Almaty oblysynyń 2017 jyldaǵy 7 jetistigi
10 jyl qańyrap turǵan Aqsý qant zaýyty iske qosyldy
Almaty oblysynda Elbasynyń tikeleı tapsyrmasymen qant qyzylshasy qaıta jańǵyrýda. Bıyl óńir 9 myń gektar jerge tátti túbir egip, 350 myń tonna ónim aldy. Odan taza 35 myń tonna qant shyǵarý josparlanýda. Oblysta qant qyzylshasyn egip jatqan sharýalar kóp bolǵanmen biraq, ónimdi ótkizetin tek bir-aq zaýyt jumys istedi. Arysy Alakólden berisi Qapshaǵaıdan sharýalar Taldyqorǵan irgesindegi Kóksý qant zaýytyna ónimderin tasıtyn. Shyǵyn kólemi de aıtarlyqtaı edi. Al bıyl kópten kútken «Aqsý qant» zaýyty iske qosyldy. 10 jyl boıy toqtap, qańyrap turǵan mekemeniń jumysyn jandandyrý maqsatynda óńirdiń jaýapty mamandary biraz ter tókti. Investor tappaı da qınaldy. Biraq, tapsyrma tııanaqty oryndaldy. Bul jumystarǵa 15 mlrd teńge kóleminde ınvestıtsııa tartylyp, onyń 3 mlrd teńgesi negizgi qural-jabdyqtardy jańǵyrtý úshin «Jetisý» ÁKK tarapynan bólindi. Endi «Aqsý qant» zaýytynda bıylǵy maýsymda 80 myń tonnaǵa deıin qant qyzylshasyn óńdep, 6 myń tonna qant alý josparlanyp otyr.
Úsharalda jańa áýejaı ashyldy
Ný dese nýy, kól dese kóli, taý dese taýy bar Jer jánnaty atanǵan Jetisý jeri týrızm salasyn damytýǵa qolaıly aımaqtardyń biri. Bıyl aıdyndy Alakólge kelgen demalýshylardyń sany 750 myńnan asty. Byltyr bul kórsetkish 450 myń tóńireginde bolatyn. Osy týrızm salasyn damytý maqsatynda Úsharal əýejaıynyń qurylysyna oblystyq bıýdjetten 1 mıllıard teńgeden asa qarjy bólindi. Qazir Astana men Taldyqorǵannyń týrısteri kólge ushaqpen jete alady. Áýejaı kólden 80 shaqyrym jerde ornalasqan. Aıta ketý kerek, Alakóldegi týrızmdi damytý arnaıy bas josparǵa sáıkes júzege asýda. Qazirgi tańda demalys aımaǵynyń ishki joldary jóndelip, jaryq júıeleri tartylǵan. Búginde bul aımaqta týrızm baǵyty boıynsha 162 nysan qyzmet kórsetedi. Alakólge halyq ushaqpen de, poıyzben de qatynaı alady. Aqshı aýylynda jańa vokzaldyń qurylysy aıaqtalýǵa jaqyn.
2017 jyly Taldyqorǵanǵa gaz keldi
Jetisýlyqtardyń kelesi jetistigi - keshendi gazdandyrý salasynda. Almaty oblysynda 741 eldi meken bar. 2 jyl buryn bar-joǵy 73-inde ǵana tabıǵı gaz bar edi. Bıyl, 120 dan astamy kógildir otynmen qamtyldy. Oblys bıligi aldaǵy 3 jylda tabıǵı gazben qamtý kórsetkishin 51 paıyzǵa jetkizýdi josparlap otyr. 2017 jyly Taldyqorǵanǵa alǵash gaz keldi. Almaty qalasynyń tabıǵı kógildir otynnyń ıgiligin kórgenine 50 jyldaı boldy. Jetisýdyń bas qalasyna jarty ǵasyrdan soń jetti. Órkenıet ıgiligine qol jetkizgender qatarynda taǵy da birneshe aýdan turǵyndary bar.
Qazaqstannyń 18 mıllıonynshy turǵyny Taldyqorǵanda dúnıege keldi
Taýyq jylyndaǵy taǵy bir aıtarlyqtaı oqıǵanyń biri ol elimizdiń 18 mıllıonynshy turǵynynyń Taldyqorǵanda dúnıege kelýi. Náresteniń salmaǵy 3300 gramm, boıy 51 sm. Múslıma Samatqyzynyń ata-anasyna Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov úsh bólmeli páter kiltin taldyqorǵandyqtardyń aldynda saltanatty túrde tabys etti. Barsha qazaqstandyqtardyń qýanyshyn eselegen sábı - otbasynyń ekinshi balasy. Múslımanyń anasy Omarxanova Dıana Erikqyzy 1991 jylǵy, mamandyǵy - defektolog.Al ákesi Bestibaev Samat Erkinbekuly 1982 jylǵy, mamandyǵy - ustaz.
Aıta ketý kerek, taýyq jylynda Almaty oblysyndaǵy jalpy halyq sany Naýryz aıynda resmı túrde 2 mıllıonǵa jetti. 2 mıllıonynshy turǵyn Eńbekshiqazaq aýdanynda dúnıege keldi. Ulystyń uly merekesi Naýryz meıramy qarsańynda jaryq dúnıe esigin ashqan sábıdiń ata-anasyn óńir basshysy Amandyq Batalov arnaıy baryp quttyqtap, eki bólmeli pəterdiń kiltin tabys etken bolatyn. Jas otbasy Amandyq Ǵabbasulynan sábılerine at qoıýyn surap, óńir basyshysy eki mıllıonynshy turǵynynyń esimin «Nursultan» dep qoıdy. Jalpy Jetisý jerinde jylyna orta eseppen 40-45 myń sábı dúnıege kelýde.
Jetisýlyqtar «Rýhanı jańǵyrýǵa» jemisti atsalysty
Bıylǵy jyl Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamalyq maqalasynyń halyqqa jol tartýymen erekshelendi. Almaty oblysynda «Batyr babalarǵa taǵzym» memorıaldyq kesheni - «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda ashylǵan alǵashqy nysandardyń biri. Keshen-jetisýlyq metsenattardyń batyr babalar rýhyna taǵzymynyń belgisi. Urpaqqa tartýy. Mýzeıde saqtar, ǵundar, Alash orda dáýirinen táýelsiz Qazaqstan tarıhyna deıingi tarıh tutas qamtylǵan. Ult rýhynyń altyn qazyǵy - handar, bıler sýretteri ilýli. Sondaı-aq Qarasaı aýdanynyń Shamalǵan aýylynda «Atameken» tarıhı-mádenı ortalyǵy ashyldy. Memleket basshysynyń týǵan jerinde salynǵan keshenge Ult kóshbasshysynyń ómiri men qyzmeti, shyǵarmashylyǵy jáne saıası jolyn aıshyqtaıtyn jańa eksponattar qoıyldy. Saltanatty sharada erekshe syı retinde Memleket basshysy paıdalanǵan alǵashqy úkimettik avtokólik tartý etildi. Elbasynyń «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamalyq maqalasy jaryqqa shyqqaly aımaqta 4,5 myńǵa jýyq taǵylymdyq mańyzy bar túrli is-shara ótip, 800 myńdaı adam qamtylǵan.
Taldyqorǵan jyldaǵydan órkendeı tústi
Jetisýdyń bas qalasy úshin taýyq jyly da tabys jyly boldy. Oblys halqyna erekshe qýanysh syılaǵan sátter az bolǵan joq. Qalada jańadan boı kótergen altynshy jáne jetinshi shaǵyn aýdandarynda qurylys qarqyndy júrip jatyr. Baspanaly bolyp, qýanyshtary eselenip jatqan halyqtyń sany artýda. Taldyqorǵan qalasy jyldan jylǵa jańa nysandar men sáýletti ǵımarattarmen tolyǵýda. Biri - qalada birden 3 úlken ǵımarattyń irgesi qalanýy. Saltanat saraıy men Kórme kesheni kóz qýantyp qarasha aıynda qatarynan qoldanysqa berildi. Taldyqorǵandyq jas jubaılar nekelerin budan bylaı úlken saltanat saraıynda qııady. Jańa neke saraıy sáýleti jaǵynan qalaǵa erekshe kórik berip qana qoımaı, azamattyq hal aktilerin tirkep, 8 túrli qyzmet kórsetedi. Al Shahardyń ońtústik-batys bóliginde ornalasqan kórme alańynyń quny 1,2 mlrd teńge. 4,5 myń sharshy metr aýmaqta kásiporyndar óz ónimderin jurt nazaryna usyna alady. Ekinshi qabatynda bilikti mamandar kásipkerlerge ár túrli qyzmetter kórsetedi. Al drama teatrdyń qurylysy aıaqtalýǵa jaqyn.
Elimizde tuńǵysh ret aýyldyq ýchaskelik polıtseılerge keńse men baspana salyndy
Almaty oblysynda aýyldaǵy ýchaskelik polıtsııa qyzmetiniń tirek pýnktteri ashyldy. Qazaqstanda teńdesi joq bul pýnktterdiń basty ereksheligi tártip saqshysynyń úıi de, keńsesi de bir ǵımaratta ornalasqan. Osy ýaqytqa deıin ýchaskelik polıtseıler aýyl ákimdiginiń bir bólmesin panalaıtyn. Sondaı-aq taǵaıyndalǵan eldi-mekende baspana máselesi de qıyn bolatyn. Jetisý jerindegi jańa bastama polıtsııa qyzmetkerine de, aýyl turǵyndaryna da yńǵaıly. Inspektor óz jumys ornynan tabylyp, otbasynyń qamyna alańdamaıdy. Bıyl 63 tirek pýnkti ashyldy. Ǵımarattar qurylysyna oblys bıýdjetinen 1,2 mlrd teńgege jýyq qarjy bólingen.