Astanadaǵy kúrdeli jóndeýden ótken turǵyn úı kesheninde kommýnaldyq tólemder jaǵynan eleýli ózgerister bar
QR Parlamenti Májilisiniń arnaıy ýaqytsha komıssııasynyń bul kóshpeli otyrysy 2012 jyly 7 jeltoqsanda ótetin «Halyqty turǵyn úımen qamtamasyz etýdiń jaı-kúıi jáne perspektıvalary týraly» taqyrybyndaǵy parlamenttik tyńdalymǵa daıyndyq jumysynyń bir bóligi bolyp tabylady. Komıssııa músheleri páter ıeleriniń basqarýshy jáne servıstik kompanııalarmen, Turǵyndar keńesi ınstıtýtymen ózara is-qımyly modelimen tanysty.
Kúıshi Dına kóshesi 37-úı meken-jaıyndaǵy kóp páterli turǵyn úıge termojańǵyrtý arqyly kúrdeli jóndeý júrgizý jónindegi ilkimdi jobany Qazaqstan Respýblıkasynyń turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵyn jańǵyrtýdyń 2011-2020 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamasyna sáıkesmodeldik«Astana-Qyzmet» basqarýshy kompanııasy iske asyrdy. «Joba úıge kúrdeli jóndeý júrgizý kezinde energetıkalyq tıimdi jáne resýrs únemdeý tehnologııalaryn paıdalanýdyń paıdaly ekendigin kórsetý, jóndeý jumystaryn uıymdastyrý men olarǵa monıtorıng júrgizý júıesin qurý, kondomınıým obektisin tıimdi basqarý mehanızmin qurý, tıimdi menshik ıesin qalyptastyrý quraldaryn ázirleý maqsatynda qolǵa alynǵan bolatyn», - deıdi kompanııa ókilderi.
Kúrdeli jóndeýden ótken turǵyn úıge eseptegishterden derekterdi qashyqtyqtan alý qamtamasyz etiletin dıspetcherleý júıesi engizilgen, úıge ortaq jylýdy esepke alý aspaby men avtomattandyrylǵan jylý pýnkti ornatylǵan jáne osyǵan baılanysty turǵyndar osy jylytý maýsymynyń basynan bastap jylý tutynýdy 25%-ǵa deıinúnemdeı alady.
Eń mańyzdysy, jobanyń arqasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń qoldanystaǵy zańnamasyna sáıkes kóp páterli turǵyn úılerdi kásibı basqarý jáne sapaly kútip ustaý algorıtmi is júzinde qalyptasty. Qalyń buqara halyqqa taratý úshin «Turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq sýbektileriniń ózara is-qımyly modeli» oqý quraly ázirlendi.
Turǵyndar úıdi jóndeý jumystary úshin 15 jyl (Baǵdarlama boıynsha 1 sharshy metrge - 48 teńge 54 tıyn) tólem júrgizetin bolady. Mysaly, kólemi 86,5 sharshy metr bolatyn 4 bólmeli páterge aı saıyn 4200 teńge tólenedi. Shyǵyndardyń shamamen úshten birin turǵyn úı kómegi retinde memleket tóleıdi. 2012 jyly Kúıshi Dına kóshesindegi 37-úıdiń turǵyndary 20,5 mln. teńge mólsherinde turǵyn úı kómegin aldy.
«Zamanaýı energııa únemdeý tehnologııalarynyń arqasynda jóndelgen úıde kommýnaldyq tólemder jáne jylý tutyný boıynsha únem 70%-ǵa deıin jetedi. Tipti, qazir-aq páter ıeleri jylý úshin aqy tóleý týraly túbirtekterine qarap, úıge júrgizilgen jóndeýdiń tıimdiligin sezine bastady», - deıdi Modeldik «Astana-Qyzmet» basqarýshy kompanııasy ókilderi.
Máselen, termojańǵyrtý júrgizilmegen úılerdiń turǵyndary alańy 35,7 sharshy metr bolatyn 1 bólmeli páter úshin jylýǵa 1343 teńge tóleýlerine týra kelse, Kúıshi Dına kóshesindegi 37-úıdiń páter ıeleri alańy 58,8 sharshy metr bolatyn 3 bólmeli páter úshin jylýǵa aıyna nebári 559 teńge ǵana tóleıtin kórinedi.
Modeldik «Astana-Qyzmet» basqarýshy kompanııasy budan ári de úıdiń jaı-kúıin qadaǵalap, oǵan ortaǵa eshqandaı deldal salmastan, tikeleı qyzmet kórsetetin bolady.