Áleýmettik jeli jáne depressııa: júıkemizdi saqtaý úshin ne isteý kerek - The Economist

ASTANA. QazAqparat - Búgingi tańda búkil álem boıynsha 300 mıllıon adam depressııaǵa, 260 mıllıon adam kúızeliske shaldyqqan. Mamandar psıhıkalyq aýrýlardyń kóp taralýyna tehnologııalardyń áseri zor ekenin jarysa aıtyp jatyr. Osy rette The Economist basylymy «Notes on a Nervous Planet» (Ashýly planeta týraly jazbalar),  «Reasons to Stay Alive» (Tiri qalýdyń sebepteri) kitaptarynyń avtory Mett Heıgpen kólemdi suhbat jarııalaǵan eken.  

Basylymnyń «Qoǵamda depressııa men kúızelistiń kóbeıýinde tehnologııalardyń róli qandaı?» atty suraǵyna jaýap bere otyryp, Heıg búgingi tańda adamzattyń kóp ózgeristi bastan keshkenin jazady.

«Adamdar basqasha ómir súredi, bir-birimen tildesý amaldary da ózgergen. Osy ózgeristerdiń barlyǵyn tehnologııalar alyp keldi. Sol sebepti áleýmettik medıa kompanııalar ózderine artylǵan jaýapkershilikti sezinýi kerek. Jalpy, tehnologııanyń ózi problema emes, biraq biz onyń ómirimiz ben aqyl-oıymyzǵa áseri týraly kóp bilmeımiz. Mine, sol problema», - deıdi Heıg.

Onyń aıtýynsha, kóbinese 16 men 24 jas aralyǵyndaǵy jastar jıi jalǵyzsyraıdy jáne áleýmettik jelige kóbirek táýeldi bolady. Al áleýmettik jeli óz kezeginde jalǵyzdyq sezimin odan saıyn kúsheıte túsedi.

«Árbir áleýmettik jeli adamǵa ártúrli áser etip, ártúrli problema týǵyzady. Mysaly, Twitter trollıng pen saıasattyń polıarızatsııasyna mán beredi. Instagram adamnyń ózin-ózi baǵalaýyn tómendetip, ózin basqa adamdarmen salystyrýyna alyp keledi. Sonymen qatar, óz ózine degen senimdilikti joıady. Snapchat jasóspirimder úshin qaýipti. Sebebi, olardyń arasynda onlaın kemsitý jıi bolady», - deıdi Heıg.

Suhbat barysynda búgingi tańda psıhıkalyq densaýlyq daǵdarysy júrip jatqany aıtylady. Al osy salada birneshe kitap jazǵan avtor qoǵamnyń durys baǵytta damymaı otyrǵanyn da alǵa tartady.

«Bul problemany sheshý úshin jastarmen jumys isteý kerek. Adamnyń psıhıkasynyń buzylýy kóp jaǵdaıda 14 jasqa deıin paıda bolady eken. Sol sebepti olardyń áleýmettik jelimen durys jumys isteýine mán berip, barynsha baqylaǵan jón», - deıdi maman.