Astanalyqtar tynys alý organdary aýrýymen jıi aýyrady

<p>ASTANA. KAZINFORM — Elordada tynys alý organdary aýrýlarynyń jıiligi jalpy syrqattaný qurylymynda kósh bastap tur. Ótken jyly tynys alý organdary aýyratyn 450 myń adam tirkelgen. Astana qalasynyń kommýnıkatsııalar qyzmetinde veıp pen shegilmeıtin temeki ónimderiniń zııany men jazalaý sharalary týraly brıfıng ótti.</p>

«Elektrondy temekiniń kópshiliginde táýeldilik týdyratyn nıkotın bar. Veıpıngti ókpeniń on shaqty aýrýymen baılanystyrýǵa bolady. Elordada tynys alý organdary aýrýlarynyń jıiligi jalpy syrqattaný qurylymynda birinshi orynda tur. 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha Astana qalasynda tynys alý organdarynyń aýrýlarymen 450 myńǵa jýyq adam, onyń ishinde bastapqy syrqattanýshylyqpen 390 myńnan astam adam tirkelgen. Bul aýrýlar osy elektrondy temekiden de týyndaýy múmkin», — dedi qalalyq qoǵamdyq densaýlyq saqtaý basqarmasy basshysynyń orynbasary Aınur Tóleýova Astana kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda. 

Qalalyq psıhıkalyq densaýlyq ortalyǵynyń psıhıatr-narkolog dárigeri Anar Tastambekovanyń aıtýynsha, veıpıng shegýshilerdiń ózderine ǵana emes, aınalasyndaǵylarǵa da zııandy. 

«Ǵalymdar elektrondy temeki shegetin adamnyń janynda 30 mınýt bolǵan adamnyń jasýshalarynda totyǵý stressi joǵarylaıtynyn anyqtady. Bul denede bos radıkaldar men antıoksıdanttar arasynda dısbalans bolǵan kezde paıda bolady. Ýaqyt óte kele mundaı dısbalans júrek-qan tamyrlary, ókpe jáne nevrologııalyq aýrýlardyń, sondaı-aq onkologııanyń damýynda mańyzdy ról atqarýy múmkin», — deıdi dáriger. 

«Halyq densaýlyǵy jáne densaýlyq saqtaý júıesi týraly» kodekske sáıkes temeki shekpeıtin jáne elikteıtin temeki ónimderin ákelýge, óndirýge, satýǵa jáne taratýǵa tyıym salynady. 

Ruqsat etilmegen jerlerde temeki ónimderin satý nemese taratý faktileri anyqtalsa, polıtsııa qyzmetkerleri Ákimshilik quqyqbuzýshylyqtar týraly kodekstiń 196-baby boıynsha ákimshilik is qozǵaıdy.

Jyl basynan beri 70-ke jýyq ákimshilik hattama toltyrylǵan. 

«Belgilenbegen oryndarda ımıtatsııalyq temeki ónimderin satý nemese taratý faktileri anyqtalǵan kezde temeki ónimderin satý faktisi boıynsha ákimshilik is qozǵalady. Onda qyzdyrylatyn temekisi bar buıymdardy kalıanǵa, kalıan qospasyna, temekini qyzdyrýǵa arnalǵan júıelerge, elektrondyq tutyný júıeleri men olardyń suıyqtyqtaryn satý faktisi boıynsha ákimshilik is qozǵalady. Bul áreket jeke tulǵalarǵa — 30 AEK deıin, shaǵyn kásipkerlik sýbektilerine — 50 AEK, orta kásipkerlik sýbektilerine — 80 AEK, iri kásipkerlik sýbektilerine — 100 AEK aıyppul salýǵa ákep soǵady. Jyl basynan beri osyndaı faktiler boıynsha 7 ákimshilik hattama toltyryldy», — dedi E. Danııarov.