«Astyq bıyl mol bolady-aý!..» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetinde Mádenıet jáne sport vıtse-mınıstri Marat Ázilhanovpen aradaǵy suhbat jarııalandy. Búginde Mádenıet jáne sport mınıstrliginde qarastyrylyp jatqan «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine úkimettik emes uıymdar qyzmetiniń máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy buqaralyq aqparat quraldary men túrli únqatysý alańdarynda talqylanyp keledi.
«Atalǵan Zań jobasy qazaqstandyq qoǵamda ÚEU salasyndaǵy zańnamany jetildirý máseleleri boıynsha talqylanyp júrgen kóp jyldyq pikirtalastardyń negizinde Qazaqstannyń Azamattyq alıansymen ázirlendi. Zań jobasynda azamattyq sektordy damytýdyń eń qajetti normalary: ÚEU úshin granttar, syıaqy jáne «úshinshi sektor» úshin qarajat bólýdiń erekshe tártibi kórsetilgen. Atalǵan máseleler úsh jylǵa jýyq ýaqyt boıy azamattyq forým otyrystarynda talqylanǵan, al bul úrdis sheteldiń ÚEU-nyń jumys tájirıbesine áldeqashan engizilgen»,-deıdi Marat Ázilhanovpen. Bul suhbat «Úkimettik emes uıymdar: damýdyń jańa kezeńderi» degen taqyryppen kópshilik nazaryna usynylyp otyr.
Bas basylymda «Kóksaraıda kún sáýlesinen qýat alynady» degen maqala berilgen. Jaqynda Otyrar aýdanynda kún elektr stansasynyń negizi qalandy. Oblystyń ózinde elektr qýatyna tapshylyq qatty seziledi. Joba qurylysyn «Promondis Kazakhstan» JShS-niń tapsyrys berýimen germanııalyq «NWCOMP SOLAR» kompanııasy jasap jatyr. Jalpy quny 17 mlrd. 800 mln. teńgege jetetin keshenniń Otyrar aýdanyn tańdaýynyń óz sebebi bar.
«NWCOMP SOLAR» kompanııasynyń bas ınjeneri Vıktor Vaıderspan «Osy jobany júzege asyrýǵa bel baılaǵanymyzda Ońtústiktiń kóptegen aýdandaryn araladyq, osy jerdi qolaıly kórdik», deıdi. Osy salada on jyldan astam jumys jasaǵan, tájirıbesi mol kompanııanyń Otyrarǵa toqtaǵan sebebi, munda jazdy kúnderi ala qarǵanyń mıy qaınaıtyndaı aptap ystyq bolady. Tóńirekte tal ataýlydan tuldyr joq, kún sáýlesin kóleńkeleter saıa jáne joq. Onyń ústine, munda qýat kózine tapshylyq 280 mVt-qa jetedi. Sondyqtan kompanııa «jasyl ekonomıka» baǵdarlamasy aıasynda alty jobany qolǵa almaq. Sharýa ońtaıy kelse 290 mVt qýat kózin alýǵa múmkindik bar eken»,-dep jazady maqala avtory.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, bıyl «Qazgıdromet» eginshi qaýymdy qýantyp otyr. «Jalpy, ústimizdegi jyly Qazaqstannyń barlyq óńirlerinde kóktemgi dala jumystaryn júrgizý kezeńinde topyraqtyń ylǵal qory negizinen, qanaǵattanarlyq jáne ońtaıly deńgeıde bolady!» dedi «Qazgıdromettiń» Agrometeorologııalyq boljaý basqarmasynyń basshysy Erbolat Muqanov.
Ras, osy sınoptıkterdiń boljamynsha, mamyr aıynda Pavlodar oblysynda, Batys Qazaqstan jáne Aqtóbe oblystarynyń aýmaǵynda jaýyn-shashynnyń mólsheri normadan tómen bolady dep kútilýde, al qalǵan aımaqtarda - normadan joǵary. Amandyq bolsa, bıyl qazaq eli kóńil qýantarlyq kólemde eginge qol jetkizýi kerek. Óıtkeni agrarshy-ǵalymdardyń da baǵalaýynsha, «aǵymdaǵy aýyl sharýashylyǵy jylynyń basy elimizdiń negizgi astyq sebetin aımaqtary úshin qolaıly bolyp qalyptasýda». Ótken jyly shilde aıynda shekten tys jaýǵan jaýyn-shashynnan keıin topyraqtyń kúzdik ylǵaly mol bolyp qalyptasty, sondaı-aq qys mezgilinde qazaq jerine jetkilikti mólsherde qar tústi. Sondyqtan agrarshylar qordalanǵan ylǵaldy saqtap, ony tıimdi paıdalansa, kóktemgi dala jumystaryn ótkizý úshin sonyń ózi jetkilikti. Bul maqala gazette «Astyq bıyl mol bolady-aý!..» degen taqyryppen jarııalandy.
Osy basylymnyń búgingi sanynda «Halyqty qoldaý artady» atty maqala basyldy. Keshe Qabıbolla Jaqypovtyń tóraǵalyǵymen ótken Májilistiń jalpy otyrysynda qalaýlylar «Eń tómengi áleýmettik standarttar men kepildikter týraly» jáne oǵan ilespe, qos zań jobasyn ekinshi oqylymda maquldap, Senatqa joldady. Bul jobalarǵa Májilis tóraǵasynyń orynbasary, «Nur Otan» partııasy fraktsııasynyń jetekshisi Darıǵa Nazarbaeva bastaǵan bir top depýtat bastamashy bolǵandyǵyn aıta ketken jón.
Bul rette qos joba da ábden talqylanyp, bar «kóbigi alynǵan». Osy maqsatta birneshe tusaýkeser sharasy, sondaı-aq Májilis pen Úkimet arasynda qurylǵan jumys tobynyń 29 otyrysy, múddeli barlyq taraptar shaqyrylǵan 2 keńeıtilgen jıyn uıymdastyryldy. Qujat avtorlary - depýtattar arnaýly dóńgelek ústelderge, «Nur Otan» alańdaryndaǵy eksperttik toptardyń otyrystaryna qatysqan. Sonymen birge halyqaralyq tájirıbe keńinen zerdelenipti.
«Birden aıta ketelik, osy zańdar kúshine engen soń, «eń tómengi kúnkóris shegi» - Qazaqstandaǵy «eń tómengi áleýmettik standart» retinde qabyldanady. Qazirgi kezde, 2015 jyldyń 1 qańtarynan bastap, ol - 21 myń 364 teńgege teń. ıAǵnı halyqty qoldaýǵa baǵyttalǵan memlekettik kepildikter osydan tómen bolmaýǵa tıis. Áıtpese, mysaly, Parlamentke «zeınetaqysynyń 10 myń teńgeden aspaıtynyna» shaǵymdanyp keletin adamdar áli bar»,-dep jazady maqala avtory.
***
«Ekspress-K» gazetinde «Normalnye geroı vsegda ıdýt v obhod» dgen maqala berilgen. Qazaq geografııalyq qoǵamy uıymdastyrǵan ekspedıtsııa shańǵymen Soltústik polıýske jetip, Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Týyn ornatty.
Jalpy Soltústik polıýske segizqazaqstandyq atandy. Oslodan olar Shpıtsbergen arhıpelagyna ushyp barǵan. Jergilikti Longııre eldi mekeninde ekspedıtsııa ekige bólinip, jartysy arhıpelagty zertteýge qalsa, al qalǵany «Barneo» stansasyna ushaqpen jetken. Sol jerden olar shańǵymen Soltústik polıýske deıin 200 shaqyrym araqashyqtyqty eńsergen. Ekspedıtsııa músheleriniń aıtýynsha, bul sapar qıyn tabıǵı jaǵdaılarǵa baılanysty ońaı bolmady.