Aýyldarda qajetti qondyrǵy bolǵanymen maman tapshy – aýyl dárigeri

PETROPAVL. QazAqparat – Medıtsına – ıgi istiń shyńy bolsa, dáriger – adam janynyń arashashysy, meıirimdilik pen izgilik ıesi. Medıtsına qyzmetkerleri kómekke muqtaj jandarǵa em berip qana qoımaı, jyly sózimen dem berip, qanshama naýqasta úmit otyn jaǵyp keledi. Maýsym aıynyń úshinshi jeksenbisi kúni osy bir qasterli mamandyq ıeleri ózderiniń kásibı meıramdaryn atap ótedi. Mereke qarsańynda QazAqparat tilshisi Soltústik Qazaqstan oblysy Ýálıhanov aýdandyq aýrýhanasynyń hırýrgy Dáýlet Serǵazındi áńgimege tartqan edi.

Dáýlet Qaıyrtaıuly ózi qazir eńbek etip jatqan Ýálıhanov aýdanynyń týmasy. 2006 jyly Qaraǵandy memlekettik medıtsına akademııasynyń «Emdeý isi» fakýltetine grantpen oqýǵa túsedi, ony oıdaǵydaı aıaqtaǵan jas maman oqýyn jalǵastyryp, 2013 jyly ınternatýrany úzdik támamdap, hırýrg mamandyǵyn alyp shyǵady.

«Dıplomdy qolyma alǵasyn mende endi qaıda baryp jumys isteımin degen suraq týyndaǵan joq. Birden týǵan jerime attandym. Bıyl Ýálıhanov aýdandyq aýrýhanasynda hırýrg bolyp eńbek etip jatqanyma 10 jyl tolady.

Mamandyq tańdarda da basqalar sııaqty qaıda baramyn degen másele bolǵan joq. Bala kezimnen medıtsınaǵa jaqyn boldym. Óıtkeni anam bizdiń emhanada rentgen-laborant bolyp jumys isteıdi. Al anamnyń týǵan sińlisi hırýrgııa bólimshesiniń aǵa medbıkesi, ári anestezıst medbıke bolyp eńbek etti. Kishkentaıymnan solardyń qasynda júrip, dárigerlerdiń jumysyn kórip óstim», - deıdi Dáýlet Serǵazın.

Mamannyń aıtýynsha, óz isiniń mamany bolýy úshin eń bastysy tańdaǵan kásibińdi jaqsy kórip, qyzyǵýshylyq bolýy tıis. Dáriger únemi ózin-ózi jetildirip otyrmasa – bári beker. Óıtkeni 80% jaǵdaıda dıagnozdy naýqastyń túr-túsine, ózin ustaýyna, jatqan jatysyna qarap bilýge bolady eken.

«Alǵashqy jasaǵan otam áli kúnge esimde. 4-kýrsty aıaqtaǵannan keıin Kishkenekóldegi aýdandyq aýrýhanaǵa jazǵy tájirıbeden ótýge keldim. Osyndaǵy jergilikti hırýrgtar meni soqyrishekti alatyn operatsııaǵa kirgizdi. Dárigerdiń nusqaýymen jasap shyqtym. Ota sátti ótti.

Hırýrg bolý úshin salqynqandylyq qajet. Operatsııaǵa kirerde qobaljısyń, óıtkeni aldyńda jatqan adam saǵan eń qymbat ómirin senip tapsyrdy. Adam aǵzasy ártúrli, sol sebepti ony da eskerý kerek. ıAǵnı, kitap boıynsha, standart boıynsha bolmaıdy, ota barysynda da túrli jaǵdaı týyndaýy múmkin. Mundaıda tez, ári durys sheshim qabyldaı alý da mańyzdy. Basqa medıtsınalyq salalardan – kardıologııa, pedıatrııadan habardar bolý kerek. Batyldyq da qajet sheshim qabyldaý barysynda», - deıdi maman.

Dárigerdiń aıtýynsha, aýdandyq aýrýhanada aýqymdy operatsııa jasaýǵa tehnıkalyq múmkindik bolǵanymen, maman tapshy. Ota zalynda kem degende eki dáriger hırýrg bolýy qajet. Dáýlet Qaıyrtaıuly aýdandaǵy jalǵyz hırýrg. Soǵan qaramastan bilikti maman irińdi qabynýlar, flegmona, abstsesstermen túsken naýqastardy qabyldap, paraproktıt otalar, travmatologııalyq synyqtardy salý, býyndardy salý sııaqty, kúıikpen túsken aýrýlardy emdeıdi. Qursaq qýysyna, soqyrishekke, shap, kindik jaryǵyna ota jasaıdy. Jumys barysynda tań qaldyrǵan oqıǵalar da bolyp turady eken.

«Naýqas kelip, ishiniń aýyryp turǵanyn aıtty. Tekserý barysynda aýrý belgileri esh dıagnozǵa saı kelmeıdi, sol jaǵynan boldy aýyrsyný. Ota jasaıtyn bolyp sheshtik. Іshin jaryp qaraǵan kezde, medıtsınada sırek kezdesetin jaǵdaıdy kórdik. Іshki múshesi kerisinshe, ıaǵnı soqyrishegi oń emes sol jaqta ornalasqan eken.

Taǵy bir esimde qalǵan erekshe ota – gınekolog dárigerge júkti áıeldi kesar tiligimen bosandyrý qajet boldy. Men oǵan assıstent boldym. Mundaı operatsııaǵa alǵash qatysýym. Balanyń dúnıege kelgen sátin birinshi ret kórip, erekshe áser aldym», - deıdi hırýrg.

Mamannyń aıtýynsha, aýyldyq jerde naýqastardyń kontıngenti jyl mezgilimen baılanysty. Máselen jazda turǵyndar úıde nemese aýlada kóbine qurylyspen, jóndeýmen aınalysady, ıaǵnı jaraqattar kóbeıedi. Balalar demalysqa shyǵyp, jaraqat alýy jıileıdi. Qysta qol-aıaq, saýsaqty úsitýmen aýrýhanaǵa túsip, keı jaǵdaıda ampýtatsııalaýǵa týra keledi eken.

«Kóbine soqyrishekpen túsedi, ót-tas aýrýynyń, uıqy beziniń qabynýymen keledi. Bul endi ómir súrý saltyna baılanysty, qýyrylǵan, maıly tamaqty jep qoıyp, dıeta saqtamaǵan kezde bolady.

Men jasaǵan eń uzaq operatsııa shamamen tórt saǵatqa sozyldy. Naýqas aýyr halde boldy. Oǵan ota jasaý úshin oblys ortalyǵynan mamandar sanavıatsııamen kómekke keldi. Naýqasta toq ishektiń isigi boldy. Operatsııa barysynda isikti alyp, toq ishekten «stoma», tesik shyǵardyq. Qabynǵan jerden irińdi tazaladyq, osyǵan 4 saǵattaı ýaqyt ketti.

Aýrýhanadan tys kómek kórsetetin kezder bolyp turady. Demalysta júrgem, kóz aldymda jol apaty boldy. Mundaıda demalystamyn dep turmaısyń, sol jerde jolaýshylar men júrgizýshiniń hal-jaǵdaıyn anyqtadym. Aýyr jaraqat alǵandar bolǵan joq, jedel járdem kóligi kelgenge deıin alǵashqy medıtsınalyq kómek kórsetip, keńes berdim», - deıdi Dáýlet Serǵazın.

Dáýlet Qaıyrtaıuly medıtsına salasyn tańdaǵanyna ókingen emes.

«Medıtsına óte aýqymdy sala, dárigerdiń qaı túrine bolmasyn suranys bar, hırýrg mamandyǵyn meńgeremin degen jastarǵa qoryqpaı barýǵa keńes beremin. Ony jetik meńgerýge qazir bar jaǵdaı jasalǵan. Medıtsına bir orynda turmaıdy, óte tez damyp keleli, ozyq zamanaýı tehnologııalar engizilip jatyr. Máselen, osydan 2-3 jyl buryn jasalatyn emdeý ádisteri qazir qoldanylmaıdy. Óıtkeni, odan da myqty apparatýralar oılap tabyldy. Tek eńbektený jáne kóp oqý qajet bolady», - deıdi bilikti maman.