Almatynyń Medeý aýdanynda kóp jyldan beri qordalanǵan sý máselesi sheshildi
2023 jyldyń mamyr aıynda bastalǵan aýqymdy joba aıasynda 6,9 myń tekshe metrge 5 rezervýar jáne táýligine 7,3 myń tekshe metrge 3 uńǵyma salyndy. Rezervýarǵa Kamensk ústirti, Kólsaı, Muztaý jáne ıÝbıleınyı shaǵyn aýdandarynyń turǵyndaryn sýmen qamtamasyz etý úshin 6,1 km jańa magıstraldyq jeliler salyndy.
Sondaı-aq joba boıynsha jabdyqty aýystyryp, qoldanystaǵy 8 uńǵyma qaıta jańartyldy, onyń úsheýi «Kaptaj» sý alý alańynda ornalasqan. Bul jumys alynǵan sýdyń kólemin eki esege jýyq – saǵatyna 300-den 500 tekshe metrge deıin arttyrýǵa múmkindik berdi.
Osylaısha, Medeý aýdanynyń ınjenerlik jelileri men nysandary qolda bar jer asty sý jınaǵysh qýatyna qosymsha qosylǵan. «Kaptaj», «Bastaý» jer asty sý qabyldaǵyshtarynan jáne «Medeý» súzgi stantsııasynan túsetin sý osy rezervýarlarda jınaqtalyp, zararsyzdandyrylady. Sodan keıin sorǵylardyń belgilengen toptary esebinen aýyz sý magıstraldyq baǵyt boıynsha Kamensk ústirtine taratylady.
Qosymsha qurylys jumystary aıaqtalǵannan keıin Kólsaı, Muztaý jáne ıÝbıleınyı shaǵyn aýdandaryna kezeń-kezeńimen sý beriledi. Qazir Kólsaı shaǵyn aýdanyna deıin «Ońdasynova» magıstraldyq qubyry men sorǵy stantsııasynyń qurylysy júrgizilip jatyr. Sondaı-aq «Balqash» sorǵy stantsııasynan Muztaý shaǵyn aýdanyna deıin magıstraldyq qubyr salý josparlanǵan. Sonyń nátıjesinde 4 shaǵyn aýdannyń 20 myń turǵyny turaqty sýmen qamtamasyz etiledi.
Medeý aýdanynyń joǵarǵy bóligin sýmen jabdyqtaý jer ústi sýmen jabdyqtaý kózderiniń áser etý aımaǵynda ornalasqan. Sebebi buryn atalǵan aýmaq Almaty oblysy Talǵar aýdanynyń quramyna engen. 2013-2014 jyldary Almatynyń Medeý aýdanyna qosyldy. Sodan beri osy shaǵyn aýdandardyń turǵyndaryn sapaly sýmen jáne kárizben qamtamasyz etý máselesi ózekti bolyp qala berdi.
2022 jyly «Kamensk ústirti» shaǵyn aýdanynda uńǵymanyń debeti 2,5 ese – 150-den 60 m3-ge deıin tómendegesin qala basshysy taý bókterindegi turǵyndardy taý ózenderine táýeldilikten aryltýdy tapsyrdy.
Sonymen qatar 2023 jyly Almaty óńirindegi ádetten tys ystyq aýa-raıy Shaǵyn Almaty shatqalynda taýly qar jamylǵysynyń qarqyndy erýine túrtki boldy, bul óz kezeginde Kishi Almaty ózenindegi sý deńgeıiniń kúrt kóterilýine, jaǵalaýlardyń shaıylýyna jáne jergilikti sel shyǵaryndylaryna ákeldi. Ózendegi sýdyń laılaný deńgeıiniń joǵarylaýy sanıtarlyq normalarǵa sáıkes tazartýǵa múmkindik bermedi. Osyǵan baılanysty qalanyń joǵarǵy bóliginiń turǵyndary shekteý aımaǵynda boldy.