Astanadaǵy EQYU-2010 sammıtiniń tarıhı mánine arnalǵan halyqaralyq konferentsııa ótti
Іs-shara QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy kitaphanasy men QR Syrtqy ister mınıstrligi, Nur-Sultandaǵy EQYU baǵdarlamalar keńsesi QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy keńsesiniń qoldaýymen uıymdastyryldy.
2010 jyly Qazaqstan – Ortalyq Azııanyń birinshi ókili, postkeńestik keńistiktegi elder arasyndaǵy alǵashqy memleket jáne eýropalyq qurylymǵa tóraǵalyq etken alǵashqy musylman eli bolǵany belgili. Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Nursultan Ábishuly Nazarbaev Qazaqstannyń EQYU-ǵa tóraǵalyq etýiniń bastamashysy jáne ıdeology boldy.
Halyqaralyq konferentsııaǵa qatysýshylarǵa Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á. Nazarbaevtyń atynan quttyqtaý sózin Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti–Elbasynyń keńesshisi – Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti-Elbasy Keńsesi Aqparattyq-taldamalyq qamtamasyz etý bóliminiń meńgerýshisi Ádil Tursynov oqyp berdi.
«Astana qalasynda 2010 jyly jeltoqsanda ótken Eýropadaǵy qaýipsizdik pen yntymaqtastyq uıymymynyń 10 jyldyǵyna arnalǵan halyqaralyq konferentsııanyń qatysýshylaryna ystyq yqylasymdy bildiremin. Atalǵan joǵarǵy deńgeıdegi kezdesý Eýropa, Ortalyq Azııa jáne Soltústik Amerıkadaǵy 57 memleketti biriktiretin iri ári mańyzdy transkontınentaldy uıym – EQYU-daǵy Qazaqstan Respýblıkasy tóraǵalyǵynyń asa aıtýly oqıǵasynyń biri boldy. Ózderińiz biletindeı, Uly dala eli postkeńistikte EQYU-ny basqarý mártebesine ıe bolǵan alǵashqy memleket. Bul mansapqa ótinim berýdi ilgeriletý isimen tikeleı ózim aınalysqan men eń aldymen uıymnyń róline baıypty taldaý júrgizip, onyń bolashaǵyn somdaý úshin bizdiń eldiń halyqaralyq arenadaǵy jaýapty ári beıbitsúıgish saıasaty arqyly «ortaq januıany» uıystyra alatyn qabiletin eskerdim...Ádiletti de ornyqty álemdi, sondaı-aq Atlant muhıtynan Tynyq muhıtyna, Soltústik Muzdy muhıttan Úndi muhıtyna deıingi «tórt muhıt» keńistigindegi strategııalyq turaqtylyq pen qaýipsizdikti qalyptastyrý isinde Qazaqstannyń tóreǵalyǵymen EQYU-nyń Astana sammıtiniń murasy ózektiligin joǵaltpaıtynyna senimdimin», - dedi Elbasy Nursultan Nazarbaev óziniń Úndeýinde.
QR Premer-Mınıstriniń orynbasary, QR Syrtqy ister mınıstri Muhtar Tileýberdi óz sózinde Qazaqstan men EQYU-nyń ózara is-qımylynyń dıalog pen álemdi ilgeriletý boıynsha basty basymdyqtaryn atap ótip, bizdiń eldiń 2020 jyly AÓSShK-ke tóraǵalyq etkenin eske saldy.
«Biz EQYU men AÓSShK arasynda tájirıbelik yntymaqtastyqty ornatý úshin járdemdesýge daıynbyz, óıtkeni bul eki alań Eýrazııanyń negizgi máselelerin sheshýde birdeı maqsattar qoıyp, uqsas tásilderge súıenedi. Osyǵan baılanysty áriptesterimizdi AÓSShK pen EQYU dıalogynyń, sondaı-aq AÓSShK-ni Azııadaǵy qaýipsizdik jáne damý uıymyna aýystyrý ıdeıasyn qoldaýǵa shaqyramyz. Astana sammıtiniń negizgi taqyryptary –Eýroatlantıkalyq jáne Eýrazııalyq keńistiktegi dıalog pen turaqty qaýipsizdik máseleleri, Aýǵanstan máselesi, «qatyp qalǵan» qaqtyǵystardy sheshý búgingi kúnge deıin ózekti», – dedi M.Tileýberdi.
Konferentsııanyń moderatory jáne baıandamashysy bolǵan Elbasy kitaphanasynyń dırektory Baqytjan Temirbolat el táýelsizdiginiń mereıtoılyq 30 jyldyǵynda Qazaqstan basqarý men kúndelikti ómirde demokratııalyq praktıkalardy damytý boıynsha óz jolyn jalǵastyryp kele jatqanyn senimdi túrde málimdeı alatynymyzdy atap ótti. Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á. Nazarbaev óziniń basqarýy kezinde saıası júıeni jańǵyrtý saıasatyn sanaly jáne maqsatty túrde júrgizdi.
«Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Q.K.Toqaev qazaqstandyq demokratııany odan ári damytýǵa baǵyttalǵan jańa saıası reformalardyń úsh iri paketine bastamashylyq etti. Qazirdiń ózinde memleket basshysynyń birqatar bastamalary zań deńgeıinde bekitilip, praktıkada qoldanysqa endi. Bul bizdiń osydan onshaqty jyl buryn tańdaǵan demokratııaly jolymyzdy Qazaqstan basshylyǵynyń jańa legi izin buzbaı, jalǵastyryp keledi degendi bildiredi. Árıne, alda áli de kóp jumys kútip tur, biraq bizdiń EQYU-men baılanysymyz burynǵydaı Qazaqstannyń damýyna ǵana emes, EQYU-nyń ózine de, sondaı-aq Eýrazııalyq keńistiktegi qaýipsizdikti nyǵaıtýǵa da oń yqpal etetinine senimdimin», - dep atap ótti B.Temirbolat.
Kezdesý qatysýshylaryna arnaıy daıyndalǵan qysqametrajdy beınefılm kórsetildi. Onda Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á.Nazarbaev jáne jetekshi saıası kóshbasshylar EQYU sammıtin ótkizýge daıyndyq barysy jáne sol jyldardaǵy resmı hronıkanyń kadrlarynan tys qalǵan uıymǵa qatysýshy elder arasyndaǵy kúrdeli dıplomatııalyq kelissózder týraly estelikterimen bólisti.
Konferentsııa barysynda EQYU-nyń qazirgi tóraǵasy, Shvetsııa Koroldiginiń Syrtqy ister mınıstri Ann Lınde men EQYU-nyń Bas hatshysy Helga Shmıdtiń beıne úndeýleri usynyldy. Sonymen qatar EQYU tóraǵasy (2010 j.) Qanat Saýdabaevtyń, EQYU-nyń eks bas hatshysy bolǵan (2005-2011 jj.) Mark Perren de Brıshambonyń, Qazaqstannyń belgili qoǵamdyq-saıası qaıratkeri Qýanysh Sultanovtyń, EQYU-nyń az ulttar isteri jónindegi Joǵarǵy komıssary Qaırat Ábdirahmanovtyń, EQYU Parlamenttik assambleıasynyń Bas hatshysy Roberto Montellanyń, EQYU Adam saýdasyna qarsy kúres jónindegi arnaıy ókili men úılestirýshisi (2014-2018 jj.) Mádına Jarbosynovanyń, Qazaqstan Respýblıkasynyń Vena qalasyndaǵy halyqaralyq uıymdar janyndaǵy Turaqty ókili Qaırat Omarovtyń, EQYU baǵdarlamalary keńsesiniń basshysy Derd Sabonyń jáne t.b. baıandamalary tyńdaldy.
Konferentsııa sońynda qatysýshylar EQYU men onyń qurylymdary kún tártibi boıynsha dástúrli dıalogty ilgerilete otyryp, Uıymǵa qatysýshy elder tap bolyp otyrǵan jańa qaterler men qarsy is-qımylǵa belsendi jumylýǵa nazar aýdarý kerek degen pikirge keldi.