Aýyt Muqıbek: Sheteldegi qandas jastardyń armany - Qazaqstanda oqý
«Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń búgingi úshinshi otyrysyn qoǵam ómirine tyń burylys ákeletin tarıhı oqıǵa dep aıtýǵa bolady. Pandemııa búkil jer sharyndaǵy memleketterdiń bárin basqasha standarttarmen ómir súrýge májbúr etti. Sonyń ishinde Qazaqstan da bar. Osy pandemııa barysynda Prezıdent densaýlyq saqtaý, bilim, ǵylym, aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy kemshilikterdiń bárin aıtyp ótti. Sondyqtan biz ózimizdi-ózimiz asyraý degen qaǵıdatty birinshi orynǵa qoıýǵa tıispiz. Ol úshin ǵylym men bilim, densaýlyq saqtaý salasyn kemeldendirý kerek. Osyǵan baılanysty Ulttyq keńestiń músheleri búgin óz tarapynan óte qundy usynystardy ortaǵa saldy», - dedi óz pikirin bildirgen Aýyt Muqıbek.
Ulttyq keńes múshesi búgingi otyrysta Raýan Kenjehanulynyń Qazaqstanǵa ulttyq mekteptiń úlgisin engizý, Asylbek Qojahmetovtiń shetelden kelgen qandastarǵa bilim salasyndaǵy granttardy arttyrý usynystaryn erekshe atap ótti. Spıkerdiń aıtýynsha, qandas jastarǵa bólinetin granttar sany buryn 2 paıyz mólsherinde bolsa, Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń tapsyrmasymen Úkimettiń búrynǵy qaýlysy ózgertilip, bul úles 4 paıyzǵa artqan. ıAǵnı Qazaqstanda bólinetin memlekettik granttardyń 4 paıyzy shetelden kelgen ulty qazaq stýdentterge beriledi.
«Biraq, bul kvota da azdyq etedi. Sebebi, Qazaq kóshiniń ekinshi úlken tolqyny bastalaıtyn dep tur. Qazaqstanda olardy qujattandyratyn zańdyq negiz daıyn dep aıtýǵa bolady. Áıtse de tolyqtyrar tustar da barshylyq. Máselen qandastardy baspanamen, jermen qamtý jaǵy sekildi máselelerdi naqtylaı túsý kerek», - deıdi ol.
Aýyt Muqıbek qazirgi mamandardyń esebine qaraǵanda shetelde 7-8 mln qazaq baryn aıtyp ótti.
«Onyń keminde 3-4 mıllıony balalar men jastar. Qazaqstanǵa kelgisi keletinder de sol jastar. Pandemııa, onyń syrtynda sheteldegi saıası oqıǵalar – osy qazaqtarǵa Qazaqstannan basqa Otanynyń joq ekenin, Qazaqstannan basqa jerde qazaq bolyp ómir súrý múmkin emes ekenin ábden túsindirdi. Múmkindik bolsa, olardyń shetelde bir kún de turǵysy joq. Qazaqstanǵa qaıtsek te jetsek degendi maqsat tutyp otyr. Sheteldegi qandas jastardyń armany - Qazaqstanda oqý. Buryn olar óz aıaǵymen kóship kelse, endi olardy memleketaralyq kelisimder jasap, kóshirip ákelýimiz kerek. Sebebi, Qazaqstandaǵy demografııalyq toqyraý soǵan májbúrlep otyr. Ol kún de alys emes. Erteń be, búrsigúni me – ol kóshtiń úlken tolqyny bastalady. Soǵan daıyn bolýymyz, eń aldymen, kelgen jastardy oqytyp, bilim berýimiz kerek. Sondyqtan meniń oıymsha, 4 paıyz grant azdyq etedi. Men ony keminde 10 paıyzǵa kóbeıtýdi usynar edim. Olar Qazaqstanǵa qazir qajetti aýyl sharýashylyǵy salasyna kerek mamandyqtardy úırenýi tıis», - dedi Aýyt Muqıbek.
Eske sala ketsek, Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń úshinshi otyrysynda Asylbek Qojahmetov sheteldegi qandastarǵa kóptep grant bólýdi usynǵan bolatyn.