Alık Shpekbaev qyzmetkeri jemqorlyqqa urynǵan basshy jumystan qalaı ketetinin túsindirdi
«26 qarashada Memleket basshysynyń sybaılas jemqorlyqqa qarsy zańnamaǵa jańa tolyqtyrýlar paketine qol qoıǵanyn bilesizder. Eń kóp talqylanǵan máseleniń biri – baǵynyshty qyzmetkeri sybaılas jemqorlyq jasaǵan jaǵdaıda saıası qyzmetshiniń qyzmetten ketýi. Osy rette keıbir mańyzdy tustardy túsindirgim keledi. Eń aldymen, saıası memlekettik qyzmetshiler degen kim? Ol – Prezıdentke tikeleı baǵynatyn jáne esep beretin mınıstrler, onyń orynbasarlary, memlekettik organdardyń birinshi basshylary, olardyń orynbasarlary, Nur-Sultan, Almaty, Shymkent qalalary men oblystardyń ákimderi, olardyń orynbasarlary, aýdan ákimderi», - dep jazdy ol Facebook paraqshasynda.
A.Shpekbaevtyń atap ótýinshe, saıası basshynyń óz qyzmetin doǵarýǵa ótinish berýiniń basty sharty – oǵan tikeleı baǵynyshty qyzmetkerge qatysty zańdy kúshine engen sottyń aıyptaý úkiminiń bolýy nemese aqtalmaıtyn negizder boıynsha qylmystyq isti toqtatý týraly sheshimniń qabyldanýy (amnıstııa, shynaıy ókiný, taraptardyń tatýlasýy jáne t.b). Basshynyń jumystan ketýge ótinish beretin merzimi – 10 kúntizbelik kún. Ekinshi shart – tikeleı baǵynyshty qyzmetker jasaǵan qylmystyń basshynyń saıası laýazymǵa taǵaıyndalǵan kúninen bastap 3 aı ótkennen keıin jasalýy.
«Durys túsiný úshin «tikeleı baǵynyshty» termınin túsindire keteıin. Ortalyq memlekettik organnyń basshysy úshin – ol onyń orynbasarlary, jaýapty hatshy nemese apparat basshysy, terrıtorııalyq bólimshelerdiń basshylary. Oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń, astananyń ákimderi úshin – olardyń orynbasarlary, apparat basshysy, aýdan nemese oblystyq mańyzy bar qala ákimi. Ortalyq memlekettik organ basshysynyń orynbasary úshin (mysaly, vıtse-mınıstr) – olar basshylyq etetin vedomstvonyń nemese derbes qurylymdyq bólimshelerdiń (departament, basqarma) basshylary. Oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń, astana ákimderiniń orynbasarlary úshin – jergilikti bıýdjetten qarjylandyrylatyn olar basshylyq jasaıtyn atqarýshy organdardyń basshylary. Aýdan ákimi úshin – orynbasarlary, apparat basshysy, tikeleı basshylyq jasaıtyn aýdandyq atqarýshy organdardyń basshylary, aýyl, kent, aýyldyq okýrgtardyń ákimderi», - dedi agenttik basshysy.
Onyń jazýynsha, «qyzmetten ketý» túsinigi tek saıası qyzmetshilerge qatysty qoldanylady. Jumystan ketýdi qabyldaý nemese qabyldamaý – saıası memlekettik qyzmetshini taǵaıyndaǵan tulǵanyń quzireti. ıAǵnı, ortalyq memlekettik organdardyń basshylary, oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalar men astananyń ákimderi úshin – Prezıdent, vıtse-mınıstrler úshin – Premer-Mınıstr, oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalar men astana ákimderiniń orynbasarlary úshin – oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalar men astananyń ákimderi.
«Memlekettik ákimshilik qyzmetshiler bolyp tabylatyn basshylar - jaýapty hatshylar, apparat basshylary, ortalyq memlekettik organ komıtetteriniń tóraǵalary jáne onyń orynbasarlary, departamentter men derbes basqarma basshylary osyǵan uqsas jaǵdaılarda jumystan bosatýǵa deıin tártiptik jaýapkershilikke tartylatyn bolady. Sondaı-aq tártiptik sanktsııalar memlekettik organdardyń, memlekettik uıymdardyń, kvazımemlekettik sýbektiler basshylarynyń sybaılas jemqorlyqtyń aldyn alý boıynsha sharalar qabyldamaǵany úshin engiziledi. Mundaǵy másele ujymda sybaılas jemqorlyqtyń aldyn alýdy óz mindetinde júıeli túrde elemeýge qatysty bolyp otyr. Bizdiń mindetimiz – basshylardy óz ujymdarynda sybaılas jemqorlyqtyń aldyn alýmen jáne eskertýmen sóz júzinde emes, is júzinde aınalysýǵa májbúrleý», - dedi A.Shpekbaev.
Agenttik basshysynyń atap ótýinshe, sybaılas jemqorlyqqa qarsy zańnamaǵa jańa tolyqtyrýlar 10 jeltoqsannan bastap qoldanysqa engiziledi.
«Bul qosymshalar Elbasy men Prezıdenttiń Qazaqstandaǵy sybaılas jemqorlyqty túbegeıli joıýǵa baǵyttalǵan júıeli jáne kóregen saıasatynyń jemisi. Olardyń quqyq qoldaný tájirıbesinde jańashyldyǵyn eskere otyryp, aldaǵy ýaqytta standartqa sáıkes emes túrli jaǵdaılar oryn alýy yqtımal. Biz ony sot organdarymen jáne prokýratýramen birlesip egjeı-tegjeıli zerdeleımiz», -dedi ol.