Anglııa men Ýelste 2 000-nan astam tutqyn merziminen buryn bostandyqqa shyqty

<p><strong>LONDON. KAZINFORM &mdash;</strong><strong> </strong>Tumandy Albıon túrmelerinde oryn joq. Sondyqtan bılik jazasyn óteýshilerdi merziminen buryn bosata bastady. Osy aptada Anglııa men Ýelste júzdegen qylmysker qapastan shyqty. Biraq taıaqtyń ekinshi ushy bar. Qylmyskerlerden jábir kórgender qorqynysh pen úreı qushaǵynda júr, dep habarlaıdy Kazinform tilshisi.</p>

Merziminen buryn bosatý tájirıbesin leıborıster saılaýda jeńiske jetkennen keıin birden qolǵa aldy. Biraq bul bastamany kezinde konservatorlardyń úkimeti usynǵan. Jańa erejege sáıkes bes jyldan az merzimge temir torǵa toǵytylǵan Anglııa men Ýelstegi aıyptylar bosatyldy. Olar jazanyń 40 paıyzyn ótese bolǵany. Degenmen, shekteýler jaza merziminiń sońyna deıin saqtalady. ıAǵnı, kommendattyq saǵatta syrtqa shyqpaıdy, túzeý mekemesi qyzmetkerleriniń baqylaýynda bolady.

Derekózderge sáıkes, Batys Eýropada túrmede otyrǵan qylmyskerlerdiń sany boıynsha Ulybrıtanııa kósh bastap tur. Jańa túzeý kolonııalary salynyp, zańdardy qatańdatqannyń ózinde jaǵdaı jaqsarmaı tur. Ádilet mınıstrliginiń málimetteri boıynsha, tutqyndardyń sany 90 myń adamǵa jýyqtaıdy. Londondaǵy Pentonvıll túrmesi qyzmetkeriniń aıtýynsha, jaǵdaı shynymen de ýshyǵyp tur.

«Banda bolyp, toptastyp qylmys jasaıtyndar kóp. Solardyń esebinen túrmeler tolyp tur. Olar temir torǵa toǵytylǵannan keıin de tóbeles shyǵarady. Toqtatamyn dep júrip, qos bilegimdi synydyryp ta alǵanmyn», - deıdi Pentonvıll túrmesiniń ofıtseri Sheı Dhýrı.

5 500 oryndy bosatý bastamasy osy aptada qolǵa alyndy. Birinshi kúni-aq 1 700 qylmysker temir tordan shyqsa, odan keıin 2 000-nan astamy bosatyldy. Aralarynda Londonnyń ońtústik-shyǵysynda ornalasqan eń qatań rejımdegi Belmarsh erler túrmesinde jazasyn ótegender de bar.

«Abaqtyda ıne shanshar oryn joq. Qapastyń qaı qanatynda oryn bosasa, dereý jańa qylmyskermen toltyrylady», - deıdi bostandyqqa shyqqandardyń biri.

«Men taǵy da qamalǵym kelmeıdi. Qaıtadan qylmys jasaımyn dep oılamaımyn», - deıdi taǵy bir jazasyn ótegen adam.

Qylmyskerlerdiń merziminen buryn bosatylatyny týraly olardyń qurbandaryna túgel habarlanbaǵan. Nátıjesinde sońǵylary qosymsha kómekke júginip úlgermepti. Bosatylǵandardyń arasynda turmystyq zorlyq-zombylyq jasaǵandar men áıel zorlaǵandar da bar. Qoǵam belsendileri, áıelder men balalarǵa arnalǵan qaıyrymdylyq uıymdary bastamany qatań synǵa aldy.

«Qaýymdastyǵymyzdyń músheleri merziminen buryn bosatylǵandardan jábirlenýshilerdi qorǵap, qoǵam qaýipsizdigin qamtamasyz úshin qoldan kelgenniń bárin jasaıdy. Biraq tolyq kepildik bere almaıdy. Ókinishke qaraı, bul másele boıynsha, bizben eshkim keńinen aqyldasqan joq», - deıdi Ulttyq probatsııa qyzmetkerleri qaýymdastyǵynyń bas hatshysy Ien Loýrens.

Ádilet mınıstrligindegilerdiń aıtýynsha, baspanasyz qalǵan qylmyskerler bostandyqqa shyqqanan keıin salyq tóleýshilerdiń esebinen arzan qonaq úılerge ornalastyrylady. Qatań shekteýlerdi qamtıtyn tolyq baqylaýda bolady. Sarapshylardyń pikirinshe, túrmelerdiń tolyp ketýine baılanysty úkimettiń basqa amaly qalmaǵan. Biraq bosatylǵandardyń qaıtadan temir torǵa oralmaıtynyna eshkim kepildik bere almaıdy deıdi olar.