Almatyda jastar arasynda energetıkalyq sýsynnan asqazan aýrýy órshigen

ALMATY. QazAqparat - Almatyda energetıkalyq sýsyndy tutyný saldarynan hırýrgııalyq patologııasy bar naýqastar sany artqan. Bul týraly №4 qalalyq klınıkalyq aýrýhananyń joǵary sanatty dárigeri, S.Asfendııarov atyndaǵy QazUMÝ №1 hırýrgııalyq aýrýlar kafedrasynyń professory Abylaı Baımahanov aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Dárigerdiń aıtýynsha, keıingi kezde asqazan aýrýyna shaldyqqan naýqastar sany artqan. Budan basqa túrli dıagnozben túsken patsıentter de bar. Mamandar keıbir aýrýdy der kezinde anyqtaý qıynǵa bolǵandyqtan hırýrgııalyq dıagnostıkalyq ádisti qoldanyp jatqanyn aıtady.

«Klınıkamyzdyń jedel hırýrgııa bólimshesine naýqastar kún saıyn qabyldanady. Keıingi kezde jastar arasynda asqazan aýrýlaryna shaldyqqandar jıi anyqtalyp otyr. Naqtyraq aıtsaq, asqazan oıyq jarasy men asqazannan qan ketýdiń aýyr túri. Sondaı-aq qabyldaý bólimine ishtiń túsiniksiz aýrýy, júıke qozýy, mazasyzdaný jáne júrek aınýy mazalaǵan naýqastar da júginedi. Munyń bári abdomınaldy aýrýlardy dıagnostıkalaýda qıyndyq týdyrady. Sondyqtan hırýrgtar aýrýdy anyqtaý úshin dıagnostıkalyq laparoskopııaǵa júginetin sátteri bolady», – deıdi professor Abylaı Baımahanov.

Qabyldaýǵa kelgen ár adammen sóılesip, zertteý júrgizgen kezde, kóbi kúnine 3-4 quty energetıkalyq sýsyn ishkenin aıtqan. Al dárigerler gazdalǵan sýsyn quramyndaǵy shamadan tys qanttan asqazan titirkenip, aýyrsynýy jáne bul meteorızmge ákelýi múmkin ekenin aıtady.

«Energetıkalyq sýsynnyń quramyndaǵy kofeın aýyr gastrıtke shaldyqtyrýy múmkin. Saldarynan asqazan, ishekte qabyný, aýyrsyný paıda bolyp, erozııa jáne qan ketý belgileri anyqtalyp jatady. Búginde árbir jasóspirim energetıkalyq sýsyndy kez kelgen saýda núktesinen satyp ala alady. Óskeleń urpaq energetıkalyq sýsynnyń zııany týraly bilýi kerek», – dep túsindirdi dáriger.

Maman ata-analarǵa balalaryn baqylaýǵa alýǵa keńes berdi. Sonymen qatar jasóspirimder de «birinshi baılyq – densaýlyq» ekenin eskergeni jón.

Aıta keteıik, Ulttyq qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ortalyǵynyń málimeti boıynsha, Qazaqstanda 11-15 jas aralyǵyndaǵy jasóspirimderdiń shamamen 45%-y energetıkalyq sýsyn ishken. Al kámeletke tolmaǵandardyń shamamen 3%-y kún saıyn ishedi ári bul kórsetkish jyl saıyn artyp keledi. Balalardyń 17,5 paıyzy energetıkalyq sýsyndy aptasyna bes-alty ret tutynady. Saýalnamaǵa Qazaqstannyń 20 óńirinen 11-15 jas aralyǵyndaǵy 8,5 myńnan astam oqýshy qatysqan.