Almaty, Aqmola jáne Almaty oblystary týrızmdi damytýǵa birlesip kúsh salady
Almaty ákimi Erbolat Dosaev atap ótkendeı, shahardyń ekonomıkalyq damýy onyń týrıstik tartymdylyǵynyń ósýimen tyǵyz baılanysty. 2023 jyly Almaty ShYU-nyń mádenı jáne týrıstik astanasy bolyp tanyldy, bul týrıster sanynyń 2022 jylmen salystyrǵanda 12,6% kóbeıýine áser etti.
Ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha Almatyǵa 2 mln. astam adam keldi, sheteldik týrıster sany 29,5% ósti, bul qalanyń týrıstik baǵyt retindegi jahandyq tartymdylyǵyn rastaıdy. Týrızmdi damytý ınfraqurylymǵa salynǵan ınvestıtsııa arqyly júzege asady (bıylǵy 7 aıda 54,6 mlrd.teńge). Týrızm salasynan túsetin salyq túsimderi 32,4% ósip, jarty jylda 40,6 mlrd teńgege jetti.
Almatyda jyl saıyn áleýmettik-demografııalyq sıpattamalardy, kelý maqsaty men qalada bolý uzaqtyǵyn qosqanda, maqsatty aýdıtorııany jaqsy túsinýge kómektesetin «Týrıstiń portreti» zertteýi júrgiziledi. Sheteldik týrıst – kóbinese jalǵyz saıahattaıtyn 26-35 jastaǵy er adam (40%). Kelýdegi negizgi maqsaty – mádenı is-sharalarǵa (48%) jáne ekotýrızmge (44%) ýaqyt ótkizý (68%). Turýdyń ortasha uzaqtyǵy 5 kún, ortasha chek táýligine 334 dollar (160 320 teńge), bul ishki týrıstiń ortasha cheginen 8,7 ese kóp.
MasterCard-pen seriktestik negizgi úrdisterdi baqylaýǵa jáne týrıstik áleýetti damytýǵa múmkindik beredi. Platformanyń málimetinshe, Almatyda birqatar kórsetkish jaqsarǵan. Týrısterdiń qanaǵattaný ındeksi (GTPI) 2024 jyldyń qańtarynan shildesine deıin 6% ósip, 71% boldy. Sheteldik týrıster klımat (89%), týrıstik ónimder (79%) jáne qonaq úıler (52%) týraly jaǵymdy pikir aıtady. Týrıstiń jeke saparlaryna ortasha shyǵystary táýligine 165,4 dollar (79,4 myń teńge), bıznes-týrıst 425 dollar (204 myń teńge) jumsaıdy, bul Almatyda MICE-týrızmdi damytýdyń mańyzdylyǵyn kórsetedi.
Şýche-Býrabaı kýrorttyq aımaǵy, Zerendi kýrorttyq aımaǵy, «Býrabaı», «Kókshetaý», «Buırataý» memlekettik ulttyq saıabaqtary jáne Qorǵaljyn qoryǵy sııaqty biregeı tabıǵı nysandar ornalasqan Aqmola oblysy da týrızmdi damytýǵa kirisken.
Aqmola oblysynyń ákimi Marat Ahmetjanovtyń aıtýynsha, óńirde emdeý-saýyqtyrý, rekreatsııalyq, ekologııalyq jáne agrarlyq týrızm ortalyqtary belsendi damyp keledi. 2023 jyldyń jáne osy jyldyń birinshi jartyjyldyǵynyń nátıjesi oń sıpatqa ıe: óńirge jalpy týrıstik aǵyn 6% ósip, 1,3 mln.kelýshige, onyń ishinde 18,2 myń sheteldik týrıstke jetti, bul ótken jylmen salystyrǵanda 114% kóp. Kórsetilgen týrıstik qyzmet kólemi 23% ósti, al sońǵy úsh jylda týrızm salasyna salynǵan ınvestıtsııa eki esege artyp, 2023 jyly 27,8 mlrd teńgege jetti.
Óńirde ınvestıtsııa tartý jáne qolaıly ınvestıtsııalyq ahýal jasaý boıynsha belsendi jumys júrgizilip keledi, bul Aqmola oblysynyń týrıstik áleýetiniń turaqty ósýi men damýyn qamtamasyz etedi. Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Rýstam Isataev óńirde Qazaqstannyń týrıstik kartasyna engizilgen 33 aýmaqtyń 9-y shoǵyrlanǵanyn atap ótti.
«Bizde «Kólsaı kólderi», «Sharyn» jáne «Іle-Alataý» memlekettik ulttyq tabıǵı saıabaqtary sııaqty biregeı tabıǵı nysandar bar. Týrıster úshin ınfraqurylymdy damytý boıynsha belsendi jumys istep jatyrmyz. Jańa ornalastyrý nysandaryn quryp jatyrmyz. Bıyl alǵashqy 6 aıda Almaty oblysynda sheteldik qonaqtar sany 73 myńnan asty. Bul ótken jylmen salystyrǵanda eki ese kóp», - dedi Rýstam Isataev.
Ótkizilgen marketıngtik zertteýlerdi eskere otyryp, Almaty ákimi Erbolat Dosaev keńeske qatysýshylarǵa shetelderdiń tájirıbesin paıdalana otyryp, otbasylyq jáne balalar paketi bar biregeı týrıstik ónimderdi damytýdy usyndy. Áýe kompanııalarmen, qonaq úı jelisimen jáne jeńildetilgen qarjylandyrýmen birlesken jobalar boıynsha bastamalar da qoldaý tapty. Keńes qorytyndysy boıynsha taraptar biryńǵaı týrıstik ónimder qurýdy, halyqaralyq naryqtaǵy ornyn nyǵaıtýdy, semınar ótkizýdi jáne óńirlerdi damytý úshin halyqaralyq kórmelerge qatysýdy kózdeıtin seriktestik týraly memorandýmǵa qol qoıdy.