«Astana Media Week» jýrnalıstıkanyń damý baǵytyn aıqyndaıdy
QR Aqparat jáne kommýnıkatsııalar mınıstri Dáýren Abaev tuńǵysh ret ótip otyrǵan «Astana Media Week»-tiń tek Qazaqstanda ǵana emes, aımaqtaǵy ortaq medıa naryqty qalyptastyrýǵa jáne odan ári damytýǵa negiz bolatynyna úlken senim artyp otyr. Al atalǵan sharany «Qazmedıa» ortalyǵynda uıymdastyrýdyń ózindik sebebi de joq emes. «Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń tapsyrmasymen irgesi qalanǵan «Qazmedıa» ortalyǵy aldaǵy ýaqytta aımaqtaǵy yqpaldy medıahab retinde úlken ról atqarmaq. Astana Media Week osy ortalyq aıasyndaǵy biregeı medıaǵa aınalady dep senemiz. Tutastaı alǵanda, búgingi sharanyń basty maqsaty - otandyq medıa naryqty damytý ǵana emes, mádenı jáne aqparattyq baılanystardy da tereńdetý. Birneshe kúnge sozylatyn jıyndy osy saladaǵy sońǵy ózgerister men tsıfrlyq tehnologııalardy damytý, óńirlik BAQ-tyń máseleleri talqylanady. Osynyń barlyǵy qatysýshylar úshin ozyq tájirıbemen tanysyp, sheberligin shyńdaýǵa, jańa tehnologııalardy el ıgiligine jaratýǵa berilgen úlken múmkindik», - deıdi Dáýren Áskerbekuly.
Búgin aptalyqqa qatysýshylar ózara tanysyp qana qoımaı, óz jobalaryn da tanystyrdy. Áriptestik baılanystardy ornatty. Otandyq teledıdardy damytýǵa qatysty usynystar da aıtyldy. Máselen, «Astana» arnasynyń bas dırektory Lázzat Tanysbaı óz áriptesterin qazaq tildi jobalardy kóptep shyǵarýǵa úndep otyr . Sebebi búginde ondaı jobalarǵa suranys joǵary. Alaıda arnalar tarapynan usynys az bolyp tur. «Búgin meniń áriptesterim óz jobalaryn tanystyrdy. Alaıda onyń ishinde memlekettik tilde jobalar az. Negizi, búginde qazaq tildi kórermenniń tarapynan ondaı jobalarǵa suranys joǵary. Biraq biz ony toltyra almaı otyrmyz. Aldaǵy ýaqytta osy máselege basa nazar aýdaryp, qazaq tildi jobalardy kóptep shyǵarý qajet», - deıdi Tanysbaı teledıdar máselelerine arnalǵan sessııada. Osy oraıda arna basshysy serıaldar salasyndaǵy qazaq tildi jobalardy mysal retinde keltirdi. Onyń aıtýynsha, osy ýaqytqa deıin «Astana» arnasy biraz serıaldardy túsirip shyqty. Sonyń ishinde «Jibek» serıaly reıtıngte birinshi orynnan túspeı keledi. «Osynyń ózi memlekettik tilde túsirilgen jobalarǵa degen joǵary suranystyń dáleli bolsa kerek», - dep atap kórsetti Tanysbaı.
Al «Bolashaq» korporatıvti qorynyń dırektory Dınara Sháıjúnisova qazaq tilinde dýblıajdalǵan Disney mýltfılmderin otandyq telearnalarda kóptep kórsetý qajet dep sanaıdy. Sebebi ondaı týyndylardy balalar jıi kóredi. Sheteldik fılmder men mýltfılmderdi qazaq tilinde dýblıajdaý jaıyn aıtqanda qor basshysy kóz jasyn da jasyrmady. «Men ózim Qazaqstan jerinde týǵan joqpyn. Sodan bolar, týǵan tilimde jetik sóıleı almaımyn. Biraq balalarymnyń ana tilinde sóılegenin qaladym. Baıqap qarasam, balalardyń bári Disney mýltfılmderin jaqsy kóredi. Sóıtip, ol týyndylardy qazaq tilinde dýblıajdaý bastamasy qolǵa alyndy. Qazir kishkentaı qyzym týǵan tilinde taza sóılep júr. Sondyqtan teledıdarda qazaq tilinde dýblıajdalǵan fılmderdi kóptep kórsetý kerek», - deıdi Sháıjúnisova. Onyń aıtýynsha, «Bolashaq» korporatıvti qory sheteldik fılmderdi dýblıajdaýdan tabys kórip jatqan joq. Onyń bastapqy maqsaty - shalǵaı jatqan aýyldaǵy árbir qazaq balasyna álemniń úzdik týyndylaryn týǵan tilinde jetkizý. Osy ýaqytqa deıin 23 fılm qazaq tiline aýdaryldy. «Qazir óz elimizdegi qazaqtar ǵana emes, sheteldegi mıllıondaǵan qandastarymyz ol týyndylardy kórip keledi. Al qazaqtyń júzdegen akteriniń daýysy Disney-diń bazasyna endi. Gúlnáz Áýezbaı, Azamat Qanapııa, Berik Aıtjan syndy ártisterimiz Djonnı Depp, Andjelına Djolı pen Ýıll Smıtterdi qazaq tilinde sóılete bildi. Olar álemge tanymal Gollıvýd akterlerin jeti jyl boıy dýblıajdaýǵa múmkindik aldy», - dep atap kórsetti qor basshysy. Aıta ketken jón, aǵymdaǵy jylda «Bolashaq» korporatıvti qorynyń bastamasymen bes týyndy qazaq tiline aýdaryldy. «23 qarasha «Kokonyń qupııasy» degen taǵy bir mýltfılm shyǵady. Ondaǵy aýdarma ǵana emes, stsenarııdiń tabıǵaty da qazaqqa jaqyn. Mýltfılmde qazaq xalqynyń qundylyqtaryn, táńirshildikti de anyq baıqaýǵa bolady», - deıdi Dınara Sháıjúnisova.
«Astana Media Week» aptalyǵy aıasynda jarııalanǵan jaǵymdy jańalyqtardyń biri - Qazaqstanda taǵy eki radıoarnanyń efırge shyǵatyny . «Tamasha FM» respýblıka aýmaǵynda tarasa, «Bıznes-FM» Astana men Almaty qalalarynda xabar taratatyn bolady. «Bıznes FM»-nyń aty aıtyp turǵandaı, barlyq jańalyqtar bıznesmenderge arnalady. Al «bıznes» degenimiz ne? Sport, kıno, teledıdar, aýyl sharýashylyǵy - bunyń bári bıznes. Bylaısha aıtqanda, aınaladaǵy ómirdiń ózi - bıznes. Sondyqtan biz osy ómirde aqshany qalaı taýyp jatyrmyz jáne ony qalaı jumsaımyz, osy oraıda áńgime qozǵaıtyn bolamyz. Mýzyka da bolady. Tildiń 50/50 qaǵıdaty da saqtalady. Bizdińshe, qazaq tiliniń úlesi 60 paıyzǵa jetýi ábden múmkin. Baǵdarlamalarǵa bedeldi sarapshylar ǵana emes, memlekettik organdardyń qyzmetkerleri de qatysady», - dedi «Bıznes FM» JShS dırektory Oleg Abdýlkabırov QazAqparat tilshisine bergen suxbatynda. Onyń aıtýynsha, kompanııanyń quramyna «Tamasha FM» radıosy da kiredi. Ol taza memlekettik tilde barlyq respýblıkaǵa taralatyn bolady. Negizgi maqsaty - kóńil-kúıdi kóterý. Janry - ázil-syqaq. «Reseıde «ıÝmor FM» degen radıoarna bar. «Tamasha FM» da sondaı bolady. Efırde ázil-ospaqtardan bólek mýzyka da beriledi. Radıoqurylǵylar ýaqytynda jetkizilse, kelesi aıdyń aıaq jaǵyna qaraı radıoarnalar efırge shyǵatyn bolady», - dep atap kórsetti O.Abýlkabırov.
Budan bólek, búgin «Media Talks» atty ashyq alańda elge tanymal kásipkerler, jýrnalıster men dıplomattar ózderiniń tabysqa jetý qupııalaryn ashty. Olardyń ishinde Ernur Rysmaǵambetov, Láılá Sultanqyzy, Mıxaıl Dorofeev, Serik Aqyshev jáne taǵy basqa medıa tulǵalar bar. Máselen, «Astana» HQO bıýro basshysy Ernar Rysmaǵambetov tabysqa jetý jolynda qobaljýǵa jol joq dep sanaıdy. «Menińshe, adam qandaı da bir sheshim qabyldaǵanda qobaljıdy. Al ol sheshimdi qabyldap, oılaǵan isti bastap ketkennen keıin qobaljýǵa bolmaıdy. Oǵan ýaqyt ta bolmaýy tıis. Sonda bar kúsh-jigerińdi ıdeıaǵa salyp, tabysqa jetýge bolady. Men ózim 5-10 jyldan keıin ne bolatynyn bilmeımin. Sondyqtan bastaǵan isti erteńge qaldyrmaı, aıaǵyna deıin jetkizýge tyrysamyn. Óıtkeni erteń kóp nárse ózgerýi múmkin», - deıdi Rysmaǵambetov. Al tanymal jýrnalıst Mıxaıl Dorofeev áleýmettik jelilerdiń kúsheıip kele jatqanyn moıyndaıdy. Alaıda ol jeliler elektrondy aqparat quraldaryn almastyrady degen pikirmen kelispeıdi. Sebebi kez kelgen aqparattyń shyn-ótirigin tek jýrnalıster ǵana anyqtaı alady.
Astana Media Week aıasyndaǵy erteńgi jospar da qyzyqty oqıǵalarǵa toly bolmaq. «Astana Digital Forum» forýmynda tsıfrlyq marketıng, kommýnıkatsııalar salasyndaǵy tyń jobalar, messendjerler men chat-bottar, Telegram arqyly tabys tabý kózderi, Qazaqstandaǵy krıptovalıýtalar naryǵynyń damýy, elektrondy BAQ, áleýmettik jeliler men blogerler, ınternette bıznes ashý joldary jáne taǵy basqa ózekti máseleler talqyǵa salynady. Al 6 qazanda Aımaqtyq buqaralyq aqparat quraldarynyń forýmy uıymdastyrylady. Onda qazirgi baspasózdiń jaı-kúıi, ózekti máseleleri, olardy saqtap qalý, aımaqtyq deńgeıdegi máselelerdi kóterý, BAQ salasyndaǵy zańnamalar, ózgerister, jýrnalıstıka ádebi problemalary qozǵalady.