Almatyda qaıtys bolǵandar menıngokokk juqpasynyń A shtamyn juqtyrǵan
Búgin óńirlik kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken brıfıng barysynda S.Asfendııarov atyndaǵy QazUMÝ juqpaly jáne tropıkalyq aýrýlar kafedrasynyń meńgerýshisi Almagúl Dúısenova osylaı dedi.
Onyń aıtýynsha, kópshilik menıngokokk juqpasyn menıngıtpen shatastyrady.
«Menıngıt - aýrýdyń sındromy. Ol irińdi nemese serozdy bolady. Sonymen qatar, vırýstyq, zeńdi, bakterıaldy bolady. Biz menıngokokk juqpasy týraly aıtyp jatyrmyz. Bul jaǵdaıda qaıtys bolǵandardyń bárinde bakterıaldy forma bolǵan. Sonymen qatar, adamdar menıngokokk juqpasynyń tasymaldaýshysy bolǵanyn bile bermeıdi. Olar aýyrmaýy da múmkin. Bul eń negizgi aýrý juqtyrý kózi bolyp tabylady. Onyń aınalasyndaǵy adamdar aýyra qalǵan jaǵdaıda, jańaǵy adam baılanysta bolǵan adam retinde tirkeledi. Sol kezde onyń aýyz qýysynan jaǵyndy alynyp, juqpa bary rastalady», - dedi ol.
Mamandardyń aıtýynsha, menıngıt aýrýynyń jeńil túri nazofarıngıt te jıi kezdesedi.
«Asqynǵan nazofarıngıt aýrýy jaǵdaıynda adamnyń qyzýy kóteriledi. Tamaǵy aýyryp, murny biteledi. Bul formadan adam ólmeıdi», - dedi A. Dúısenova.
Aýrýdyń eń aýyr túri menıngokoktsemııa týdyratyn menıgokokk juqpasynan bastalady.
«Bul óte agressıvti forma. Inkýbatsııalyq kezeń 2-10 kúnge sozylady. Qozdyrǵysh birden qanǵa túsedi. Sonyń kesirinen shuǵyl túrde menıngokokk sepsısi paıda bolady. Aǵzaǵa kóp kólemde endotoksın jaıylady. Tamyrlar jansyzdanǵan soń adamnyń qan qysymy tómendep ketedi. Aǵzaǵa ottegi jetpeýiniń kesirinen gıpoksııa jaıylady. Barlyq ómirlik mańyzdy organdar, mı zardap shege bastaıdy. Qaıtys bolǵan adamdardyń bárinde osyndaı jaǵdaı bolǵan», - dedi maman.
Onyń aıtýynsha, menıngokokk juqpasyn adam birneshe saǵatta juqtyrýy múmkin.
«Aýrýdy úıde, kazarmada, jataqhanalarda juqtyrý múmkin. Máselen, kınoteatrda jabyq kınoseans júrgen kezde 3 saǵattan artyq otyrǵan jaǵdaıda juqpa adamǵa juǵýy múmkin. Bul kınozaldar jeldetilmeıdi. Al menıngokokk shtammy ýltrakúlgin sáýlelerden, zararsyzdandyrý suıyqtyqtarynan óledi. Sondyqtan, adamdar 3 saǵattan artyq jeldetilmeıtin bólmede otyrmaýy kerek», - dedi Almagúl Dúısenova.
Epıdemıologtar qaza bolǵan adamdardyń barlyǵynda menıngokokk juqpasynyń A tıpi bolǵanyn aıtty.
«A tıpi Afrıka halyqtaryna tán juqpa, V tıpimen eýropalyqtar kóp aýyrady. Bul juqpalardyń barlyǵy qazir bizge keledi. Sebebi, qazir kóshi-qon protsesi óte joǵary», - dedi mamandar.
Qalalyq Qoǵamdyq densaýlyqty saqtaý departamentiniń málimetinshe, búginde Almatyda 48 adam menıngokokk juqpasyna kúdik týyndaǵan soń dárigerlerge júgingen. Onyń ishinde 32 adamda menıngokokk juqpasy bar ekeni zerthanalyq túrde rastaldy.
Al, respýblıka boıynsha menıngokokk juqpasynan 13 adam kóz jumǵan.
Almatyda 5 adam kóz jumdy. Olardyń 2-eýi - 5 jasqa deıingi balalar. Eki balanyń anasy aýrýdyń alǵashqy belgileri bastalǵanda jekemenshik emhanadaǵy ózderiniń jeke dárigerlerinen keńes alǵany belgili boldy.
Syrqattanǵandardyń biri - 27 jastaǵy órt sóndirýshi Oljas Súleımenovtyń aýrýy nebári 12 saǵattyń ishinde asqynyp, kenetten kóz jumǵan.
Jalpy, Almaty oblysynda 4 adam kóz jumdy.