ÁLEM APTA ІShІNDE: Adios, Comandante! «Ótinemin, meniń ólýime jol bermeńdershi» - Ýgo Chaves
El prezıdenti Ýgo Chavestiń qaza bolǵandyǵyn ulttyq telearnanyń tikeleı efırinen Venesýelanyń vıtse-prezıdenti Nıkolas Madýro kózine jas ala otyryp jarııa etti. Komendante sońǵy 2 apta boıy hımııalyq terapııamen emdelip jatqan Karakastaǵy áskerı gospıtalde ómirden ótti.
Eks-kóshbasshynyń ómiriniń sońǵy mınýttarynda qasynda bolǵan prezıdent kúzetiniń basshysy onyń: «Meniń ólgim kelmeıdi. Ótinemin, meniń ólýime jol bermeńdershi», degen sońǵy sózderin jarııa etti. «Ol sóıleı almady. Biraq men onyń erninen: «Ótinemin, meniń ólýime jol bermeńdershi», sońǵy tilegin oqı aldym», deıdi general Hose Ornelıa.
59 jastaǵy Ýgo Chavestiń ómirden ótinýiniń resmı sebebi aýqymdy ınfarkt ekendigi aıtylýda. Sońǵy 2 jyldyń ishinde ol aýyr onkologııalyq aýrýǵa shalynýyna baılanysty tórt márte ota jasatqan edi. Al ótken jyldyń jeltoqsan aıynan bastap buqara aldyna shyǵýyn toqtatqan bolatyn.
Venesýelada jeti kúndik aza tutý kúni jarııa etildi. Sonymen qatar kóptegen latyn jáne ońtústikamerıkalyq elderde, Belarýsta memlekettik tý tómen túsirildi. Bılik sheshimine sáıkes Ýgo Chavestiń múrdesi balzamdalyp, Tóńkeris murajaıyna barlyǵy kórý úshin qoıylatyn bolady.
Keshe Karakastaǵy Venesýela áskerı akademııasynyń ǵımaratynda bolıvarlyq revolıýtsııa kóshbasshysymen baquldasýdyń memlekettik sharasy ótkizildi. Oǵan Venesýelanyń ulttyq elıtasynan bólek 32 memlekettiń basshysy, sonymen qatar 20-dan astam eldiń joǵarǵy deńgeıdegi ókilderi qatysty. Bir mınýttyq únsizdikpen eske alý arasyndaǵy úzilisterde «Chaves ólgen joq, ol bizdiń árqaısymyzda kóbeıe tústi» degen sózder mánerlep aıtylyp turdy.
Osy shara barysynda prezıdent mindetin ýaqytsha atqarýshy bolǵan Nıkolas Madýro komendante Chavestiń isin odan ary jalǵastyrýǵa ant berdi. Dál osy adamdy Ýgo Chaves óziniń murageri bolatyndyǵyn aıtqan edi. «Chaves qaldyrǵan mura barsha álem úshin qundylyqqa ıe. Ol búkil ómiri boıy ózi qorǵap ótken kedeılerdiń jan-júreginde máńgi saqtalady», - dedi N.Madýro.
Eldiń ýaqytsha basshysy Venesýelanyń barlyq bolıvarlyq kúshin eldiń konstıtýtsııasy negizi men Ýgo Chavestiń saıası murasy tóńiregine toptasýǵa shaqyrdy.
«Biz baqytsyzdyqqa ushyraǵandardy qorǵaýdy, muqtajdarǵa azyq berýdi jáne uly otan qurýdy jalǵastyratyn bolamyz. Komendante prezıdent Chavestiń mıssııasy oryndaldy! Kúres jalǵasady!», - dedi N.Madýro.
Degenmen, Venesýela oppozıtsııasy da ýaqyttaryn tekke ótkizip jatqan joq. Qazirdiń ózinde el konstıtýtsııasyna sáıkes 1 aılyq merzim ishinde ótetin memleket basshysyn kezekten tys saılaýyna túsetin jalǵyz kandıdattyń esimin jarııa etip úlgerdi. Ol - «Eń aldymen ádildik» partııasynyń múshesi ári Mıranda shtatynyń gýbernatory Enrıke Kaprıles.
Venesýelanyń saıası oppozıtsııasy elde ahýaldy óz taraptaryna aýdarýǵa zor múmkinshilikke ıe bolyp otyr. Sońǵy prezıdenttik saılaý naýqany barysynda E.Kaprıles saılaýshylardyń 45, al Ý.Chaves 55 paıyz daýysyn jınaǵan bolatyn. Aıta keterligi, oppozıtsııanyń negizgi elektoraty orta sanat, bıznesmender jáne áleýmettik qamtylǵan adamdar, al komendante jaqtastaryn halyqtyń kedeı bóligi men bıýdjettik sala jumysshylary quraǵan bolatyn. Sonymen qatar Chaveske kóp jaǵdaıda onyń erekshe daryndylyǵyna bola elektorattardyń basym bóligi daýys bergendigin eskergen jón.
Qazirgi ýaqytta basqa kandıdattarmen salystyrǵanda E.Kaprıles tulǵasy erekshelenip otyr. Óıtkeni, onyń eldiń iri ári ekonomıkalyq damyǵan shtatyn basqarýdaǵy zor tájirıbesi bar.
Eldiń qazirgi saıası baǵytyn saqtaý jolyndaǵy jalǵyz úmit - jańa prezıdentti saılaý naýqanyn osy 30 kúnniń ishinde jedel ótkizý. Mundaı stsenarıı oppozıtsııaǵa tym tıimsiz. Sebebi alǵashqy kezeńde halyq eriksiz jalpyǵa ortaq aza tutý jeteginde ketedi. N.Madýro qazirdiń ózinde kópshiliktiń basyn qosýǵa qadam jasap, «eldiń ımperıalıstik jaýy» ómirden ozǵan prezıdentke qasaqana qaterli isik aýrýyna shaldyqtyrǵandyǵyn málim etti.
Qazirgi zamanǵy kóppolıarly álemde Venesýela kómirsýtektiń mol qoryna ıe memleket bolýymen ǵana emes, sonymen qatar AQSh pen «álemdik kapıtalızm» ústemdigine qarsy turýymen erekshelendi. Al ony mundaı dárejege Ýgo Chaves jetkizgen bolatyn. Revolıýtsıoner, búlikshi, dıktator ári jarylqaýshy - komendante Cha tarıhta dál osy beınede qalmaq.