Almatyda jańa kreatıvti keńistik tanystyryldy
Shahar basshysy Baqytjan Saǵyntaev atalǵan jobamen tanysty. Biregeı qoǵamdyq keńistik, ıaǵnı megapolıs turǵyndary úshin saıabaq aımaǵy men rekreatsııa ornyn qurý megapolısti «Jasyl qala» retinde damytýdyń jalpy tujyrymdamasyna sáıkes keledi.
Qoldanystaǵy jasyl qor qalpyna keltirilip, bolashaqta boı kóteretin saıabaq abattandyrylyp, ondaǵy aımaqty kórkeıtý úshin jasyl jelek otyrǵyzylady.
Bul jerden 1,5 km radıýsta Ál-Farabı men N. Nazarbaev dańǵyldarynyń qıylysynda saıabaq aımaǵy joqtyń qasy.
Almaty Museum of Arts zamanaýı óner murajaıy osy keńistiktegi basym baǵyttardyń biri bolady.
Sáýletshilerdiń basty maqsaty – ártúrli óner kórmeleri úshin keńistik qurý jáne Almatynyń jańa arhıtektýralyq kórikti jerin qurý bolatyn.
Joba boıynsha murajaı taýlar men qalany beıneleıtin L-tárizdi eki qıylysatyn ǵımarattan turady. ıAǵnı, ishki jabyq keńistik qurylady.
Ol keńistik N. Nazarbaev dańǵylynan murajaıǵa negizgi kireberis pen jańa balet teatrynyń kireberisi arasyndaǵy baılanysty qalyptastyrady.
Taý shatqalyna uqsaıtyn bul keńistik murajaıdyń negizgi «kúre tamyry» bolady.
Jalpy aýdany 10 myń sharshy metrden asatyn ǵımaratta ýaqytsha jáne turaqty ekspozıtsııa zaldary, kitaphana, teatr qoıylymdary men kontsertterge arnalǵan alań, balalar men eresekterge bilim berý baǵdarlamalaryn ótkizýge arnalǵan zaldar, kafe, meıramhana, dárishanalar men óner týyndylarynyń kásibı qoımasy ornalasady.
Kórme zaldary álemdik mýzeılerdiń barlyq talaptaryna saı bolady. Bul Almatyda olardyń kórmelerin qabyldaýǵa múmkindik beredi.
Mysaly, ýaqytsha kórmeler zalynyń aýdany 1 000 sharshy metrge, al tóbesiniń bıiktigi 12 metrge teń bolady. Bul monýmentaldy eksponattar qoıýǵa múmkindik beredi.
Metsenat Nurlan Smaǵulov qarjylandyratyn murajaıdyń qurylysy 2021 jyldyń qarasha aıynda bastalady. Al onyń ashylýy 2023 jylǵa josparlanǵan.
Murajaı ekspozıtsııasynyń negizin XX ǵasyrdaǵy qazaqstandyq jáne álemdik óner týyndylary metsenattyń jeke kollektsııasynan alady.
«Biz kópshilik qaýymǵa Ortalyq Azııa, halyqaralyq sýretshilerdiń jumystarymen tanysýǵa jáne zamanaýı ónerdi nasıhattaýǵa múmkindik beretin murajaı salamyz. Baqytjan Saǵyntaevqa, ákimdikke qoldaý kórsetkeni úshin alǵys aıtqym keledi», – dedi Nurlan Smaǵulov.
Zamanaýı óner murajaıy jáne saıabaq aımaǵymen qatar kreatıvti ındýstrııany damytý boıynsha jobalar iske asyrylatyn kreatıvti toqsanǵa shyǵý kózdelgen.
Munda art galereıalarǵa, fashion bıýrolar, qolónershilerdiń marketpleısterine, sheberlik sabaǵyn ótkizý oryndaryna, kreatıvti ındýstrııalardyń ónimderi men qyzmetterin ilgeriletýge arnalǵan is-sharalarǵa jáne basqa da kreatıvti keńistikterge arnalǵan rezıdentsııalar ornalasatyn bolady.
Prezentatsııaǵa tanymal sáýletshiler men dızaınerler, ónertanýshylar men mádenıet qaıratkerleri qatysty.
Sáýletshi, Urban Forum Kazakhstan negizin qalaýshy Ásel Erjanova megapolıstiń úılesimdi damýynyń mańyzdy komponenti retinde jobanyń ekologııalyǵyn atap ótti.
«Biz búkil Qazaqstan boıynsha jobalarmen aınalysamyz, biraq Almaty – bizdiń súıikti qalamyz. Bul megapolıske qajet zamanaýı ónerdiń jaqsy jobasy. Munda qurylys protsesinde joǵary ekologııalyq standarttar qoldanylatyn bolady, al bul óte mańyzdy. Ekologııalyq trendiler qolǵa alyndy, bul keremet. Jaıaý júrginshiler joly bar, jasyl aımaqtar Botanıka baǵymen jáne Tuńǵysh Prezıdent saıabaǵymen úılesim tapqan, jasyl beldeýdiń aýqymy saqtalǵan», - dedi Ásel Erjanova.
«Eýrazııalyq mádenı alıanstyń» kýratory Olga Veselova jańa shyǵarmashylyq keńistik qurylatyn óner salasy ókilderiniń pikirin bildirdi.
«Bizde jańa zamanaýı óner murajaıynyń jáne ony Almatydaǵy laıyqty orynda bolatynyna óte qýanyshtymyn. Biz Orta Azııadaǵy osyndaı jobany jasaǵan alǵashqylardyń biri bolamyz. Qazirgi zamanǵy ónermen aınalysatyn kórkem qoǵamdastyqtyń atynan qala men metsenattarǵa joba úshin úlken rızashylyǵymdy bildiremin», - dep atap ótti Olga Veselova.
Qazaqstannyń kógaldandyrý qaýymdastyǵynyń prezıdenti Tatıana Antonenko shyǵarmashylyq kvartal parkiniń jobasyn ázirleýge jáne ony sarapshy retinde iske asyrý isine qatysýǵa daıyn ekendigin bildirdi.
«Men barshańyzdy Almaty qalasynyń kúnimen quttyqtaımyn jáne landshaft qaýymdastyǵynyń ókili retinde men saýatty peızajdar jasaý úshin dızaınerlik kezeńde sarapshylar qaýymdastyǵyn qurýǵa nazar aýdarǵym keldi», - dedi Tatıana Antonenko.
Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen qaıratkeri, sýretshi Baıtursyn Ómirbekov qala dınamıkalyq túrde damyp, ósip kele jatqandyqtan, jobanyń óte qajet ekenin atap ótti.
«Men sýretshilerge arnalǵan osyndaı merekeniń qala kúni uıymdastyrylǵanyna óte qýanyshtymyn. Qala ósip, damýda, oǵan jańa shyǵarmashylyq keńistikter qajet. Búgin men Almatyda alańdardyń qalaı qalpyna keltirilgenin kórdim, Abaı atyndaǵy QUOBT janynda jáne Á. Qasteev atyndaǵy óner murajaıy atyndaǵy sýburqaqtar ashylyp jatyr. ıAǵnı, qala tarıhy qalpyna keltirilip, saqtalýda. Sonymen birge qalada saıabaqtar men shyǵarmashylyq aýdandar qurylýda. Shyǵarmashylyq baǵytty damytý úshin qalaǵa osyndaı serpindi jobalar qajet, bul munda turatyn shyǵarmashylyq adamdardyń úlken kúshi. Olardyń qurmetti ártisterdi umytpaıtyny jáne beıneleý óneri salasyndaǵy jas urpaqqa jol berýi qýantady», - dep pikir bólisti Baıtursyn Ómirbekov.
Aıta ketsek, Almatyda birqatar kreatıvti keńistikter salynyp jatyr. Almaty Creative strategııasyn iske asyrý aıasynda 2020 jyldyń jeltoqsan aıynda Alataý aýdanynda Alatau Creative Hub ashyldy. Habta kovorkıng keńistik, balalarǵa arnalǵan 25 tegin shyǵarmashylyq úıirme, sheberlik sabaqtaryna arnalǵan alań bar. Onda j yl basynan beri 100 myńnan astam adam keldi.
Medeu Creative Hub mýzykalyq ónerine basa nazar aýdara otyryp, jastar ortalyǵyn ashý josparda.
Kreatıvti ındýstrııalar jobalaryn iske asyrý úshin alań qurylatyn DEPO Evolution Park qurylysy jalǵasýda.