Aıranbaı kúmbezi

anbaı kúmbezi, Aıranbaıtam, Beskúmbez - sáýlet óneri eskertkishi. Qaraǵandy oblysynyń Ulytaý aýdanyndaǵy Alǵabas aýylynan ońtústikke qaraı 35 shaqyrym jerde, Sarykeńgir ózeniniń oń jaq jaǵalaýynda ornalasqan.

Aıranbaı kүmbezi shamamen 1870 jyly shıki kirpishten қalanyp, ishi-syrty kүıdirilgen қyshpen қaptalғan. Beskүmbezdi mavzoleıdiң jobasy erekshe, aıғysh tәrizdi pishinine sәıkes tөrt jarty sferaly kүmbezben jabylyp, solardyң үstine үlken kүmbez ornalasқan.

Құrylys өrnegi asa kүrdeli emes, aınaldyra beldeý tartylғan. Mazar қasbetti-kүmbezdi eki kameraly bolyp kelgen. Bas қasbeti P-tәrizdi beldikshelermen, bүıir betteri jartylaı dөңgelek oıyқtarmen, al artқy beti eki oıyқpen қalanғan. Tөrttikten segizdikke bұryshtary eki tirek aralyғynyң doғa tәrizdi jabyny arқyly jәne birden kүmbez sheңberi boıymen aýysyp otyrғan.

Aıranbaı kүmbeziniң jalpy aýmaғy - 8,30 h 9,75 metr, bıiktigi - 6 metr. Aldyңғy jaғy basқalarynan bıik, eңseli. Kiretin esigi adam boıynan bıik, shyғyңқy diңmaңdaıshamen әshekeılengen. Kirer bet maңdaıshasynda arabsha jazýy bar.

Aıranbaı kүmbezi - respýblıkalyқ maңyzy bar tarıh jәne mәdenıet eskertkishteri tizimine engizilgen.

 

Derek kөzi:

Қazaқstan ұlttyқ entsıklopedııasy І tom