Aıdos úıtas qorymy
12:23, 08 Mamyr 2009
Aıdos úıtas qorymy – qola dáýiriniń orta jáne sońǵy kezeńinen saqtalǵan eskertkish. Qaraǵandy oblysy Ulytaý aýdanynyń Ótkelbaı bólimshesinen ońtústik-batysqa qaraı eki shaqyrym, Jezqazǵan qalasynan soltústik-shyǵysqa qaraı elý shaqyrym jerde, Keńgir ózeniniń sol jaǵalaýynda ornalasqan.
Eskertkishke 1983-1984 jyldary E.Ýsmanovanyң, 1997 jyly J.Құrmanқұlovtyң jetekshiligimen Ortalyқ Қazaқstan arheologııalyқ ekspedıtsııalary zertteý jүrgizgen. Қorymnyң shyғys jaғyndaғy қorshaýlarғa қola dәýiriniң Nұra kezeңiniң bizdiң zamanymyzdan bұrynғy HІ-HІІІ ғasyrlardyң adamdary өlgennen keıin өrtelip, kүli kөmilgen. Қabirden kөze, құrbandyққa shalғan mal sүıekteri tabyldy. Қorymnyң batys bөliginen Beғazy ? Dәndibaı mәdenıetine jatatyn obalar ashyldy. Kөpshiligi tonalғan.
Jaқsy saқtalғan obadan biriniң ishine biri salynғan үsh қorshaý zertteldi. Syrtқy қorshaýy 4-5 қabat etip tastan қalanғan, kөlemi 6,4h6,2 metr, bıiktigi 0,5 metr. Shyғys қabyrғanyң ortasynan esik jasap, dәliz salғan. Ұzyndyғy eki metr, eni bir metr. Ekinshi қorshaý da tastan salynғan, dөңgelek pishindi. Dıametri 4,8 metr үshinshi қorshaýdyң dөңgelek tas қabyrғalary қyrynan қalanғan. Mәıitpen birge kөze kүıdirgende astyna қoıatyn eki dөңgelek jұқa tas, қysh ydys, birneshe jylқy қabyrғasy, eki jүzdi қola қanjar, sүıek jebe ұshy, kөzeler, taғy basқa dүnıeler tabyldy. Қorym қola dәýirindegi adamdardyң sәýlet өnerinen, jerleý salty men materıaldyқ mәdenıetinen tyң maғlұmat beredi.