soń kúldi jınap, úıden alys jerge aparylýy kerek. Bul kúni ár úıde mindetti túrde lobıo (burshaq) qosylǵan palaý nemese taýyq qosylǵan palaýdy daıyndalady.
Ǵalymdar «Od Chershenbesın» Ázerbaıjanda da keń taraǵan ejelgi dáýirdegi negizgi dinderdiń biri bolǵan otqa tabynýmen baılanystyrady. Ázerbaıjandardyń ata-babasy – ejelgi oǵyzdar úshin ot yntymaq pen birliktiń sımvoly bolǵan. «Od Chershenbesinen» keıin «Iel Chershenbesı» (12 naýryz) jáne «Torpag Chershenbesı» (19 naýryz) keledi. Olar ótip jatqan jyldyń sońǵy seısenbileri sanalady.
Ázerbaıjanda bıylǵy kóktem 20 naýryzda Baký ýaqytymen saǵat 07:06:21-de bastalady. Bıyl Novrýz merekesine baılanysty 20-26 naýryz kúnderi demalys jarııalandy.