Atlantadan Parıjge deıin: Qazaq sportshylary Olımpıadada qandaı belesterdi baǵyndyrdy
Osy oraıda, Qazaqstan sportshylary el táýelsizdigin alǵannan beri Jazǵy oıyndardan qansha medal jeńip alǵanyn eske sala ketsek.
Atlanta Olımpıadasy – 1996 jyl
Qazaqstan quramasy 1992 jylǵy Jazǵy Olımpıada oıyndarynda táýelsizdigin jarııalaǵanymen, sportshylarymyz Birikken komanda quramyna endi. Al kelesi Olımpıada oıyndarynda, ıaǵnı, 1996 jyly Amerıkanyń Atlanta qalasynda ótken Jazǵy Olımpıada oıyndarynda qazaqstandyq sportshylar jeke el retinde baq synap, 11 medaldi jeńip aldy. 3 otandasymyz chempıon atanyp, jeńis tuǵyrynyń eń bıik satysyna kóterildi. Atap aıtsaq, boksshy Vasılıı Jırov 81 kelige deıingi salmaqta el namysyn qorǵap, qarsylas shaq keltirmeı, bas júldeni qanjyǵasyna baılady. Sonymen qatar, Olımpıada nátıjesi boıynsha eń úzdik boksshyǵa beriletin Vel Barker kýbogyna da qol jetkizdi. Kelesi altyndy grek-rım kúresinen 57 keli salmaqta synǵa túsken ıÝrıı Melnıchenko jeńip aldy. Al úshinshi altyndy jeńil atlet Aleksandr Parygın bessaıystan el qorjynyna saldy. Atalǵan Olımpıada oıyndarynda boksshy Bolat Jumadilov (51 kelige deıin salmaqta), nysana kózdeýden Sergeı Belıaev, aýyr atletıkadan Anatolıı Hrapatyı kúmis júldege qol jetkizse, qola medalǵa bylǵary qolǵap sheberleri Bolat Nııazymbetov (63,5 kelige deıin), Ermahan Ybraıymov, nysana kózdeýden Vladımır Vohmıanın men erkin kúresten Máýlen Mamyrov ıe boldy.
Sıdneı Olımpıadasy - 2000 jyl
Sıdneıden de (Avstralııa) jerlesterimiz 3 altyn, 4 kúmis medalmen oraldy. Bul bási bıik dodada bokstan 57 kelige deıingi salmaqta Bekzat Sattarhanovtyń juldyzy janyp, qazaq boksshylarynan shyqqan tuńǵysh Olımpıada chempıony atandy. Artynsha 71 kelide synǵa túsken taǵy bir boksshymyz Ermahan Ybraıymov ta qarsylastarynyń barlyǵyn qoǵadaı japyryp, chempıondyq ataqty jeńip aldy. Úshinshi altyn júldeni jeńil atletıkadan jelaıaq sportshymyz Olga Shıshıgına aldy. Ol kedergilermen 100 m qashyqtyqqa júgirý boıynsha aldyna jan salmady. Sonymen qatar boksshylar Bolat Jumadilov (51 kelige deıin), Muhtarhan Dildábekov (+91 keli) jáne erkin kúresten Islam Baıramýkov pen veloshabandoz Aleksandr Vınokýrov kúmis júldemen oraldy.
Afıny Olımpıadasy – 2004
2004 jylǵy Afıny Olımpıadasynda 119 qazaqstandyq 17 sport túrinen óner kórsetti. Alaıda bul tórtjyldyq dodada Qazaqstan quramasyna tek jalǵyz altyn buıyrdy. Ony bokstan 69 keli salmaqta el namysyn qorǵaǵan Bahtııar Artaev jeńip aldy. Artaev sondaı-aq Olımpıada chempıony ataǵymen qosa, Vel Barker kýbogyn da qanjyǵasyna baılady. Osylaısha ol Vel Barker kýbogyn ıelengen ekinshi qazaqstandyq boksshy atandy. Afıny Olımpıadasynda Artaevtan bólek, tórt sportshy kúmis júldege qol jetkizdi. Olardy boksshy Gennadıı Golovkın, aýyr atlet Sergeı Fılımonov, balýandar Georgıı Tsýrtsýmıa jáne Gennadıı Lalıev ıelendi. Al jeńil atlet Dmıtrıı Karpov, boksshy Serik Eleýov jáne grek-rım kúresinen Mhıtıar Manýkıan qola aldy. Nátıjesinde Qazaqstan qorjynyna segiz medal salyndy.
Beıjiń Olımpıadasy - 2008 jyl
Beıjińde 2 otandasymyz jeńimpaz atandy. Onyń biri 69 keli salmaqta judyryqtasqan boksshymyz Baqyt Sársekbaev bolsa, ekinshisi aýyr atletıkadan 94 keli salmaqta synǵa túsken sportshymyz Ilıa Ilın bolatyn. Alaıda, keıin Ilınniń jeńisin Halyqaralyq olımpıada komıteti dopıng qoldandy dep qaıtaryp aldy. Beıjińde kúmis medaldy dzıýdoshy Ashat Jitkeev (100 kelige deıin), jeńil atlet Olga Rypakova jáne grek-rım kúresiniń balýany Nurbaqyt Teńizbaev (60 kelige deıin) jeńip aldy. Bastapqyda ekeýi de qola júldeger bolǵan, keıinnen qarsylastarynyń dopıng qoldanǵandary belgili bolyp, olar kúmis júldege laıyqty dep tanyldy. Grek-rım kúresiniń balýany Elena Shalygına, erkin kúresten Marıd Mýtalımov, boksshy Erkebulan Shynalıev jáne taekvondoshy Arman Shylmanov qola júldeni enshiledi.
London Olımpıadasy - 2012 jyl
London olımpıadasy táýelsiz Qazaqstan tarıhyna altyn áriptermen jazylǵan edi. Onda qazaqstandyq sportshylar 7 altyndy qorjynǵa saldy. Alaıda, Halyqaralyq olımpıada komıteti taǵy da dopıng daýymen 4 sportshymyzdy medalinen aıyrdy. Olardyń ishinde óz ataqtaryn úsh atletimiz saqtap qaldy. Olar: veloshabandoz Aleksandr Vınokýrov, úsh qarǵyp sekirý saıysynan Olga Rypakova jáne dańqty boksshymyz Serik Sápıev. Osy oraıda aıta keteıik, Serik chempıondyq ataqpen birge Vel Barker kýbogyna ıe bolǵan qazaq jerinen shyqqan úshinshi sportshy atandy. Al, aýyr atletıkadan Zýlfııa Chınshanlo (53 keli), Maııa Maneza (63 keli), Svetlana Podobedova ( 75 keli) jáne Beıjińde de chempıon atanǵan dańqty aýyr atletimiz Ilıa Ilınniń (94 keli) chempıondyq ataqtary kúshin joıdy. Buǵan basty sebep - dopıng daýy.
Rıo Olımpıadasy - 2016 jyl
Qurlyqtyń arǵy betinde ótken Rıo Olımpıadasyna 26 sport túrinen 104 sportshy qatysyp, baq synady. Qazaqstandyqtar barlyǵy 17 medal (3 altyn, 5 kúmis, 9 qola) alyp, el sporty tarıhynda kúmis jáne jalpy júldeler sany jóninen rekordtyq kórsetkishke qol jetkizdi. Altyn medaldi Nıjat Rahımov (aýyr atletıka), Dmıtrıı Balandın (júzý sporty), Danııar Eleýsinov (boks) jeńip aldy.
Tokıo Olımpıadasy - 2020 jyl
Esterińizde bolar Tokıo Olımpıadasy koronavırýs pandemııasyna baılanysty bir jylǵa keshigip, 2021 jyldyń jazyna aýystyrylǵan bolatyn. Keshigip jetken Olımpıada oıyndary Qazaqstan sportshylary úshin eń sátsiz oıyndardyń biri boldy. Sportshylarymyzdyń mundaı Olımpıadada chempıon atana almaýy táýelsiz eldiń tarıhynda alǵash ret oryn aldy. Tipti, altyn túgil kúmis júldeniń ózi kózden bulbuldaı ushty. Sporttyń 27 túrinen baq synaǵan 97 sportshymyz 8 qola medalmen jalpykomandalyq esepte 83 orynǵa taban tiredi. Qola medaldi Eldos Smetov (dzıýdo), Igor Son, Zýlfııa Chınshanlo (ekeýi de aýyr atletıka), Sáken Bıbosynov, Qamshybek Qońqabaev (ekeýi de boks), Nurıslam Sanaev (erkin kúres) jáne Darhan Asádilov pen Sofıa Berýltsova (ekeýi de karate) syndy sportshylarymyz ıelendi.
Alda – Parıj
Bul kúnderi Frantsııa astanasy Parıj qalasynda ótetin HHHІІІ jazǵy Olımpıada oıyndaryna irikteý týrnırleri tolyǵymen aıaqtaldy. Qazirgi tańda tórtjyldyq dodaǵa joldama jeńip alǵan qazaqstandyq sportshylarymyz sońǵy oqý-jattyǵý jıyndaryn ótkizip jatyr. Qazaqstan quramasy Olımpıada oıyndaryna sporttyń 25 túrinen 80 joldama jeńip aldy. Naqtyraq aıtsaq, boks, dzıýdo, sportttyq gımnastıka, jeńil atletıka, baıdarka men kanoede esý, oqpen atý, semserlesý, grek-rım kúresi, erkin kúres, sadaq atý, stendtik atý, tennıs, veloshosse, júzý, zamanaýı bessaıys, taekvondo, velotrek, batýt gımnastıkasy, badmınton, akademııalyq esý, kórkem gımnastıka, trıatlon, ústel tennısi, quzǵa shyǵý jáne breıkıngten Olımpıada oıyndarynda synǵa túsedi. Esterińizge sala keteıik, Frantsııa astanasy Parıj qalasynda ótetin XXXIII jazǵy Olımpıada oıyndary 26 shilde men 11 tamyz aralyǵynda ótedi. Oıyndarǵa álemniń 205 elinen 10 500 sportshy qatysady dep josparlanǵan. Onda 32 sport túrinen 329 medal jıyntyǵy sarapqa salynady.
Parıjde otandastarymyz jankúıerlerimizdi jerge qaratpaıdy degen senimdemiz.