Altynmen aptasa da eline oralǵan qazaqtyń balasy (FOTO)

ASTANA. QazAqparat - Jalpy, tanymal bolý úshin, eń kemi, jastaıyńnan shelektep ter tógip, jankeshtilikpen eńbek etip, talantyńdy shyńdap, ónerińdi jurtqa pash etip, talaıdyń tańdaıyn qaqqyza bilýiń kerek. Ózińniń qatarlastaryńa, onyń ishinde ishine shyntaq aınalmaıtyn kórealmas dushpandaryńa da eriksiz myqtylyǵyńdy moıyndatyp, artqy býynǵa úlgi bolyp, al aǵa býyn arqańnan qaǵyp, rııasyz «azamatsyń» deıtindeı kúnge jetkende ǵana kim-kim bolsyn ózin belgili bir deńgeıde tanymalmyn deı alar.

Biraq bulaı bola berýi shart emes eken. Náreste shyr etip, dúnıe esigin ashqan sátten bastap búkil el basyna kóterip, barlyq telearnalardan ol týraly baǵdarlamalar berilip, onyń atyna ǵımarattar salynyp, esimin bir sátte búkil el tanyp jatqanyn estiseńiz, tańǵalmańyz. Ómirde ondaı da oqıǵa bolady eken. Bizdiń keıipkerimizdiń basynan dál osyndaı jaǵdaı ótken.

Kezinde Er Jánibek babamyz Túrki balasynyń ata jurty - Altaıǵa bastap barǵan Kereı rýynyń urpaqtary búginde Qytaıdaǵy - 2 mıllıonǵa jýyq, Mońǵolııadaǵy - 200 myńdaı qazaq dıasporasynyń negizin qurap otyr. Odan keıin de túrli zamandarda bul elderge basqa da rýlarǵa jatatyn qazaqtar baryp qonystanǵan. Ásirese, Mońǵol Halyq Respýblıkasynda Kereı, Naıman, Ýaq rýlarynyń ókilderi kóptep kezdesedi.

1988 jyly osy Mońǵol eliniń Baǵanýr qalasynda búkil mońǵol halqy úshin este qalarlyq erekshe oqıǵa boldy - jan sany az sanalatyn darhan halyqtyń eki mıllıonynshy nárestesi ómirge keldi. Sahara halqy, qazaqy teńeýmen aıtsaq, bórkin aspanǵa atyp qýandy. Bir qyzyǵy bul sábı qazaq otbasynda - Qıbekeıuly Oralbek esimdi aǵamyzdyń shańyraǵynda dúnıege keldi.

Mońǵol eliniń dárigerleri bul qýanyshty jańalyqty biraz ýaqyt buryn boljap, Oralbek Qıbekeıuly men onyń jubaıy Gúlsara Qýanbaıqyzyn eskertip qoıypty. Bir qyzyǵy, bala dál boljanǵan kúni týsa, ol osy eldiń eki mıllıonynshy nárestesi hám azamaty sanalatyndyqtan, onyń esimi Saıamandah atalýy kerektigin de kún buryn habarlaǵan. Qazaq tiline aýdarǵanda bul sóz «mıllıon jasa» degendi bildirse kerek.

Sonymen Gúlsara jeńgemiz Mońǵol Respýblıkasynyń eń uly merekesi - Táýelsizdik kúni sanalatyn shildeniń 11-shi juldyzynda tańǵy 9:45-te balpanaqtaı ul balany dúnıege ákeledi. Eldiń buqaralyq aqparat quraldary shýlap qoıa beredi. Balanyń atyna neke saraıy ashylady. Ol jer áli kúnge deıin Saıamandah dep atalyp kele jatqan kórinedi. Oǵan qosa jańa boı kóterip kele jatqan kenshiler shaharynan sý jańa úsh bólmeli páter syıǵa tartylady. Balaǵa jeke dáriger taǵaıyndalady. Ol ol ma, anasyna jáne nárestege eldiń eki mıllıonynshy azamaty bolyp týǵany úshin altynnan medal taǵady. 18 jasqa deıin eldiń qaı jerine baram dese de tegin júretin quqyq beriledi. O kezde tek shendi-shekpendilerdiń úıinde ǵana úı telefony bolady-mys, uzynsonar kezekke de qaramastan aǵamyzdyń otaýyna qala basshylary úı telefonyn ornyttyrady. Aıta berse kóp, Saıamandahty túgeldeı bir el basyna kóteredi.

Qarapaıym kenshi qazaqtyń balasy osylaısha han taǵyna muragerden kem kún keshpeı ósip jatady. Ýaqyt ótken saıyn onyń deniniń saýlyǵyn, amandyǵyn arnaıy adamdar baqylap otyrady. Biraq Qazaqstan degen el atajurty ekenin, ol táýelizdik alǵan kúni kóshtiń basyn elge burý kerektigin júrek túkpirinde paryz dep biletin shettegi qazaq balasy 1991 jyldan bastap atamekenge qaraı aǵylyp qoıa beredi. Sol kezde kóptiń qatarynda úıin de, jumysyn da tastap, Oralbek aǵamyz Pavlodar oblysy Baıanaýyl aýdanyna eńbek shartymen kóshtiń basyn burady. Ondaǵan jyl Maıkóbe kómir ken ornynda jumys isteıdi. Al 2006 jyly Aqmola oblysy Novomarkovka aýylyna qonys aýdarady.

Negizi, Aqmola óńiriniń baıyrǵy qazaqtary Novomarkovka aýylynyń burynǵy ataýy Myńshuńqyr desedi. Biraq oryssha ataý áne-mine aýysady degenmen, ázirge esh jańalyq joq.

Al bizdiń keıipkerimiz bolsa el qatarly elordada tirlik keship jatyr. «Ol jaqta júrseń osy kúnge deıin barlyq materıaldyq jaǵdaıyńdy jasap bergendeı eken ǵoı» desem, «óz elimde ultan bolǵanym artyq qoı», - deıdi kúlip. Qalaı kelispeısiń?!

Erbol JANAT