Aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn damytýǵa eleýli serpin berý qajet - Oljas Bektenov
QR Úkimetiniń baspasóz qyzmeti taratqan aqparatarǵa qaraǵanda, Premer-Mınıstr Kazrost engineering Ltd. kompanııasy tsehtaryn aralap kórdi. Kásiporyn aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn shyǵarýǵa mamandanǵan, baǵdarlamalanatyn talshyqty-optıkalyq lazerlik stanoktarmen, zamanaýı tabaq ııý jáne qubyr búkkish stanoktarmen, jartylaı avtomattandyrylǵan dánekerleý apparattarymen, CBB bar joný-frezerlik jabdyqtarymen jáne óndiris protsesine qajetti basqa da qurylǵylarmen jabdyqtalǵan. Zaýytta jyl saıyn 1 myń kombaın men 1 myńǵa deıin traktor shyǵarylady. Kásiporyn astyqty óńirlerdiń birinde ornalasqandyqtan óndiriletin ónimge suranys joǵary. Negizgi tapsyrys berýshi – «QazAgroQarjy» AQ.
Kazrost Engineering Ltd. basqarýshy dırektory Daryn Imanmusaev óndiristi keńeıtý jáne modeldik qatardy ulǵaıtý jónindegi aldaǵy josparlar týraly baıandady. Lokalızatsııany tereńdetý jáne qazaqstandyq qamtý kólemin ulǵaıtý maqsatynda kabınalar, kólbeý kameralar men kapottar óndirisi boıynsha qosymsha tseh salynyp, zamanaýı jabdyqtarmen jaraqtandyrylatyn bolady. Qazirgi ýaqytta jobalaý jáne jobalaý aldyndaǵy qujattama pysyqtalýda.
Oljas Bektenov aýyl sharýashylyǵy salasynda mashına jasaýdy damytýǵa eleýli serpin berý qajettigin atap ótti. Atalǵan baǵytta Úkimet otandyq kásiporyndardy qoldaýǵa nıetti, sondaı-aq Kazrost Engineering Ltd., Claas jáne basqalaryn mysalǵa ala otyryp saladaǵy álemdik jetekshi kompanııalar óndirisin lokalızatsııalaýǵa múddeli. Osyǵan baılanysty jaqyn arada osyndaı kásiporyndardy qoldaýdyń, onyń ishinde ımporttyq tehnıkany sýbsıdııalaýdan bas tartý jáne Qazaqstanda óndirilgen tehnıkaǵa sýbsıdııalardy arttyrý jolymen qoldaýdyń jańa quraldary engiziletin bolady.
Premer-Mınıstr Makınsk jylý oqshaýlaý zaýytynda bolyp, onda óndiris barysymen tanysty, jabdyqtar men daıyn ónimderdi qarap shyqty. Kásiporyn qurylys ındýstrııasy úshin joǵary eksporttyq áleýeti bar jylý oqshaýlaǵysh materıaldar shyǵarady. Óndiriste ıtalııalyq kompanııanyń tehnologııalyq jelisi engizilgen. Zaýyttyń qýattylyǵy jylyna 34 myń tonna daıyn ónimdi quraıdy. Munda bazalt negizindegi jylý oqshaýlaǵysh materıaldardyń barlyq túri, sonyń ishinde sendvıch-panelderine arnalǵan plıtalar da shyǵarylady. 2024 jylǵy qańtar-naýryz aılarynda 1,4 mlrd teńgeniń 5 832 tonna mıneraldy maqta plıtalary óndirildi.
Zaýyttyń bas dırektory Jasulan Muhametjan ónim qýatyn jylyna 34 myń tonnadan 50-55 myń tonna daıyn ónimge deıin arttyrý úshin slovakııalyq seriktesterimen zamanaýı tsentrıfýgalardy jetkizý jónindegi birlesken joba týraly aıtty. Budan ózge, jańǵyrtý aıasynda qorshaǵan ortaǵa shyǵarylatyn zııandy qaldyqtardy qysqartý josparlanyp otyr. Zaýyt jańa tehnologııalardy engizýdiń arqasynda bolashaqta qorshaǵan ortaǵa teris áseri joq kásiporyndarǵa beriletin «jasyl» óndiris mártebesin alýǵa nıetti.
Kókshetaýda Úkimet basshysy keramıkalyq qaptama kirpish óndirýshi jergilikti ENKI kásipornynyń áleýetimen tanysty. Bir jyl ishinde óndiris kólemi 16,5%-ǵa ósip, 4,3 mlrd teńgeden asty. 2024 jylǵy qańtar-aqpan aılarynda 629 mln teńgeniń ónimi shyǵaryldy. Búgingi tańda zaýyt 90% jumys istep tur. Onyń jalpy jobalyq qýaty jylyna 90 mln kirpishti quraıdy.