Áleýmettik kodeks: Salymshylar quqyǵy keńeıtilmek

ASTANA. QazAqparat – Búgin Senatta Áleýmettik kodekstiń jobasyn tanystyrý kezinde QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstri Tamara Dúısenova zeınetaqy júıesi salasyndaǵy ózgerister týraly aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Mınıstr zeınetaqymen qamsyzdandyrý júıesi týraly aıta kele, bul turǵyda azamattardy 3 sanatqa bólýge bolatynyn atap ótti.

«Birinshi aǵa býyn – 1998 jylǵy deıin zeınetke shyqqan, tolyq eńbek ótili bar zeınetkerler. Olardyń sany 300 myńnan astam adam. Sonymen qatar, olar bazalyq jáne eńbek zeınetqylaryn memlekettik bıýdjetten alady. Basym kópshiliginiń zeınetaqysy 120 myńnan 160 myń teńgege deıin. Ekinshi sanaty qazirgi býyndy qamtyp otyr. Zeınet jasyna 1998 jylǵy 1 qańtardan keıin jetken. 1998 jylǵy 1 qańtarǵa deıin eńbek ótili bolǵandyqtan, eńbek jáne bazalyq zeınetaqylaryn memlekettik bıýdjetten alyp otyr. Qazir osy toptaǵy zeınetkerler sany 1,9 mln-nan asty. Olardyń sany 2030 jylǵa qaraı 2,6 mln-ǵa deıin jetedi dep mejelep otyrmyz», - dedi T. Dúısenova.

Onyń aıtýynsha, úshinshi býyn – bolashaq zeınetkerler. Olar zeınetke 2038 jyldan keıin shyǵyp, memleketten bazalyq zeınetaqy, al qalǵanyn BJZQ-dan jınaqtalǵan zeınetaqysy retinde alatyn bolady.

«Qazirgi jáne bolashaq zeınetkerlerdiń jaǵdaıy qıyndaý. Búgingi býyn zeınetkerleri úshin aldaǵy 5 jylda bazalyq zeınetaqy mólsherin ósirý, sondaı-aq eńbek zeınetaqysynyń mólsherin esepteý úshin paıdalanylatyn eń joǵary tabys kólemi 46-dan 55 aılyq eseptik kórsetkishke deıin nemese ortasha jalaqynyń 70%-na deıin arttyrý qarastyryldy. Ózderińiz jaqynda qoldaǵan bul qadamdar bıylǵy 1 qańtardan bastaý aldy jáne kelesi 5 jylda jalǵasady. Bul qazirgi býyn zeınetkerleriniń tolyq memlekettik qoldaýda bolatynyn kórsetedi», - dedi mınıstr.

Onyń sózine qaraǵanda, zeınetaqyny óz jınaqtary esebinen qalyptastyratyn bolashaq zeınetkerler úshin qosymsha jumys berýshilerdiń zeınetaqy jarnasy engiziledi. Bul norma da byltyr qabyldanǵan zań aıasynda maquldanyp, 2024-2028 jyldar aralyǵynda 1,5 paıyzdan 5 paıyzǵa deıin jetkiziletin boldy.

«Bul jarna qoldanystaǵy zańda kózdelgen shartty-jınaqtaýshy zeınetaqy júıesi úshin baza qalyptastyrady. Osy oraıda bul toptaǵy azamattar zeınetkerlik jasyna jetkende qazirgi zeınetkerler sekildi zeınetaqynyń 3 túrin alatyn bolady. ıAǵnı, memleket esebinen – bazalyq zeınetaqy, jumys berýshiler esebinen – shartty-jınaqtaýshy zeınetaqy, al óz jınaqtary esebinen – qordan beriletin zeınetaqy», - dedi vedomstvo basshysy.

Budan bólek, Kodeks jobasyna óz aktıvterin basqarý boıynsha salymshylar quqyǵyn keńeıtýge qatysty ózgerister engiziledi. Endi belgilengen jetkiliktilik shekten joǵary zeınetaqy jınaqtaryn azamattar tek emdelýge jáne turǵyn úı satyp alýǵa jumsaıtyn bolady. Sondaı-aq salymshylar bar zeınetaqy jınaqtarynyń 50 paıyzdan aspaıtyn bóligin aktıvterdi basqarý jónindegi kompanııaǵa berýge jáne mundaı kompanııany ózderi tańdaýǵa quqyly bolady. Bul rette zeınetaqy jınaqtarynyń saqtalýyna memlekettik kepildik tek Ulttyq bank basqaratyn jınaq bóligine ǵana beriledi.

«Al jeke basqarýǵa berilgen zeınetaqy jınaqtarynyń saqtalýyna jáne onyń tabystylyǵyna salymshy tańdap alǵan kompanııa jaýapty bolady. Sondyqtan árbir salymshy basqarý jónindegi jeke kompanııany tańdaǵan kezde yqtımal táýekelderdi eskerýge tıis», - dedi vedomstvo basshysy.