Almatyda ortalyqqa jappaı shoǵyrlanýdan ózekti máseleler týyndaıdy — sáýletshi

<p>ALMATY. KAZINFORM — Almatyda ótken «CREW Central Asia 2024"forýmynda qazaqstandyq sáýletshi, Brıtandyq sáýletshiler RIBA Koroldik ınstıtýtynyń qurmetti múshesi, AIA amerıkandyq sáýletshiler ınstıtýtynyń múshesi, Máskeýdegi Halyqaralyq Sáýlet akademııasynyń (IAAM) professory Nurlan Kamıtov megapolıstegi sáýlet óneri men ǵımarattar qurylysy týraly pikir bildirdi.</p>

Halyqaralyq tájirıbesi mol sáýletshiniń aıtýynsha, Almatyda qala úshin ózekti máselelerdiń týyndaýyna monotsentrlik qurylym sebep bolyp otyr.

— Almatyda búgingi tańda monotsentrlik, ıaǵnı báriniń bir ortalyqqa shoǵyrlanýy problemalardy týdyratyny belgili. Ortalyqqa jatyn aýdandardan maıatnıktik qozǵalys júredi: tańerteń jumysqa, keshke úıge qaraı. Sondyqtan keptelister qalyptasady. Qalǵan ýaqytta joldar bos. Biraq aýa lastanady, bos ýaqyttyń bolmaýyna baılanysty azyraq adam ekonomıkaǵa óz úlesin qosady. Sondyqtan megapolıste polıtsentrlikti damytý qajet, — dedi sáýletshi.

Sondaı-aq Nurlan Kamıtov qoǵamda teris pikir qalyptasqan «egjeı-tegjeıli qurylys» nemese «núktelik qurylys» uǵymdaryna túsinikteme berdi. Onyń aıtýynsha, sáýlet ónerinde mundaı anyqtama joq.

— Bólek turǵan nysandar álemniń barlyq qalalarynda bar, árqashan bolǵan jáne bolady — osyny túsiný mańyzdy. Bul sáýlet ónerindegi tabıǵı, qalypty qubylys. Biraq bizdiń elimizde mundaı qurylystar rezonans týdyryp, teris pikir qalyptastyrdy. «Egjeı-tegjeıli qurylys» sııaqty ataý paıda boldy. Meniń oıymsha, bul negizinen sáýlet uǵymynda joq, qate anyqtama. Mysaly, bul qurylysty qandaı kósheler sheginde, qansha metr, ıaǵnı qandaı qashyqtyqpen sanaıtyny túsiniksiz. Arhıtektýranyń kásibı tujyrymdamalary turǵysynan mundaı anyqtama durys emes dep sanaımyn. Ekinshi jaǵynan, keıbir sáýletshilerdiń kásibı emes is-áreketi, qurylys erejeleri men normalarynyń saqtalmaýy, egjeı-tegjeıli josparlaý josparyna nemese qalanyń bas josparyna sáıkes kelmeýi — halyqtyń jaǵymsyz qabyldaýyna ákelýi múmkin. Árıne, ǵımarat jalpy kórinisten tysqary qalsa, ol qorshaǵan ortamen úılesimsiz jáne dóreki nemese ózdiginen durys emes kórinedi, — dep atap ótti ol.

Eske salaıyq, buǵan deıin Almaty ortalyǵyndaǵy dámhananyń jazǵy alańy buzylǵanyn jazǵanbyz.